65 mülkünü ‘Çocuklar okusun’ diye Darüşşafaka’ya bağışlayan Kandemir’in hayat öyküsü aslında zorluklarla dolu. 1938’de İzmir’de doğan, iki yaşında anne ve babası ayrılan Kandemir’i terzi annesi dikiş dikerek büyüttü. Babasının misyonu nedeniyle evvel Aydın’da daha sonra da İzmir’de yaşayan Kandemir’in ömrü boyunca en büyük destekçisi annesi oldu. Küçük, mütevazı meskenlerde annesiyle kirada yaşadı. 1957’de İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği’ni kazandı. İstanbul’da 4-5 arkadaş konut tutarak kendi yemeklerini yaptı, annesinden aldığı harçlıklarla okudu. 1962’de mezun olur olmaz İzmir’e gitti. 10 ay karayollarında çalıştı. 1965’te İzmir’deki NATO Karargâhı’nda denetim mühendisi olarak işe başladığında ise hayatının istikameti değişti. Bu işi 30 yıl sürdürdü. Hayatı boyunca bir sefer yurtdışına çıktı. Artık en büyük hayali Karadeniz’i gezmek.
BİRİKİMİNİ GAYRİMENKULE YATIRDI
NATO’da çalışırken birikimleriyle arsa, konut aldı. Emekli olduktan sonra aldığı tazminat ve biriktirdiği parayla inşaata başladı, işyerleri, ofisler yaptı. Kendisine de 12 dairelik bir apartman inşa etti. Hayatı boyunca ne ehliyeti ne arabası oldu. Mecbur kalmadıkça taksiye binmedi. Bütün seyahatlerini otobüslerle gerçekleştirdi. Hiç kimse onun mal varlığını ne bildi ne de anladı. Yıllarca annesiyle sıradan bir apartman dairesinde yaşadı. Annesini 1988’de kaybettikten sonra yalnız yaşamayı sürdürdü. 2015’te İzmir’de bulunan Darüşşafaka Urla Rezidansı’nın kapısını çaldı. Buraya bir ölçü bağışta bulunarak orada bir dairede yaşamaya devam etti. Lakin kurumu tanıdıktan sonra vasiyet bağışını yaşarken yapma kararı aldı. Elindeki 65 arsa, dükkân, daire ve ofisin tapusunu eğitim ismine Darüşşafaka’ya bağışladı.
‘GÖNÜL RAHATLIĞIYLA VERDİM’
Orhan Kandemir, yaptığı bağışla huzur dolduğunu söylüyor:
“Apartman dairleri, işyerleri yaptım, sattım. Sağlığımda her şeyi şuurlu olarak Darüşşafaka’ya bağışladım. Vefatımdan sonra mirasçılarla kimse uğraşmasın istedim. Dayımın çocukları, üvey kardeşim, akrabalarım var. Onlara mal varlığımı verebilirdim. Ancak kimse bir şey diyemez. Çocuklarım olsaydı tahminen onların bir kelam hakkı olurdu. Bütün mal varlığımı eğitime katkı olarak verdiğim için kendimi huzurlu hissediyorum. Eğitime yapılacak katkı çok değerli. Sıkıntı durumda, anne babası olmayan çocukların eğitilmesi her şeyden daha pahalı. Ben de gönül rahatlığıyla tercihimi o istikamette kullandım. Geriden mirasçım olmadığı için hiç düşünmedim, çok çabuk karar verdim. 156 yıllık bu kurumda bugüne kadar edindiğim tüm birikimlerin yeterli değerlendirileceğine inanıyorum. Yeterli yönetim edilmeseydi bu kadar uzun müddet ayakta kalmazdı. Daha çok çocuk eğitimden yararlansın. Doğu’da kız çocukları genç yaşta evlendiriliyor, eğitim imkânı bulamıyor. Akşam yastığa başımı koyduğumda huzurlu uyuyorum. Hiç tanımadığım çocukların daha rahat kurallarda eğitim alması için takviye olmaktan memnunum. Dünyayı bu parayla gezseydim, bu kadar huzura kavuşmazdım. Türkiye’nin kalkınması lakin eğitim sayesinde olur. Arkadaşlarım uzak ülkelere gidip gez dediler. Halbuki Türkiye’de ne kadar hoş yerler var. Hiç uzak yerlere gidip gezmeye gerek yok, eğitime yapılacak katkı daha yararlı olur. Darüşşafaka’nın yerinde kalıyorum. Bakımımız, yememiz içmemiz pek güzel. Yaşlı insanlarız. Hekimimiz, hemşiremiz var. Hastaneye giderken bile yanımızda hemşire oluyor.
