Libya’nın doğusundaki silahlı güçlerin önderi Halife Hafter müttefiki Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE), Sudan ile “Hafter’e dayanak olmak üzere bölge ülkelerinden milis göndermek konusunda anlaştıkları” sav edildi.
Londra merkezli Arapça yayın yapan Arab el-Cedid gazetesinin Libyalı ve Mısırlı kaynaklarına dayandırdığı habere nazaran, Libya’nın Mısır sonu ve güneyindeki hudut bölgelerinde “sıra dışı askeri” hareketlilik gözlendi.
Gazeteye konuşan Mısırlı üst seviye bir kaynak, BAE’nin, Sudan ve etrafındaki Afrika ülkelerindeki milis kümeleriyle Libya’daki Hafter güçlerine dayanak olmak üzere “BAE ve Suudi Arabistan’ın sağlayacağı finansman karşılığında” anlaştığını ileri sürdü.
Ayrıca gazete, BAE idaresinin Sudan’da askeri darbe sonrasında öne çıkan Askeri Geçiş Kurulu (AGK) Lider Yardımcısı Orgeneral Muhammed Hamdan Daklu Hmidti ile Sudan’dan milis kümelerinin “Trablus’u ele geçirmek için son savaş için” getirilmesi tarafında anlaştığını ortaya attı.
Libya’nın doğusundaki silahlı önder Halife Hafter, 4 Nisan’da başşehir Trablus’u ele geçirmek için başlattığı taarruzda başarısız oldu. Hafter birlikleri, kritik, ikmal ve harekat noktası olarak kullandığı Giryan kentini kaybetmesiyle, büyük hezimete uğradı.
Ancak, Hafter birliklerinin Sözcüsü Ahmed el-Mismari, dünkü açıklamasında Trablus’u ele geçirmek için başlattıkları savaşın “bir sabır harbi olduğunu”, Trablus’u ele geçirmek için sıfır noktasına çok yaklaştıklarını savunmuştu.
Sahip olduğu petrol gelirleriyle bölge ülkelerini dizayn etmeye çalışan küçük Körfez ülkesi BAE, bölgedeki çatışmaları derinleştiren tehlikeli adımlar atıyor.
LİBYA’DA HIRSLI GENERAL HAFTER’İN DESTEKÇİSİ
Libya’da 2014’te yapılan tartışmalı seçimin akabinde Mısır’daki darbeye özenerek benzeri bir teşebbüste bulunan Libyalı Halife Hafter, BAE’nin merceğine girdi.
Darbe teşebbüsünün akabinde Hafter ile yakın bağlar geliştiren BAE, hırslı generalin ülkenin tamamını ele geçirmesi için şartsız ekonomik, diplomatik ve askeri dayanak sağladı.
Libya, Birleşmiş Milletler (BM) nezdinde ülke içindeki tüm aktörleri bir ortaya getirecek ulusal konferansa hazırlanırken Hafter, geçen 4 Nisan’da sürpriz bir atakla Trablus’u ele geçirmek için hücum buyruğu verdi. Hafter güçleri, Trablus etrafındaki kentleri süratle ele geçirmeye başladı.
Başkenti savunan memleketler arası meşruiyete sahip Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) bağlı güçler ve Hafter birlikleri ortasındaki savaşta istikrar iki buçuk aylık müddette pek bozulmadı.
Ancak geçen hafta, UMH güçleri, Hafter birliklerinin başşehir taarruzlarında ikmal ve harekat merkezi olarak kullandıkları Giryan kentini sürpriz bir atakla ele geçirdi.
BAE’NİN ABD’DEN ALDIĞI SİLAHLAR LİBYA’DA
Hafter birlikleri Giryan kentinden kaçarken gerilerinde Hafter’in baş destekçisi BAE’yi sıkıntı duruma düşürecek silahlar bıraktı.
