YEREL YERLEŞTİRME: Liselere Geçiş İmtihanı (LGS) puanına sahip olanlar da dahil tüm öğrenciler, mahallî yerleştirmeyle girilen okul tercihinde bulunmak zorunda. ‘Yerel Yerleştirme İle Öğrenci Alan Okullar’ ekranından tercih yapılmazsa, adaylar imtihanla alan ya da pansiyonlu okullara başvuramayacak.
Öğrencilere öteki tercih ekranları açılmayacak. Adrese dayalı yerleştirmede, tercihlerinden birinci üçünü ‘Kayıt Alanı’ndan seçmek kaydıyla öğrenciler en fazla beş tercihte bulunabilecek. Üçünü kendi alanından seçen öğrenci, isterse iki tercihini ‘komşu kayıt alanı’ndan ya da ‘diğer’ kısmından yapabilecek. ‘Mavi’ renkle gösterilen ‘komşu kayıt alanı’ vilayet ve ilçenin öğrenci, okul kapasitesine nazaran, öteki bir mahalle ya da ilçeden olabiliyor. ‘Diğer’ ise, komşu kayıt alanında olmayan vilayet içindeki ve dışındaki okulları kapsıyor ve ‘kırmızı’yla gösteriliyor. Birebir okul cinsinden (Anadolu, mesleksel ve teknik Anadolu, Anadolu imam hatip) en fazla üçü seçilebilecek. Aday, isterse yalnızca bir okul da yazabilecek.
Yerel yerleştirmeler okulların tipi, kontenjanı ve pozisyonuna nazaran il-ilçe ulusal eğitim müdürlüklerince oluşturulan kayıt alanlarındaki okullara sırasıyla öğrencilerin ikamet adresleri, Okul Muvaffakiyet Puanı (OBP) üstünlüğü ve özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısının azlığı kriterlerine nazaran yapılacak. Değerlendirmede eşitlik olursa sırasıyla, 8’inci, 7’nci ve 6’ncı sınıflardaki Yılsonu Muvaffakiyet Puanı (YBP) üstünlüğüne bakılacak.
PANSİYONLU OKULLAR: Mahallî yerleştirme tercihi yapanlara ‘Pansiyonlu Okullar’ tercih ekranı da açılacak. Burada da öğrenciler en fazla beş tercih yazabilecek. Rastgele bir kayıt alanı sınırlaması olmayacak, Türkiye’nin her yerinden pansiyonlu okullar listeye eklenebilecek.
LGS İLE ALAN DEVLET LİSELERİ: 1531 mesleksel ve teknik Anadolu, imam hatip, fen, Anadolu ve toplumsal bilimler lisesindeki toplam 139 bin 660 kontenjana LGS puanına nazaran yerleştirme olacak. Adaylar, mahallî yerleştirme tercihlerini yaptıklarında ‘Merkezi İmtihanla Öğrenci Alan Okullar’ ekranından bu liseleri tercih edebilecek. En fazla beş okul listeye yazılabilecek. Okulların taban puanlarına ve kontenjanlarına bakarak adaylar listelerini hazırlayabilecek. İmtihan puanının eşitliği halinde OBP üstünlüğüne, akabinde sırasıyla 8’inci, 7’nci ve 6’ncı sınıflardaki YBP üstünlüğüne, 8’inci sınıfta özürsüz devamsızlık yapılan gün sayısının azlığına, tercih önceliğine ve öğrencinin doğum tarihine nazaran yaşı küçük olana bakılacak. Öğrenciler, imtihanla alan liseyi kazanırsa lokal yerleştirme ve pansiyonlu okul tercihleri dikkate alınmayacak.
ÖZEL OKULLAR: Geçen sene olduğu üzere öncelikle özel okullar kayıt alacak. LGS ile girilen 74 özel lise için 26 Haziran’da başlayan kayıt süreci, 12 Temmuz’a kadar iki ön, bir kesin ve hür kayıt formunda tamamlanacak. Okullar taban puanlarını açıkladı. Adaylar, açıklanan puanın üzerinde olan tüm okullara önkayıt yaptırabiliyor. Birinci önkayıt periyodu dün bitti. Bugün asil liste kayıtları yapılacak. Yarın da yedek liste kayıtları alınacak. Yedek listede olanların saat 09.00’dan evvel okulda olmaları gerekiyor. Saat 09.00’da okulların kapıları kapanacak, içeri kimse alınmayacak. Akabinde okuldaki boş kontenjan kadar öğrencinin ismi sırasıyla yedek listeden okunacak. Bu metotla saat 17.00’ye kadar açık kalan kontenjanlar yedek listeden doldurulacak. Asil kayıtlarda okulun birinci taksidi ödenecek. Bu toplam fiyatın yüzde 10’una tekabül ediyor. Adaylar bir okula kayıt yaptırıp birinci taksidini ödedikten sonra da öteki bir liseye geçebiliyor. Lakin ödediği fiyatı geri alamıyorlar. Bir özel liseye kayıt yaptırdıktan sonra devlet okulu tercihi yapamıyorlar. Devlet okulu tercihi için nakil periyodunu beklemeleri gerekiyor.