PARA İSTEYEN OLMADI
Lüks yaşamadığım için daima benden bir şeyler isteyen beşerler etrafımda olmadı. Bol para harcayan tiplere beşerler yanaşır. Biz yaşantımızda hiç dikkat çekmedik. Kimse neyim olduğunu bilmedi. Şık restoranlar yerine sıradan lokantalarda yemek yedim. Müteahhitken de otobüsle şantiyelere gittim. Kendime az bir para ayırdım, yaşlı insansınız, Darüşşafaka’ya gidip ‘Bana para ver’ diyemem. 80 yaşından sonra mal varlığı bir şey tabir etmiyor. Barış Manço’nun bir müziği var ‘Kimse gitmez bu dünyadan mal ile’ diye…
TUTUMLU SAYILIRIM
Tutumlu sayılırım. İnsan alıştığı hayat stilinden vazgeçemiyor. Daima annemle oturdum, çok şatafatlı ömürden uzak durdum, meraklı da değildim esasen. Ben gidip beş yıldızlı otel yerine olağan yerlerde kalmayı tercih ettim. Gösterişli yerde yaşamak, âlâ ve markalı giyinmek bana nazaran değil. Darüşşafaka’nın da her parayı hesaplı kullandığını düşünüyorum. Herkes bu kadar hesaplı yaşar mı bilemiyorum. Gençler çıkarının değerini bilsin. Gençlikte çok yaşayıp, yaşlılıkta sıkıntı duruma düşenler oluyor. NATO Karargâhı’nda kontratlı çalışıyordum, her an işime son verilebilirdi. İşsiz kalırım diye daima tasarruflu yaşadım. Bir kenarda birikimim oldu. Burada çalışırken çok dikkatli paramı harcadım, yatırımlarımı âlâ yaptım. Tek başıma paramı biriktirdim. Hayatım boyunca hiç kredi kartım olmadı, bankalar vermek için çok uğraştı. Daima nakdim vardı. Güzel giyinmek, güzel yaşamak üstünlük değil. Lakin bilgili insan diğerlerinden daha üstündür.
BABAMI GÖRMEDİM
Ben iki yaşındayken anne-babam ayrılıyor, babam tekrar evleniyor. Babam beni hiç aramadı. Onu hiç görmedim. Yıllar sonra kardeşimle görüştüm. Onun çocukları var. Fedakâr annem dikiş dikerek beni okuttu. Kısıtlı şartlarda çok sade yaşadık. Annem çok çalıştı, elinden geleni yaptı. Kirada yaşadık, sonradan küçük bir konutumuz oldu. Üniversitede 4-5 arkadaş birleşip konut tuttuk. Dışarıda yemek yiyemez, kendimiz yapardık. Tek lüksümüz ortada sırada sinemaya gitmekti. Bir an evvel mezun olup, hayata atılıp, iş bulup rahat yaşamanın hasretini çekerdik. Sene kaybetmeden mezun olduk.
MÜTEAHHİTKEN DE OTOBÜSE BİNDİM
Birkaç sefer ehliyet imtihanına girdim ancak alamadım. Sonra da uğraşmadım. Hayatım boyunca daima toplu taşıma araçlarına bindim. Çok acil bir şey olursa taksi kullandım. Hiç otomobilim olmadı. Sonradan para kazanınca da sürücü de tutmadım, yaşantımı hiç bozmadım. İnşaatlarıma giderken de nizamım yeniden toplu taşıma ile devam etti. Hayatımda hiç beş yıldızlı otelde kalmadım, daima sade yaşadım. Tatile gittiğimde de sıradan yerlerde kaldım.
TEK HAYALİM EVLENMEKTİ
Tek hayalim vardı, evlenip çocuk sahibi olmak. O da olmadı, başaramadık. Birkaç teşebbüsüm oldu, kız tarafı vazgeçti. Annemi düşündüm, gelecek hanımla annem keyifli olmasaydı sıkıntı olurdu. Ben de çekimser davrandım. Kısmet olmadı. Hayatımın en büyük eksik tarafı evlenip çoluk çocuğa karışamamaktı. Tahminen çoluk çocuğu olanlar mallarını bağışlarken daha fazla düşünür, ben hiç düşünmedim bağış yaparken. İmkânı olanlar eğitime katkı yapsın, hayır kurumlarına dayanak versin.”