Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Sıfır Atık Projesi’ni uygulamaya başlayan kamu kurum ve kuruluşlarının sayısının 18 bin 750’ye ulaştığını bildirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde 2017’de başlatılan Sıfır Atık Projesi’nde iki yıl geride kaldı.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, AA muhabirine yaptığı açıklamada, projeye ait son dataları paylaştı.
Doğanın, canlı ve cansız bütün varlıkların hayat alanı olduğunu, endüstrileşme ve süratli nüfus artışıyla oluşan tahribatın, etraf, tabiat ve insan hayatını riske attığını hatırlatan Kurum, bu nedenle tabiat ve etraf ile ilgili mevzuların insanlığın geleceğini ilgilendiren kıymetli bir gündem hususu haline geldiğine işaret etti. Kurum, “Dünyanın ve insanların geleceği, yaşanabilir bir dünya için etraf ile ilgili hassasiyeti her vakit canlı tutmak zorundayız. Bizler, yeri emanet olarak alan, tabiatın lisanıyla konuşan bir medeniyete sahibiz. Medeniyetimizin, tahrip ve imha eden değil ihya eden bir temeli bulunmaktadır. Emanet aldığımız yadigarı korumak ve en yeterli haliyle evlatlarımıza bırakmakla mükellefiz.” diye konuştu.
Bu kapsamda çevreyi ve doğayı korumak için ulusal ve milletlerarası seviyede pek çok aktiflik ve çalışma yürüttüklerine dikkati çeken Kurum, “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak etraf konusunda hassaslık oluşturacağına inandığımız en büyük projemiz Sıfır Atık Projesi’dir. Sıfır Atık Projesi’ni Sayın Emine Erdoğan’ın himayelerinde yarınlara pak bir dünya bırakmak, kaynakları daha verimli kullanarak israfı önlemek, atık ölçüsünü azaltmak ve mevcut atıkları dönüştürmek maksadıyla yürütüyoruz.” sözlerini kullandı.
Sıfır Atık Projesi’yle atıkların kaynağında farklı toplanması sayesinde atık depolama alanlarına giden atık ölçüsünün azaltılacağını vurgulayan Kurum, bir yandan çevresel kirlilik giderilirken öteki yandan da atıkların iktisada katkı sağlayacağının altını çizdi.
Kurum, uygulamanın yaygınlaşması ile yıllık en az 20 milyar liralık bir ekonomik çıkar hedeflendiğini bildirerek, “Ayrıca toplanan atıkların işlenmesi, geri kazanılması sonucu endüstrimizde ve hizmet alanlarında gerçekleşecek yatırımlarla yeni istihdam alanlarının oluşmasına katkı ve 2023 yılına kadar 100 bin bireye direkt istihdam sağlanması amaçlanıyor.” bilgisini verdi.
Bakanlık hizmet binasından “sıfır atık”a 269 tonluk katkı
Bu kapsamda Sıfır Atık Projesi kapsamında birinci pilot uygulamaya Bakanlık hizmet binasında akabinde da Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde başladığını anımsatan Kurum, şöyle devam etti.
“Bakanlığımızda uygulama kapsamında atıkların farklı toplanması için katlara atık kumbaraları yerleştirilip atık süreksiz depolama alanı ve kompost tesisi kuruldu ve tüm çalışanlara sıfır atık uygulamasına ait eğitimler verildi. Bakanlığımızda yapılan ‘sıfır atık’ın 23 aylık uygulaması sonucunda 269 ton kıymetlendirilebilir atık toplanarak iktisada kazandırıldı. Bakanlığımızda yalnızca alışkanlıkların değiştirilmesiyle atık kağıtların israfı önlendi ve böylelikle 2 bin 557 ağaç kesilmekten kurtarıldı. Ayrıyeten bin 96 varil petrolden tasarruf sağlandı, 31,1 ton sera gazı salınımı engellendi, 4 bin 211 metreküp ise su tasarrufu elde edildi.”
Murat Kurum, birçok kamu kurum ve kuruşunda uygulamaya başlandığına da işaret ederek, “Ülke çapında Sıfır Atık Projesi’nin başladığı tarihten bugüne kadar geçen süreçte sıfır atık uygulamasına geçen kurum sayısı 18 bin 750’ye ulaştı.” diye konuştu.
