◊ Okçular Vakfı, Malazgirt Zaferi’ni bu yıl da görkemli bir aktiflikle kutlayacak. Tertibin ayrıntılarına gelmeden evvel vakfın tarihçesinden biraz kelam etmenizi rica etsem…
– Okçular Vakfı 1453 yılında, İstanbul’un fethinden sonra, okçuların fetihteki kıymetine binaen Fatih Sultan Mehmet Han’ın otağının bulunduğu alanda kurulmuş bir tekke. Fatih Sultan Mehmet Han, kendi cebinden vakfediyor burayı, bedelini kendi ödüyor ve burayı okçulara tahsis ediyor. Tarih boyunca Okçular Tekkesi olarak padişahların, sultanların ok attığı, Tozkoparan İskender üzere dünyanın en düzgün okçularının yetiştiği bir meydan aslında burası. Osmanlı’da padişahların bayramlaşma merasimlerini yaptığı yer yeniden burası.
◊ Sonra…
– Cumhuriyet’le birlikte tekke ve zaviyelerin kaldırılması kanununa istinaden tekkeler kapanınca, Mustafa Kemal Atatürk’e gidiliyor. “Burası bir tekke fakat tıpkı vakitte atlet yetiştiriliyor” denince Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla okçulukla ilgili bir spor kulübü olarak varlığını devam ettiriyor.
◊ Lakin bir periyot kimliğini kaybetmiş…
– 50’li yıllarda… Okçuluk kulübü, vaktin akışına, trendine uygun biçimde Okspor Futbol Kulübü’ne dönüşüyor.
◊ Yani tanınan kültüre yeniliyor.
– Tanınan bir spora mağlup oluyor diyelim. Az evvel görmüş olduğunuz ok alanı o periyot futbol alanı olarak kullanılıyor örneğin.
◊ Futbol alanından ok meydanına dönüş nasıl oldu?
– 2012’de alan restore edildi, akabinde Okçular Vakfı’mızı kurduk. Açılışı da 2013 yılında Cumhurbaşkanımızın himayelerinde ve teşrifleriyle gerçekleştirdik. Maksadımız da tekrar dünyanın en uygun okçularını, en güzel atletlerini yetiştirmek.
◊ Düzenlediğiniz etkinliklere yabancı atletlerin ilgisi ne boyutta?
– Şöyle söyleyeyim, İstanbul’un Fethi münasebetiyle her yıl 29 Mayıs’ta bir Fetih Kupası düzenliyoruz. Bu tertibe en son 50 ülkeden toplam 526 sportmen katıldı. Fetih Kupası’nın değerli bir özelliği var ayrıyeten… Ülkelerinin en başarılı klasik okçuları ile Olimpiyat şampiyonluğu ölçüsündeki çağdaş okçular, birebir aktiflikte yarışıyor. Klâsik ve çağdaş okçuları bir ortaya getirmesi manasında dünyadaki tek tertip.
◊ Ok Meydanı’nın tarihçesinden evvelce haberdar olan yabancı atletler var mı?
– Klasik okçular ekseriyetle tarihi biraz bilir, tarihe merakları vardır aslında. Hasebiyle birçoğu tarihin en âlâ okçularının Türkler olduğunu biliyor. Türk devlet geleneğinde hakimiyeti sembolize eder ok ve yay. Hatta Gürcü asıllı bir tarihçi “okçu millet” diye tanım eder bizi.
◊ Düzenlediğiniz yarışlara en ağır ilgi ve iştirak hangi ülkelerden oluyor?
– Çağdaş okçulukta direkt Kore diyebilirim. Hyundai firması Kore’de okçuluğun sponsoru… Japonya’da ise şahsen kraliyetin, hükümdarın himaye ettiği Yabusame diye bir atlı okçuluk kulübü var.
◊ Hangi ülkeler hangi kategoriyle daha ilgili?
– Çağdaş okçulukta öne çıkan Amerika, Kore, ayrıyeten Almanya, Fransa, İtalya; aslında neredeyse Avrupa ülkelerinin tamamı denebilir. Klasik okçulukta ise Türkiye ve Macaristan başı çekiyor.
◊ Bu yıl kupayı kim aldı mesela?
– Tek bir isim söylenemez ki, farklı farklı kategoriler var. Mesela bayanlar makaralı, klasik makaralı, gençler, yıldızlar… Türkiye’den, Kore’den, Çin’den, Amerika’dan, İtalya’dan, Fransa’dan, Rusya’dan kürsü alan atletler oldu.
◊ Bu türlü bir tertibe konut sahipliği yapmak, şampiyonluktan öte gerçi…
– Evet. Bu sayede Türk okçuluğu tanıtılıyor, Türklerin okçu bir millet olduğu vurgulanıyor. Dünyanın en büyük okçuluk tesisinin burada olduğu yerinde tespit ediliyor. Bu ortada Dünya Okçuluk Federasyonu Lideri da Türk; Prof. Dr. Uğur Erdener hoca. Kendisi tıpkı vakitte Olimpiyat Komitesi Asbaşkanı.