Hafter güçlerinin geride bıraktığı silahlara ait Giryan’dan gelen paylaşımlarda, Amerikan silah üreticisi Raytheon and Lockheed Martin’e ilişkin sandıklardaki ileri teknoloji “Javelin” füzelerinin imgeleri dikkati çekti. Toplumsal medyada paylaşılan kimi mühimmat fotoğraflarında da alıcı taraf olarak Hafter güçlerinin destekçisi BAE ordusunun isminin yer aldığı görüldü.
New York Times gazetesinin haberine nazaran, BAE 2008 yılında ABD’den 155 milyon dolarlık silah alımı sırasında Javelin füzelerini tedarik etti.
ABD Senatosu Dış Münasebetler Komitesi, ABD’nin BAE’ye sattığı silahların Libya’da Halife Hafter’e bağlı güçlerin elinde çıkmasıyla ilgili olarak soruşturma başlatılmasını talep etti.
Senato Dış Bağlar Komitesinin en kıdemli Demokrat üyesi Bob Menendez, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya hitaben yazdığı mektupta, “Eğer bu tezler doğruysa, yasaya nazaran BAE’ye tüm silah satışını kesmeniz gerekeceğinin eminim farkındasınızdır.” sözünü kullandı.
Menendez, ABD’nin BAE’ye sattığı silahların Libya’da ortaya çıkmasının hem ilgili Amerikan yasasını açık bir formda ihlal ettiğini, hem de BM’nin Libya’ya uyguladığı silah ambargosunu deldiğini belirtti.
Buna karşılık BAE, Libya’da çıkan ABD menşeli silahlarla alakasını yalanladı.
BAE Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Emirlikler, Libya’da çıkan silahların mülkiyetini katiyetle reddetmekte ve BM uzmanlarıyla tam bir iş birliğine bağlı olduğunu vurgulamaktadır.” sözleri yer aldı.
BAE’NİN LİBYA SİCİLİ KABARIK
Aslında BAE’nin Libya’ya silah göndermesiyle ilgili tartışmalar dünya kamuoyunun gündemine birinci defa gelmiyor.
Libya’ya gönderilecek silahlara ait BAE Genelkurmay Lider Yardımcısı İsa el-Mezrui ile devrin Mısır Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü, bugün ise Mısır İstihbarat Başkanlığı vazifesini yürüten Abbas Kamil ortasında geçen ses kayıtları 2014’te basına yansıdı. Ses kayıtlarına nazaran, iki yetkili Libya’ya gönderilecek silahların hangi kümelere dağıtılacağını görüştü.
Ayrıca, BM uzmanları, hazırladıkları raporda, Hafter’in hakim olduğu ülkenin doğusundaki El-Merc kenti yakınlarındaki El-Hadim Askeri Üssü’nün BAE tarafından işletildiğini belirtti.
Raporda, Mart-Kasım 2017 ortasındaki uydu fotoğraflarına nazaran üssün geçirdiği değişim aktarılırken, apron alanının iki katına çıktığına yer verildi.
Savunma işleriyle ilgili bir İngiliz haber sitesi, hava üssünde BAE’nin sağladığı AT-802 hudut devriye uçaklarının yanı sıra Çin imali silahlı insansız hava araçları (SİHA), Sikorsky UH-60 tipi helikopterlerin Hafter güçlerine takviye olduğunu yazdı.
BAE’NİN ALDIĞI ÇİN SİHA’LARI TRABLUS’U VURUYOR
BM uzmanları, bu yıl Trablus’a yapılan hücumlarda havadan karaya atılan Çin imali Blue Arrow füzesi tespit etti.
Çin imali Blue Arrow füzesinin dünyada sadece Çin, Kazakistan ve BAE ordularının envanterindeki Çin imali insansız hava aracı Wing Loong’tan ateşlenebiliyor olması, gözlerin bir defa daha bölgedeki olağan şüpheliye çevrilmesine yol açtı.
