1- Boş kontenjan kalır mı? Üniversiteler bu yıl önlisans, lisans, açıköğretim ve uzaktan öğretim programları dâhil 1 milyon 7 bin 191 öğrenci alacak. İmtihana 2.5 milyon kişi girmesine karşın birçok programda her yıl boş kontenjan kalıyor. Yükseköğretim programlarına kayıt süreçleri tamamlandıktan sonra boş kalan kontenjanlar üniversitelerce ÖSYM’ye bildirilecek. Adaylar bir yükseköğretim programına yerleşseler bile kayıt yaptırmamayı tercih edebiliyor. Bu da boş kontenjanların artmasına yol açıyor. Bunlar için ÖSYM tarafından merkezi olarak ek yerleştirme yapılacak.
2- Kimler başvurabilir? Ek yerleştirme tercihi yapabilmek için adayların 2019-Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) katılmış ve yerleştirme puanlarının hesaplanmış olması gerekiyor. Fakat merkezi yerleştirmede bir yükseköğretim programına giren adaylar, ek yerleştirme için başvuramayacak.
3- Nasıl yapılacak? Genel yerleştirmelerin akabinde 2019 yılı için ek yerleştirme kılavuzu yayımlanacak. Ek yerleştirme tercihi yapacak adayların bunu dikkatli incelemeleri gerek. Burada verilen tercih mühleti içerisinde adaylar boş kontenjanlar için listelerini hazırlayacak.
4- Kaç tercih hakkı var? Adaylar, tercih hakları bulunan tablolardan 24’ü geçmemek üzere istedikleri sayıda kısım yazabilecek. Puanı 150’nin üzerinde olanlar önlisans, 180’i geçenler lisans programlarını listelerine koyabilecek. Adayların genel yerleştirmede olduğu üzere programların özel şartlarına dikkat etmeleri kıymetli.
5- Ücret ödenecek mi? Evet. YÖK’ün yayınladığı ‘2019 YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu’na nazaran, ek yerleştirme tercih fiyatı 20 lira. Adayların bu fiyatı belirlenen tarihlerde yatırmaları kaide. Fiyatını yatırmayanların ek yerleştirme için yaptıkları tercihler sürece alınmayacak. ÖSYM İdare Kurulu’nun kararı gereği, şehit eşi, şehit çocuğu, gazi, gazi eşi ile gazi çocukları ek yerleştirme fiyatı ödemeyecek.
6- Kimler yerleşemez? Önlisans ve lisans programlarına merkezi genel yerleştirmedeki en küçük puanın altında puanı olan aday yerleştirilmeyecek. Muvaffakiyet sırası barajına nazaran öğrenci alan kısımlarda de boş kontenjan kalsa dahi, barajın altında kalan adaylar yerleştirilmeyecek.
YÜZLERCE ÖĞRENCİ OKUDUĞU KISIMDAN MUTLU DEĞİL
– Üniversiteli olmak isteyen adayların son bahtı âlâ değerlendirmesi gerekiyor. Lakin uzmanlar, adayları açıkta kalmamak için istemedikleri kısımları yazmamaları konusunda uyarıyor. Zira her yıl yüzlerce aday okuduğu kısımdan şad kalmayıp tekrar üniversite imtihanına giriyor. Son üç yılın ortalamasına bakıldığında, 500 bini aşkın üniversiteli tekrar imtihanda talihini deniyor. Üniversiteli olamayıp imtihana tekrar girmek isteyen ya da mezun olduğu halde girenlerle birlikte bu sayı birinci kere imtihana girenleri geçiyor.
484 BİN ÜNİVERSİTELİ TEKRAR İMTİHANA GİRMİŞ
Geçen yıl imtihana giren aday sayısı 2 milyon 381 bin 412. Her sene bu imtihanlara girenlerin büyük kısmı lise son sınıf düzeyindekilerden oluşuyor. 2018’de bu sayı 954 bin 353. Adayların ikinci sıradaki çoğunluğu da mezun olup daha evvel hiçbir yere yerleşemeyenler. Bu da 751 bin 157. Bir üniversiteye daha evvel yerleşmiş fakat şad kalmayıp tekrar imtihana girenlerin sayısı 484 bin 258. En son sırada ise bir üniversiteden mezun olup tekrar imtihana girenler yer alıyor. Bu sayı da 191 bin 644.
TERCİH YAPARKEN BUNLARA DİKKAT
– Tercih listenizi oluştururken dikkat etmeniz gereken noktalar var. Sonuç evrakında yazan puan cinslerini, yerleştirme puanlarını ve muvaffakiyet sıralarını birbirine karıştıran adaylar olabiliyor. Uzmanlar puana nazaran değil, muvaffakiyet sırasına nazaran yapılan tercihlerin daha sağlıklı olacağı görüşünde. Bilhassa bu yıl imtihanın kolay olması muhakkak puan bölgelerinde yığılmalara neden oldu. Bu nedenle listenizi sıralamaya nazaran oluşturmanızda fayda var. Ek yerleştirme kılavuzunu dikkatlice inceleyin. Kimi adaylar, kılavuzu incelemediği için yükseköğretim programlarının özel şartlarını da bilmiyor. Bu da yanlış tercih sebebi olabiliyor. Aday, tercihini istek sırasına nazaran değil, sadece yüksek muvaffakiyet sırasından düşük muvaffakiyet sırasına gerçek yapabiliyor. Eğitimciler, bunun yanlışsız olmadığını sıralamada okumak istediğiniz alana öncelik verilmesi gerektiği görüşünde. Alan seçerken kendinizi tanımalı, ne yapıp yapamayacağınızı, yeteneklerinizi bilmelisiniz. Bu doğrultuda listenizi hazırlayabilirsiniz. Yapılan yanlışların başında üniversitelerin ve kısımların detaylı bir biçimde araştırılmadan tercih edilmesi geliyor. Bu yüzden her yıl binlerce üniversite öğrencisi, YKS’ye başvuruyor. Okumayı düşündüğünüz kısımda İngilizce eğitiminin olup olmadığına, staj imkânlarına, laboratuvar uygulamalarına, iş bulma durumuna ve onu okuyan öğrencilerin görüşlerine dikkat edin.