Temel Yeterlilik Testi’nde (TYT) 150 barajını aşan 1 milyon 761 bin adaydan tercih yapanlar ve aileleri heyecanla yerleştirme sonuçlarını bekliyor. İstediği üzere bir sonuç elde edemeyenlerin çabucak ümitsizliğe kapılmamaları gerektiği ihtarında bulunan uzmanlar, birinci yerleştirme periyodunda istediği üniversite yahut kısma giremeyen adayları ek yerleştirme sürecinin beklediğini hatırlatıyor. Önlisansa yerleşen fakat lisans okumak isteyenler için ise eğitimlerini dört yıla tamamlayabilmelerine imkân veren dikey geçiş hakkı bulunuyor. İşte o seçenekler:
EK YERLEŞTİRME YAPILACAK
Yerleştirme sonuçlarının açıklanmasının akabinde üniversite kayıtları 19-23 Ağustos, elektronik kayıtlar ise 19-21 Ağustos’ta alınacak. Daha sonra üniversiteler boş kalan kontenjanları ÖSYM’ye bildirecek. Bunlara ÖSYM merkezi olarak ‘ek yerleştirme’ yapacak. Merkezi yerleştirmede, bir programa giremeyenler yine tercihte bulunabilecek.
Bir üniversiteye yerleşemeyen adaylar, yurtdışı seçeneklerini araştırabilir. ABD ve İngiltere üniversiteleriyle akla birinci gelen ülkeler. Lakin eğitim masrafları 10 bin dolar ile 90 bin dolar ortasında değişiyor. Avrupa’da ise çok düşük fiyatla yahut fiyatsız eğitim veren birçok ülke var. Ayrıyeten kimi ülkeler eğitim alırken yarı vakitli çalışma müsaadesi veriyor.
LİSANSA GEÇİŞ ŞANSI
Adayların önlisans programlarını lisansa tamamlayabilme seçenekleri de var. Bunun için ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavı’nda (DGS) başarılı olunması kural. Başarılı olanlar, önlisansta aldığı derslerden muaf tutuluyor.
Üniversiteye yerleştikten sonra farklı bir kısımda daha okuma imkânı var. Bu kendi fakültenizde de farklı fakültede de bir kısım olabilir. Genel not ortalaması 100 üzerinden en az 70 olan ve anadal diploma programının ilgili sınıfında muvaffakiyet sıralamasının en üst yüzde 20’sinde bulunan öğrenciler çift anadal diploma programına başvurabiliyor. Bu öğrencilerin çift diploma alma hakkı bulunuyor. Yandal programında ise, bir öğrenci şartları karşılarsa öbür bir programda daha eğitim alabiliyor. Fakat bu alanda diploma verilmiyor.
YATAY GEÇİŞ HAKKI
Bazı adaylar üniversiteye yerleştikten sonra mutsuz olabiliyor. Bu durumda da imtihana girmeden kısım yahut üniversite değiştirme imkanı var. Öğrenciler, gerekli kuralları taşırlarsa kurumlararası, kurum içi ya da merkezi yerleştirme puanıyla yatay geçiş yapabilir. Örneğin muadil diploma programları ortasında YÖK’ün yayımladığı kontenjanlar çerçevesinde yapılan kurumlararası yatay geçiş için öğrencinin bitirdiği periyotta genel not ortalamasının 100 üzerinden 60 olması gerekiyor. Ayrıyeten ÖSYM yerleştirme puanı, geçiş yapmak istenilen programın girilen yıldaki taban puanına eşit yahut yüksek olmalı.
BİR YIL DAHA HAZIRLANMAK MAKÛS DEĞİL
Cihan Yeşilyurt (Eğitim uzmanı): “İlk yerleştirme sonuçlarından sonra istediği üniversiteye giremeyenler için akla gelen birinci seçenek ek yerleştirme. Bu devirde tercih yapacak adaylar, kendi puanlarının altındaki kısımları yazmalı. Aksi takdirde açıkta kalırlar. Bir yıl daha hazırlanmak da berbat bir seçenek değil. Hedeflediği muvaffakiyete ulaşamayanlar, bu durumun yalnızca onlara has olmadığını unutmamalı. Bu yıl 2 milyon 390 bin kişi üniversite imtihanına girdi. Bunların yaklaşık 600 bini üniversite öğrencisi. Öteki bir seçenek ise maddi durumu kâfi olanlar için yurtdışındaki üniversiteler olabilir.”