Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) ana gayeleri ortasında ‘Her çocuğun en az bir yıl okul öncesi eğitim alarak ilkokula başlaması’ var. MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü’nce okul öncesi eğitimin yaygınlaştırılması için geliştirilen ‘okul öncesi eğitime erişim modelleri’, Resmi Gazete’nin 11 Temmuz 2019 tarihli sayısında yayımlanan ‘Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği’nde yayımlandı.
4 YENİ MODELLE GELİŞTİRİLDİ
Buna nazaran, ‘yaz okulları’, ‘gezici sınıflar’, ‘gezici öğretmen sınıfı’ ve ‘taşıma merkezi ana sınıfı modeli’ olmak üzere dört model geliştirildi. Bu modellerin taslak yönergeleri hazırlandı ve ‘gezici öğretmen sınıfı’ ile ‘taşıma merkezi ana sınıfı’ modelinin pilot uygulamaları yapıldı.
YAZ OKULLARINDA 200 SAAT EĞİTİM
Yaz okulları, anaokulu çağı nüfusunun ağır, fiziki koşulların ve öğretmen sayısının yetersiz olduğu yerleşim yerlerinde, ders yılı içerisinde eğitim alamamış okul öncesi eğitim çağındaki çocuklar için uygulanıyor. Bu kapsamda, yaz eğitimlerinde günlük altı aktiflik saati olmak üzere, toplamda en az 200 aktiflik saati eğitim yapılıyor. İstemeleri halinde takımlı öğretmenlere yaz eğitiminde misyon veriliyor.
Eğitimler bu yıl bilhassa, yabancı asıllı çocukların ilkokula başlamadan evvelki lisan gelişimlerinin desteklenmesi gayesiyle düzenleniyor. Bu kapsamda, Türk ve yabancı asıllı çocukların donatım, malzeme, kırtasiye ve beslenme gereksinimleri, AB fonlarından karşılanıyor. Eğitimlere, temmuzun birinci hafta sonundan beri yaklaşık 13 bin 500’ü yabancı olmak üzere 38 bin çocuk devam ediyor.
OTOBÜSLERDE EĞİTİM
MEB’in geliştirdiği ‘gezici sınıflar’ modeli ise dağınık ve seyrek nüfuslu yerleşim yerlerinde uygulanıyor. Bu modelde okulsuz yerleşim yerlerinde, sınıf halinde dizayn edilmiş otobüsler içinde çocuklara günlük altı saat eğitim veriliyor. Yönergesi olan ve 2009’dan beri uygulanan ‘gezici sınıf’ modeli, hala altı otobüs aracılığıyla yürütülüyor.
GEZİCİ ÖĞRETMENLER, KÖY KÖY GEZİP EĞİTİM VERİYOR
‘Gezici öğretmen sınıfı’ modelinde ise öğretmenler tıpkı gün içinde sabah bir köye, öğlenden sonra da öteki bir köye giderek günlük üçer saat eğitim yapıyor. Bu biçimde bir öğretmen iki günde dört köye giderek çocuklara eğitim veriyor.
‘Her yerde eğitim’, ‘eğitim her yerde’ sloganlarıyla binası müsait olan kapalı yahut açık köy okullarında, köy konaklarında, muhtarlık binalarında, hatta meskenlerde bile eğitim yapılabiliyor. Öğretmenin köylere ulaşımı, ulusal eğitim müdürlüğü tarafından sağlanıyor. Öğretmenle birlikte, en az kız meslek lisesi mezunu bir yardımcı işçi de görevlendiriliyor. Bu modelin birinci pilot uygulaması 2017-2018 eğitim öğretim yılında yapıldı, 2018-2019 eğitim öğretim yılında ise uygulama genişletilerek 38 öğretmenle 152 köye gidildi ve yaklaşık 850 çocuğa eğitim verildi. Okulları yıllardır kapalı olan birtakım köylere birinci kere öğretmen erişimi sağlayan modelle, çocukların akranları ile eşit kurallarda ilkokula başlamaları hedefleniyor.
Gezici öğretmen sınıfı uygulamasının, alandaki tesir araştırması da yapıldı. Geçen yıl, bu modelle eğitim alan çocukların devam ettikleri ilkokul birinci sınıflar tespit edildi ve sınıf öğretmenlerine yönelik bir anket uygulandı. Anket sonuçlarına nazaran, gezici öğretmen sınıfında eğitim almış çocuklar, hiç okul öncesi eğitim almamış çocuklara nazaran bütün gelişim alanlarında daha yüksek performans gösterdi. Ayrıyeten bu çocukların gelişimleri, tümüyle okul öncesi eğitim almış çocukların gelişimleriyle benzerlik gösterdi.
KAPALI KÖY OKULLARI FAAL HALE GELDİ
Taşıma merkezi ana sınıfı modeli ise okul öncesi eğitim kurumu bulunmayan yahut bir küme oluşturacak kadar çocuk olmadığı için eğitim kurumu açılamayan, nüfusu az ve dağınık kırsal yerleşim yerlerindeki çocukların, merkezi bir köye taşınarak eğitime alınması yoluyla hayata geçiriliyor. Bu modelde birbirine yakın yerleşim yerlerindeki çocuklar araçla alınarak en sondaki köye getiriliyor. Günlük altı saatlik eğitimden sonra çocuklar birebir araçla meskenlerine teslim ediliyor. Bu sınıflarda öğrencilere ‘beslenme’ de veriliyor.
Öğretmenin serviste çocuklarla birlikte okula gidip geldiği, taşıma merkezi ana sınıfı pilot uygulamasıyla 2018-2019 eğitim öğretim yılında yaklaşık 70 köydeki 200 çocuk, 14 merkeze taşınarak eğitime alındı. Bu sistemle çocukların uzak merkezlere taşınması engellenirken ailelerin öğretmenlerle daha sık görüşebilmesinin önü açıldı ve kapalı köy okulları etkin hale getirildi.
MEB’in son bilgilerine nazaran okul öncesinde, eğitime erişimde uygulanan bu dört alternatif modelle yaklaşık 40 bin çocuğa eğitim verildi.