Dünya borsalarının piyasa kıymeti geçen yıl sonundan bu yana neredeyse 8 trilyon dolara yakın artış kaydederek, 2019 için ulaşılması beklenen 87,3 trilyon dolarlık global ulusal gelir seviyesine yakın bir düzeye erişti.
Ekonomik faaliyetlerin belirleyicisi ya da öncü göstergesi biçiminde nitelendirilen pay senedi piyasasında, birinci yarıda global çapta yaşanan hareketlilik dikkati çekerken, yaşanan gelişmelerin yatırımcılar tarafından fırsat olarak değerlendirildiği görülüyor.
Dünya Borsalar Federasyonu (WFE) bilgilerine nazaran, dünya borsalarının toplam piyasa bedeli 2018 sonunda 74,7 trilyon dolar seviyesinde bulunurken, bu sayı 2019 prestijiyle kademeli olarak artış kaydetti.
Yılın birinci ayında 81 trilyon dolara ulaşan dünya borsalarının toplam piyasa kıymeti, hisse piyasalarına yönelik artan taleple nisanda 85 trilyon dolara yaklaştı. Siyasi hareketlilik ve jeopolitik risklerdeki artış yaşanan ikinci çeyrek prestijiyle bu sayı düşüşe geçerek haziran prestijiyle 82,3 trilyon dolar seviyesine gerilese de geçen yıl sonu düzeyinin üzerinde kaldı.
Böylece dünya borsalarının toplam piyasa pahası, birinci yarıda 2018 sonuna kıyasla 7,6 trilyon dolarlık artış kaydetmiş oldu. Milletlerarası Para Fonu (IMF) bilgilerine bakıldığında, global ulusal gelirin 2019 sonunda 87,3 trilyon dolar seviyesine ulaşacağı öngörülüyor. Bu da dünya borsalarının piyasa pahası açısından global ulusal gelire yaklaştığını ortaya koyuyor.
3 BÜYÜKLERİN BORSA BÜYÜKLÜĞÜ ULUSAL GELİRİNİ AŞTI
Varsayımlara nazaran 2019 sonunda 21,3 trilyon dolarla “dünyanın en büyük ekonomisi” unvanını muhafazası beklenen ABD’de, New York (NYSE) ve Nasdaq borsalarının toplam piyasa kıymeti 35,9 trilyon doları buluyor.
Bu yıl ulusal gelirini 14,2 trilyon dolara taşıması beklenen Çin’de ise Şenzen ve Şanghay borsalarının toplam piyasa pahası 7,8 trilyon dolar seviyesinde bulunuyor.
Japonya’nın ekonomik büyüklüğünün 5,2 trilyon dolara ulaşacağı öngörülürken, ülke borsasının 5,6 trilyon dolarlık piyasa kıymetine sahip olduğu belirtiliyor. Böylelikle dünyanın en büyük 3 iktisadında bulunan borsaların piyasa kıymeti, ülkelerin ulusal gelirinden yüksek bir düzeye ulaştığı hesaplanıyor.
PİYASA PAHASI 16 BORSADA 1 TRİLYON DOLARIN ÜZERİNE ÇIKTI
Yapılan varsayımlara nazaran, dünyada ekonomik büyüklüğünün 2019 sonunda 1 trilyon doları aşması beklenen 16 ülke bulunuyor. Bu ülkeler; ABD, Çin, Japonya, Almanya, Hindistan, İngiltere, Fransa, İtalya, Brezilya, Kanada, Kore, Rusya, İspanya, Avustralya, Meksika ve Endonezya halinde sıralanıyor.
Borsalar açısından bakıldığında da piyasa bedeli 1 trilyon doların üzerinde bulunan 16 borsa bulunuyor. Kelam konusu borsalar ortasında birinci iki sırayı ABD’de bulunan NYSE ve Nasdaq alıyor. Japan Exchange Group 3’üncü sırada bulunurken, bunu Paris, Brüksel ve Amsterdam borsalarının birleşmesi ile kurulan Euronext takip ediyor.
Piyasa kıymeti 1 trilyon doları aşan öbür borsalar ise Hong Kong, Londra, Çin, Kanada, Hindistan, Almanya, İsviçre, Avustralya, Kore ve Tayvan’da bulunuyor. Türkiye’nin ise ulusal gelirinin 2019 sonunda 706 milyar doları aşması beklenirken, borsada süreç gören pay senetlerinin toplam piyasa pahasının haziran sonu prestijiyle 147,2 milyar dolar seviyesinde bulunduğu görülüyor. Bu da sermaye piyasalarının derinleşmesi ve şirketlerin halka arza daha fazla değer vermesi gerektiği gerçeğini ortaya koyuyor.