52. Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Dışişleri Bakanları Toplantısı kapsamında ASEAN Genel Sekreteri Lim Jock Hoi ve Tayland Dışişleri Bakanı Don Pramudwinai ile yaptığı Türkiye-ASEAN Sektörel Diyalog Paydaşlığı Üçlü Toplantısı’nın akabinde AA muhabirine açıklama yapan Çavuşoğlu, Türkiye-ASEAN ilgileri, Rusya ve Çin ile münasebetler ile Çin’deki Uygur Türklerinin meselelerine ait değerlendirmelerde bulundu.
Çavuşoğlu, Türkiye olarak ASEAN’ın çalışmalarına çok önemli katkı sağladıklarını belirterek, “Bu ziyaretimdeki üçlü toplantıda şimdiye kadar yaptıklarımızı gözden geçirdik. Bundan sonraki süreçte ASEAN ve 10 üye ülkeyle ilgilerimizi nasıl geliştireceğimizi, periyot lideri Tayland’ın Dışişleri Bakanı ve ASEAN Genel Sekreteri ile kıymetlendirme fırsatı bulduk.” tabirini kullandı.
“Tayland’daki FETÖ yapılanmasını lisana getirdik”
Tayland ile ikili bağlantılara dair değerli gelişmeler katedildiğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Yeni kurulan hükümetle neler yapabileceğimizi ve buradaki FETÖ yapılanmasını gündeme getirdik. Ayrıyeten burada bizim büyük firmalarımız yatırım yapıyor. Onlara vermeleri gereken dayanaklar konusunda arkadaşlarımızın bize anlattıklarını aktardık.” biçiminde konuştu.
Çavuşoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşmesine ait de şunları söyledi:
“Kısa mühlet evvel Karma Ekonomik Kurulu toplantısı Antalya’da yapılmıştı. İkili bağlar daima daha düzgüne gidiyor. Vizeleri kademeli olarak büsbütün kaldırmamız için neler yapmamız gerektiğini değerlendirdik. S-400 konusu da gündemimizde. Suriye konusunu da ele aldık. 2 gün sonra Işık Sultan’da toplantı gerçekleşecek. Teknik seviyede toplantılar yapıldıktan sonra tekrardan bir ortaya geleceğiz. Bilhassa İdlib’deki çatışmaların durması için sorumluluğumuz var, bunları değerlendirdik. Öte yandan, Anayasa Komitesi kurulması için geri sayım başladı diyebiliriz. Birlikte Cenevre’ye giderek bunu açıklamak istiyoruz.”
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile görüşmesinin de ayrıntılarından bahseden Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu ayın başındaki Çin ziyaretinin olumlu tesirler yarattığının altını çizerek, “Sayın Cumhurbaşkanımızın Çin Devlet Lideri Şi Cinping ile gündeme getirdiği hususların takibini yaptık. Jenerasyon ve Yol Projesi ile Orta Koridor Projesi’nin entegrasyonu konusunda neler yapılması gerektiğini konuştuk.” tabirlerini kullandı.
#Çin DB Wang Yi’yle güç ve yatırımlar başta olmak üzere ikili hususları görüştük. Uygur Türklerinin durumunu ele aldık. ÇHC’nin daveti üzerine #Sincan’a bir müşahede heyeti gönderiyoruz. pic.twitter.com/O0e87bqTQy
— Mevlüt Çavuşoğlu (@MevlutCavusoglu) 30 Temmuz 2019
“BEKLENTİMİZ TEK ÇİN ÇATISI ALTINDA UYGUR KARDEŞLERİMİZİN HUZUR İÇİNDE YAŞAMALARIDIR”
Erdoğan’ın ziyareti kapsamında Uygur Türkleri konusunu da gündeme getirdiğini hatırlatan Çavuşoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bizim beklentimiz tek Çin çatısı altında Uygur kardeşlerimizin huzur ve barış içinde yaşamalarıdır. Cumhurbaşkanımızın ziyareti sırasında Çin Devlet Lideri, Türkiye’den bölgeye bir heyet göndermemizi teklif etmişti. Daha sonra 24 Temmuz’da Çin Büyükelçiliği Bakanlığımıza gelerek bu daveti resmi bir biçimde iletti. Bugün de bu mevzuyu konuştuk. Bu davete Cumhurbaşkanımız prensip olarak olumlu karşılık vermişti. Artık o bölgeye Çin’in daveti üzerine değişik kurumlardan oluşan yaklaşık 10 kişilik bir heyetimizi göndereceğiz ve oradaki durumu arkadaşlarımız yerinde görecekler.”
Çavuşoğlu, Filipinler Dışişleri Bakanı Teodoro Locsin ile görüşmesinin de olumlu geçtiğini aktararak, “Moro bölgesindeki son durumu ve ikili bağlarımızı değerlendirdik. Kendisi, Türkiye’nin Güney Filipinler’de barış sürecine verdiği takviyeden ötürü bize bir sefer daha teşekkür etti. Biz de desteğimizin süreceğini ilettik.” halinde konuştu.
Daha sonra yabancı gazetecilerin sorularını yanıtlayan Çavuşoğlu, ABD ile Çin ortasındaki ticaret savaşına dair soruya, “Biz ticaret savaşlarına karşıyız. Umarım ABD ve Çin, durumun yatışması için bir yol bulur ve bu tıp çatışmalar bölgedeki ekonomik büyümeyi etkilemez.” dedi.