ÖZEL YETENEK: Türkiye’de 82 hoş sanatlar, 76 spor lisesi var. Bunlar, ortaokul muvaffakiyet puanı ve yetenek imtihanına nazaran öğrenci alıyor. LGS’nin bir tesiri olmuyor. Adaylar, istedikleri okullara başvurup onların düzenlediği yetenek imtihanlarına katılıyor. Yetenek imtihanlarının yüzde 70’i, ortaokul muvaffakiyet puanının ise yüzde 30’u dikkate alınarak yerleştirme puanı oluşturuluyor. Komitelerin yapacağı yetenek imtihanı, kısımlar bazında dün başladı, 5 Temmuz’da bitecek. 50 puan barajının altında kalanlar değerlendirmeye alınmayacak. Bu liselerin 9’uncu sınıfına yetenek sınavıyla 11 bine yakın öğrenci yerleştirilecek. Müracaatlar 28 Haziran’da sona erdi. Fakat 10’uncu sınıf boş kontenjanlarına öbür liselerin 10’uncu sınıflarından müracaat edilmesi halinde eylül ve ekimin üçüncü haftasında öğrenci alımı yapılabilecek.
UZMANLARDAN ÖNERİLER
PUANA DEĞİL, YÜZDELİK DİLİMLERE BAKIN
Onur Soğuk (Eğitimci): Bu sene imtihanın kolay olması bilhassa yüksek puanlarda yığılmalara neden oldu. Geçen yıla nazaran 450-500 aralığında öğrenci sayısı çok fazla. Yığılmalar, puanların yükseleceğiyle ilgili delil sunuyor. Öğrenciler, sonuç dokümanında puanları çok yüksek görerek sevinse de yüzdelik dilimler ayakların yere basmasını sağladı. Bu nedenle yüzdelik dilimleri dikkate alarak tercih yapmak daha gerçek. Yüzdelik dilimlerde aşağı-yukarı hareketlenmeler olsa da çok sert olmayacak. LGS 2018’de imtihana giren öğrenci 971 bin iken 2019’da 1 milyon 29 bine yükseldi. Bu, yüzdelik dilimlerin kıymetinin geçen yıldan daha az olmasına neden oluyor. Temkinli olun ve diliminizden düşük dilimli liseleri de yazın. Örneğin, yüzde 10’luk dilimdesiniz, ön sıraya yüzde 8-9 dilimli lise koyabilirsiniz. Yüzde 10-12 aralığına kesinlikle 12’den daha düşük, yüzde14-15 üzere tercihlere yer verin. Tarihleri âlâ takip edin, geç kalmayın. Tercih uzmanlarından ve okulunuzun görevlilerinden dayanak alın.
OKULLARI YERİNDE GÖRÜN
Hatice Yılmaz (Eğitimci): Seçmeyi düşündüğünüz okulda alacağınız eğitimin sizin meslek amacınıza uygun olup olmadığını araştırın. Kendi yüzdelik diliminize bakarak seçim yapabileceğiniz yüzdelik dilim aralığını belirleyin. Örneğin, yüzdelik diliminiz 3.35 ise seçim yapacağınız aralığı 2.50 ile 4.10 olarak belirleyin. Yüzdelik dilim aralığınızı belirlerken en düşüğü baz almanız gerekiyor. Aralığı belirledikten sonra listeleyin. Çıkan listeden okul seçerken; birinci iki okulu yüzdelik diliminizden daha küçük olanlardan, üçüncüyü kendi yüzdelik diliminize denk olan okullar ortasından belirleyin. Son iki okulu kendi yüzdelik diliminizden daha yüksek liselerden seçerek listenizi tamamlayın. Tercih listenizi onaylamadan evvel seçtiğiniz okulları yerinde görerek son kararınızı verin. Mahallî yerleştirme listenizi hazırlarken en çok istediğiniz okulu birinci sıraya yazın. Tercih ekranları açıldığında seçebileceğiniz bir alternatif de pansiyonlu okullar.
NAKİLLER 29 TEMMUZ’DA BAŞLAYACAK
Yerleştirmeye temel nakiller iki devirde olacak. Her devirde imtihanla, mahallî yerleştirmeyle öğrenci alan ve pansiyonlu okullar için en fazla üçer tercih yazılabilecek. Birebir okul çeşidinden en fazla iki lise seçilebilecek. Öğrenci, isterse ikinci nakil periyodunda ‘Mesleki Eğitim Merkezleri’ni de tercih edebilecek. Nakil başvurusu, seçilecek okulun boş kontenjanına bakılmaksızın rastgele ortaokul yahut imam hatip ortaokulu müdürlüğüne yapılabilecek. Birinci nakil tercihi 29 Temmuz-2 Ağustos’ta alınacak. Sonuçlar 5 Ağustos’ta açıklanacak. İkinci nakil başvurusu 5-8 Ağustos’ta. Sonuçlar 10 Ağustos’ta duyurulacak. Boş kontenjanlara, hiçbir yere yerleşemeyen öğrenciler için ‘İl, İlçe Öğrenci Yerleştirme ve Nakil Kurulları Yerleştirme Başvuruları’, 19-23 Ağustos’ta. Sonuçları ise 6 Eylül’de açıklanacak.