Her yıl 5 Haziran’ın Dünya Etraf Günü olarak kutlandığını belirten Bakan Kurum, şu değerlendirmede bulundu:
“Sıfır Atık Projesi’nden iklim değişikliğine, millet bahçelerimizden kentsel dönüşüme, konut projelerimizden altyapı ve kentsel dönüşüm çalışmalarımıza kadar tüm politikalarımızı ve projelerimizi etrafa ve tabiata saygılı olma ön şartı ile yürütüyoruz. Toprağı, havası ve suyuyla bereketli bir ülkede yaşıyoruz. Yürüttüğümüz projeler, ürettiğimiz siyasetlerle sahip olduğumuz zenginlikleri korumak öncelikli gayemizdir. Bu amaç doğrultusunda etraf korumacılığının yaygınlaştırılması ve etraf problemleriyle gayrete vatandaşlarımızın etkin iştirak sağlamalarını amaçlıyoruz. Bütün çalışmalarımızın merkezinde ailelerimizin ve öğretmenlerimizin de takviyesiyle geleceğimizin teminatı çocuklarımız bulunuyor. Onların bu bahiste edinecekleri en ufak bir alışkanlığın dünya çapında bir kelebek tesiri yapacağına, ağacın yeşilini, denizin ve gökyüzünün mavisini koruyacaklarına olan inancımız tamdır. Bu vesileyle çocuklarımız başta olmak üzere çalışmalarımızda bize dayanak olan herkese teşekkürlerimi sunuyorum. 1972 yılında Birleşmiş Milletler Etraf Konferansı’nda alınan kararla ilan edilen 5 Haziran Dünya Etraf Günü’nü kutluyorum. Bugünün etraf konusundaki hassaslığını artıracak çalışmalar için hoş bir vesile olmasını diliyorum.”
Sıfır Atık Projesi’nde amaç 2023
Sürdürülebilir kalkınma unsurları çerçevesinde atıkların denetim altına alınması, gelecek jenerasyonlara pak ve gelişmiş bir Türkiye ile yaşanabilir bir dünya bırakılması için yürütülen proje ile atık oluşumunun önlenmesi, atıkların kaynağında farklı toplanması ve geri dönüşümü ile ham husus ve güç israfının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Bu kapsamda projenin basamaklı olarak, Türkiye’nin tamamında geri kazanılabilir atıkların ağır bir biçimde oluştuğu kamu kurumlarında, terminallerde (havaalanı, otogar, tren garı gibi), eğitim kurumlarında (üniversite, okul ve benzeri), alışveriş merkezlerinde, hastanelerde, eğlence-dinlenme tesislerinde ve büyük iş yerlerinde 2023 yılına kadar hayata geçirilmesi hedefleniyor.
28 belediyede sıfır atık sistemine geçilmesine ait pilot çalışmalar başlatıldı
Proje kapsamında bugüne kadar yapılan çalışmalar ve planlamalar şöyle:
1 Kasım 2018’de “Güçlü İktisat ve Yeşil Bir Tabiat İçin” temasıyla Sıfır Atık Tepesi düzenlendi. Kamu, lokal idareler, özel bölüm, yabancı misyon, sivil toplum kuruluşları ve medya temsilcilerinden oluşan 2 bin 500 kişinin iştirakiyle gerçekleştirilen tepede, atık idaresinin çevresel, toplumsal ve etik boyutunun yanı sıra döngüsel iktisada katkısı tartışıldı, uygun uygulama örnekleri paylaşılarak “Sıfır atık yol haritası” oluşturuldu.
Bakanlıkça Nisan 2019’da Sıfır Atık Yönetmelik Taslağı görüşe açıldı. Gelen görüşlerin değerlendirildiği yönetmelikle sıfır atık sistemini kuranlara “Sıfır atık belgesi” verilmesi planlanıyor.
Projenin uygulanmasında ve yaygınlaştırılmasında belediyeler de kıymetli roller üstlendi. 28 belediyede sıfır atık sistemine geçilmesine ait pilot çalışmalar başlatıldı, farkındalık oluşturulması emeliyle eğitim ve bilinçlendirme faaliyetleri ise sürdürülüyor.
Sıfır atık idare yaklaşımının yaygınlaştırılması, farkındalık oluşturulması gayesiyle eğitim kurumları başta olmak üzere, amaç kitlelere yönelik eğitim ve farkındalık çalışmaları da gerçekleştiriliyor. Bu kapsamda eğitim verilen kişi sayısı 500 bine ulaştı. Bununla birlikte Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, Ulusal Eğitim Bakanlığı ve TEMA ile “Okullarda sıfır atık projesinin uygulamaya alınması” emeliyle protokol imzaladı. Bu protokol çerçevesindeki çalışmalar ise devam ediyor.
Öte yandan sıfır atık uygulamalarının sistemli olarak yürütülmesine yardımcı olmak, strateji belirlemek, uygulamaları takip etmek, istatistiki bilgi oluşturmak, raporlama yapmak hedefiyle Bakanlıkça “Sıfır Atık Bilgi Sistemi” oluşturularak kurum ve kuruluşlarının kullanıma açıldı.
Plastiklerin sebep olduğu tüm aksiliklerin önüne geçmek için de 1 Ocak 2019 prestijiyle market, mağaza üzere satış yerlerinde taşıma gayeli kullanılan plastik poşetlerin fiyatı mukabilinde verilmesine yönelik yasal bir düzenleme yapıldı. Yapılan bu düzenleme ile kişi başı plastik poşet kullanımının yıl sonuna kadar halihazırdaki bedel olan yılda 400 poşetten 90’lara indirilmesini hedefleniyor.