◊ Olimpiyatlara yanlışsız gidiyorsunuz yani…
– Niyetimiz o. Şu anda Olimpiyat Şampiyonluğu’na aday bir gencimiz var hatta; Bahattin Hekimoğlu. 2019 Engelli Okçuluk Dünya Şampiyonası’nda birinci oldu, Türkiye’ye yeni dünya rekoru ile döndü.
◊ Türkiye’de ok ve yayın tarihle direkt bir bağı olduğu açık. Pekala ya işin sportif kısmı? Bu sporun sıhhate ne üzere yararları var mesela?
– Okçuluk ruh-beden terbiyesi, ruh ve vücut disiplini açısından en elverişli spor. Dikkat dağınıklığı, motivasyon zahmeti, gerilim ve buna bağlı birtakım rahatsızlıkların tedavisi için okçuluk sporu öneriliyor, birçok kişi bunu bilmiyor. Şu anda Okçular Vakfı’na tabip tavsiyesiyle gelen, bir manada tedavi olan gençlerimiz, çocuklarımız var. Ayrıyeten iş hayatında olan bizler, karar verici noktasında bulunan yöneticiler, kısacası kendi iş alanında misal problemleri yaşayan, en kıymetlisi yaşamaması gerekenler için de en elverişli spor.
◊ Okçuluk için muhakkak bir yaş sınırlaması var mı?
– Yok. 7’den 77’ye… Dileyen 77’sinde de yapar, bu büsbütün güce bağlı. Sonuçta güç isteyen bir spor.
◊ Güya lüks bir spor üzere görünüyor lakin…
– Fakat değil (gülüyor). Mutlaka kıymetli bir spor değil okçuluk. Hele de öbür sporlarla mukayese ettiğinizde. Türkiye’nin ekonomik koşulları içerisinde, orta halli bir ailenin çocuklarının rahatlıkla yapabileceği bir spor. Kaldı ki biz de vakıf olarak gençlere bu imkanları bilabedel sunuyoruz. Zira emelimiz bu sporun yaygınlaşması, Türkiye’nin ve dünyanın dört bir yanına yayılması.
DÜNYANIN TEK OKÇULUK ENSTİTÜSÜ VE LABORATUVARI BİZDE
◊ Müsabakalar ve eğitimler dışında hayata geçirdiğiniz diğer ne üzere projeler var?
– Klasik Türk okçuluğunun daha geniş kitlelere tanıtılabilmesi için Okçuluk Enstitüsü’nü kurduk. Bu enstitünün dünyada bir gibisi yok. Ayrıyeten bir Okçuluk Laboratuvarı kurduk. Tıpkı halde o da tek… Enstitü ve laboratuvarın yanı sıra müzemiz ve kütüphanemiz bulunuyor. Tekrar söz etmek istiyorum, maksadımız klasik Türk okçuluğunu yaygınlaştırmak. Başka taraftan çağdaş okçulukta dünyanın en düzgün atletlerini tekrar burada yetiştirmek.
◊ Tozkoparan İskender üzere mi?
– Katiyen… Tozkoparan İskender, 845.5 metreye ok atmak suretiyle dünyanın en büyük okçusu unvanını kazanmış biridir ve Okçular Tekkesi’nin sporcusudur.
◊ Vakıf, atlet yetiştirmenin yanı sıra tarih konusunda farkındalık yaratmak üzere bir misyona da sahip anladığım kadarıyla…
– Hakikat. Sonuçta Okçular Vakfı bir sorumluluk üstleniyor, diyor ki “Tarih bir milletin yaşadığıdır, kendisidir”. İstanbul’un Fethi bu vakfın tarihiyle birebir kesiştiği, hatta başlangıcı olduğu için bizim açımızdan vazgeçilmez bir tarih. Gençlere bir tarih, medeniyet, vatan ve fetih şuuru verebilme manasında, İstanbul’un Fethi’ni 7 yıldır kutluyoruz. Her 29 Mayıs’ta milletlerarası tertiplere imza atıyoruz; paneller, konferanslar, basın toplantıları düzenliyoruz.
KIBRIS BİZİM VATANIMIZ
◊ Gelelim Malazgirt Zaferi’nin yıldönümü kutlamalarına… Bu fikir nereden çıktı?
– Medeniyetler üç temel üzerine kurulur, yani üç sacayağı vardır. İnsan merkezdedir. Başka iki öge yer ve vakittir. Medeniyetlerin değişmez, tarihte iz bırakmış yerleri vardır. Malazgirt ve İstanbul da işte o denli yerlerdir.
