Nedim Uysal tarafından kurulan, birinci cıvatasını 1973 yılında üreten Norm Civata, ailenin ikinci jenerasyon temsilcisi Fatih Uysal’la dünyaya açıldı. 2013 yılından bu yana şirketin idaresinde olan Fatih Uysal, 9 üretim tesisi ve 5 pazarlama şirketini çatısı altında bulunduran Norm Holding’i Türkiye’nin en süratli büyüyen şirketlerinden biri yaptı. Dünyanın önde gelen otomotiv şirketlerine üretim yaparak Türkiye’nin gururu şirketlerden olan Norm Holding, 50 ülkeye ihracat yapan bir dev. Bu muvaffakiyet hikayesini çok ender paylaşan bir yapıya sahip Uysal ailesi. 2023 yılına daha büyük maksatlarla yürüyen Norm Holding’i Fatih Uysal ile konuştuk.
GAZOZ SATARDIM
Norm Holding’i araştırırken etkilendim. Dünyanın önde gelen şirketlerine üretim yapıyorsunuz. “Türkiye’de bu türlü şirketler de var” diye anlatabiliriz şirketinizi. Bunun gerisinde nasıl bir kıssa var?
– Babam Nedim Uysal’ın açtığı yolda ilerledim. İşleri büyütürken çocukluğumdan bu yana pazarlamanın içinde olmamın katkısı büyük oldu. İşimizi geliştirirken neye gereksinim var onu gördük ve biz tam entegre bir yapı kurduk. Hammaddenin girişinden ısıl süreçlere ve ek uygulamalara kadar her şeyi kendi bünyemizde yapıyoruz. Rakiplerimiz de yurtdışında. 2004’te Ford’ın Q1 evrakını aldık. İşi almak istedik Türkiye Ford’tan fakat alamadık. İspanya Ford’a gittik, oradan iş aldık. Biz evvel şirketlerden iş almak için onların Avrupa’daki merkezlerine gittik.
İlk iş tecrübesini ne vakit, kaç yaşında yaşadınız??
– İlkokul yıllarında başladım çalışmaya. O vakitler babamın Salihli’de kiremit-tuğla fabrikası vardı. Okullar tatile girer girmez soluğu babamın yanında alırdım. Ortaokula gittiğim yıllarda fabrika içinde çalışanlara gazoz, bisküvi, çikolata satmama fırsat tanıyan bir kafe bile işlettim. Bu büsbütün benim ticarete alışmam içindi. Bundan evvel de ilkokul hayatımda inşaat materyali dükkanı vardı. Orada da yazları sabah erkenden işe giderdim. Çay- kahve siparişi, dükkan paklığı, kül tablalarının paklığı benim vazifemdi. Babam o yaşlardan itibaren beni iş hayatına ısındırdı. ?* Siz üniversiteyi bitirir bitirmez aile şirketinize mi girdiniz?
– Üniversitede de hem okudum hem çalıştım. Pazarlama firmamız Standart Cıvata’yı o yıllarda kurdum. Sıcak satış tecrübesi o periyotta başladı. Otomobil ile tüm Türkiye’yi gezerek ürettiğimiz irtibat elemanlarını pazarlıyordum. Babam fabrikada üretimin başında ben de satış şirketini geliştirmekten sorumluydum. Bir tek İngilizce konusunda zorlandım onu da destekler ile tamamladım. Evliliğim birinci yıllarında meskene televizyon almayarak, İngilizce çalıştığımı ve Amerikalı bir öğretmenden özel dersleri hiç aksatmadım.
Şirket kuruluşu 1973 yılından bu yana nereden nereye geldi?
– Norm Cıvata, 1973 yılında, İzmir Bornova’da çift vuruşlu bir set makine ile cıvata üretimine başladı. 1994 yılında, şu an faaliyette olan İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’ndeki yeni ve çağdaş tesis kuruldu. Civata üretimiyle başlayan bu seyahat pek çok şirketin katılmasıyla devam ederek, vakit içinde büyük bir kümeye 2017 yılında da Holding’e dönüştü.
Hangi eşikleri atlayarak holding oldunuz?
– İhracat sürecinin başlangıcı bizim için milattır. Özgün ekipman üreticilerinin tedarikçisi olmak konusu da bizi epey geliştirdi. Otomotiv sanayiinde üreticiler ile çalışabilmek için kimi İSO evrakları almak zorundasınız, bunları daima bizleri geliştirecek fırsatlar olarak gördük. Ünlü otomotiv firmaları referansımız oldu. Artık Norm dünyanın önde gelen elektrikli otomotiv üreticisinin tedarikçisi pozisyonunda.
Tesla’nın mı?
– Evet. Dünyanın önde gelen otomotiv şirketleriyle çalışıyoruz. Eşikler dediniz. Birtakım krizler de bize eşik atlattı. Örneğin Kobe zelzelesi. 95’de Kobe’de sarsıntı oldu. Ve orada çelik fabrikası kapandı. Bizim elimizde hammadde olarak vardı. O sene yurt içi ve yurt dışında sıkıntı günlerdi. Hammadde stoğumuzu yurt dışında eritebildik.
CIVATADA LİDER
Hızlı büyüme trendi yakalayan Norm Holding ve çatısı altındaki Norm Cıvata’nın büyüklüğünü sayılarla nasıl söz ederiz?
– 2000 üzerinde çalışanımız ve bünyemizdeki kesim önderi şirketleri ile Türkiye’de üretim ve satış olarak irtibat elemanları piyasasının başkanıyız. Cıvata, somun, rotil, burç, vida, perçin ve özel eserler dahil 2018 yılı itibariyle 105 bin ton üretim sayısına ulaştık. Bünyemizdeki bölüm önderi şirketler ile Türkiye’de üretim ve satış olarak temas elemanları piyasasının başkanı durumundayız. Norm Holding’in lokomotif şirketi Norm Cıvata, son 10 yılda üretimini 4 kat artırarak “Türkiye’de en süratli üretim artışı ve büyümeyi sağlayan” birinci 10 firma ortasında yer aldı, tıpkı formda şirket bünyesinde kıymetli bir yere sahip Standart Cıvata ithalat ve ihracatta kesimin önderi. Son olarak İSO 500’de Norm Cıvata’nın, 189. sıradan 155. sıraya yükselmesini, kurum olarak hedeflediğimiz yolda emin adımlarla yürüdüğümüzün bir göstergesi olarak görüyoruz.
İlk ihracatınızı ne vakit nereye yapmıştınız? Hangi ülkelere ihracat yapıyorsunuz?
– 1994 yılında Almanya’ya yaptık. Otomotiv ihracatımızı 1996 yılında Tofaş’a yaptık. O günden bugüne gayelerle idare ve üretim ile dünyanın önde gelen firmaları ile çalışıyoruz. Norm Holding, Ford, Volkswagen Group, AUDI, Porsche, Jaguar, Land Rover, Fiat, Renault, Mercedes Benz Türk, Daimler Kamyon, MAN, Toyota, BMC, Türk Traktör, İsveç’ de Volvo ve Scania, PSA ve Tesla ile çalışıyor.Almanya, Fransa, İngiltere, Belçika, Hollanda, Polonya, İtalya, Brezilya, Meksika, Rusya ve Çin başta olmak üzere 50 ülkeye eserlerimizi ihraç ediyoruz.
FARKI KAPATMAYA ÇALIŞIYORUZ
Otomotiv bölümü güç bir devirden geçiyor. Bu işlerinizi nasıl etkiledi?
– Öbür üretim firmaları üzere bizi de olumsuz etkiledi. Lakin yeni projeler ile bu ortadaki farkı kapatmaya çalışıyoruz. Otomotiv bölümü ana üretim yaptığımız bir dal. Haliyle oradaki kriz ya da üretim bandındaki düşüşler ilişki elemanları dalını de etkiliyor. Lakin Havacılık ve beyaz eşya dalları de irtibat elemanlarının ziyadesiyle kullanıldığı bir alan. Tek bir bölüme bağlı olmayan bir yapısıyla ilişki elemanları kesimi aslında tüm endüstrinin muhtaçlık duyduğu bir eseri üretiyor.
Fatih Aksoy kimdir?
Manisa Salihli’de 1962’de doğan Fatih Aksoy, İzmir Özel Türk Koleji’nden mezun oldu. 9 Eylül Üniversitesi İşletme Bölümü’nde okuyan Aksoy, aile şirketlerinde çalışmaya başladı. Norm Holding İdare Konseyi Lideri olan Aksoy, TÜSİAD, TAYSAD; EGİAD ve BESİAD üyesi.
5 ADET MEMLEKETLER ARASI PATENTİMİZ VAR
Ar-Ge yatırımlarınız var. Katma bedelli ihracat yapmak için Ar-Ge’ye yatırım kural. Aldığınız patentler olmuş. Bunlar küresel alanda size hangi kapıları açtı?
– Global piyasada rekabetçi olabilmenin yolu, endüstriyel dönüşümü yakalamaktan ve katma bedelli üretimden geçiyor. 2000’li yılların başından itibaren başlamış olduğumuz ARGE çalışmalarına 2011 yılında T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından almış olduğumuz ARGE merkezi unvanı ile sürat verdik. Metal Eserler Kategorisinde 2016 yılı Türkiye ARGE birinciliği mükafatını üst üste ikinci sefer alarak başarılarımızı taçlandırdık. 9 adet süreci devam eden ulusal patent,4 adet tescilli ulusal yararlı model, 2 adet tescilli ulusal patent, 1 adet tescilli endüstriyel tasarım, 3 adet marka müdafaası, 5 adet süreci devam eden milletlerarası patent, 5 adet tescilli memleketler arası patentimiz var.