◊ Malazgirt Zaferi kutlamalarının basın toplantısını neden Kıbrıs’ta yapıyorsunuz?
– Malazgirt Zaferi, Anadolu topraklarının milletimize vatan olarak bırakıldığı vakittir. Burası vatandır. Uğrunda çaba edilen, gözyaşı dökülen, acılar çekilen toprak kesimine biz “vatan” diyoruz. Ve anadır vatan.
Acılarımızın, sevinçlerimizin, gözyaşlarımızın ve kanımınız olduğu bir öbür toprak modülü daha var, o da Kıbrıs. Kıbrıs Akdeniz’in ortasında bulunabilir lakin Hala Sultan’ın 90 yaşında olmasına karşın fethine katıldığı, 1571’de Yavuz Sultan Selim’in gidip fethettiği Kıbrıs bizim vatanımızdır, toprağımızdır. Bugün Kıbrıs’ta birileri hayaller kurmaya kalkarsa, biz de tarih şuurunu kuşanarak, vatan şuurunu kuşanarak karşılarında dururuz.O nedenle anma aktifliklerine yavru vatanımızdan başlayalım istedik.
SELÇUKLU KABRİSTANI BU TOPRAKLARIN BİZİM OLDUĞUNA DAİR BİR MÜHÜRDÜR
◊ Malazgirt Zaferi kutlama aktiflikleri, bu yıl iki farklı yerde eşzamanlı olarak düzenlenecekmiş.
– Evet. 22 Ağustos’ta Kıbrıs’ta basın toplantısı olacak. 23 Ağustos’ta Ahlat’a geçeceğiz.
◊ Neden direkt Malazgirt değil de Ahlat?
– Ahlat kıymetli bir Türk üssü. Medeniyet, kültür ve inanç merkezlerimizden biri. Tıpkı vakitte Kubbet-ül İslam’dır da (İslam’ın Kubbeleri). Var olan üç Kubbet-ül İslam kentinden biridir: Buhara, Behl ve Ahlat. Ahlat’ta bir Selçuklu Kabristanı vardır, geçen yıl Cumhurbaşkanımız orada bulundular örneğin. Bu bir tarihi duruştur, tarihe ve medeniyete hürmet duruşudur.
◊ Kabristan neden o kadar kıymetli?
– Bu toprakların bizim olduğuna dair bir mühür zira. 900 yılına hatta çok daha eskilere ilişkin bir kabristandan bahsediyoruz. Bu yıl da Selçuklu Kabristanı ziyaret edilecek, oraya yakın bir meydanda cirit, okçuluk, yağlı güreş karşılaşmaları, ünlü sanatkarlarımızın konserleri, toy temsilleri yapılacak… 23’ü akşamı Bayrak Yürüyüşü olacak. 26’sında sayın Cumhurbaşkanımız aktiflik alanını gezecek.
Geçmişe yaslanan, geleceğe bakan bir gençlik istiyoruz
◊ Ya Malazgirt?
– 23-24-25-26 Ağustos’ta Malazgirt’te de eşzamanlı olarak tıpkı etkinlikler devam edecek. 26 Ağustos’ta sayın Cumhurbaşkanımız Malazgirt’e teşrif edecek. Siyasi partilere de farklı sivil toplum örgütlerine de davetiyelerimizi gönderdik. Zira bu siyasi değil sivil bir tertip.
İstiyoruz ki Selçuklu Kabristanı’nı gençler görsün, şunu hissetsin; “Evet yapay zeka, robotik zeka, robotik kodlama, bunları konuşuyoruz. Teknolojiyi, dijitali, toplumsal medyayı daima konuşacağız. Kendi savunma endüstrimiz üzerine baş yoracağız. Fakat geçmişimizi unutmadan…”
Biz geçmişe yaslanacak, bugüne basacak ve geleceğe bakacak bir gençlik istiyoruz. Gelsinler Selçuklu Kabristanı’nda dedelerinin 900’lü yıllardan kalma mezarlarının başında bir Fatiha okusunlar, hürmet duruşunda bulunsunlar.
Ünlü bir düşünür şöyle diyor; “Bin yılını hesap edemeyenler millet olamazlar”. Bugün bunu söyleyebilecek birkaç milletten biriyiz. İnanıyorum ki günlük siyasi çekişmelerde bulunanlar, dedelerinin kabirleri başında buluşacak. “Bin sene evvel dedemiz buradaydı” diyecek, “Biz tıpkı toprağın çocuklarıyız” şuuruna ulaşacak.
Malazgirt tertibinin yapılmasının temel münasebeti de tam olarak bu.
Bu medeniyet ve tarih şuurunu kuşanmış gençler, siyasi çekişmeleri bir tarafa bırakmak, birlik beraberliği sağlamak suretiyle Kıbrıs’ta da kelam sahibi olacak.