Bunun nedeni Güney Yarımkürede mevsimin kış olması ve Amazon havzasındaki yangınlar. Sao Paulo’ya çöken dumanların 2,500 kilometre ötedeki alevlerden geldiği kestirim ediliyor.
Brezilyalı yetkililer, Amazon’daki orman yangınlarının görülmedik ölçüde arttığına dikkat çekiyor. Yangınların bir kısmı tarım yeri açmak için çıkarılıyor.
72,800 NOKTADA YANGIN
Uydu fotoğraflarını inceleyen Brezilya Uzay Araştırmaları Enstitüsü INPE bölgede Ocak ile Ağustos ayları ortasında 72,800 yangın noktası tespit etti. Bu, geçen yıla nazaran yüzde 83’lük bir artışı temsil ediyor.
Soğuk hava cephesiyle birleşen duman Sao Paulo üzerinde ağır ve alçak bulutlar oluşmasına neden oldu. Bulutlar dumanların dağılmasını engelledi.
Meteorolog Marcelo Celutti, “Bu, suyun kaynadığı tencerenin üzerine kapak koymak üzeredir. Üst çıkamayan duman, 2 kilometre kadar üstte; atmosferin en alt katmanında sıkışıyor” diyor.
Başka bir meteoroloji uzmanı Joselia Pegorim de uygu imajlarına dayanarak dumanın güneydeki Rondonia ve Acre eyaletlerinin yanı sıra komşu ülke ve Paraguay’a yöneldiğini söylüyor.
Brezilya Hükümeti, Amazon siyasetleri nedeniyle ağır tenkit altında.
INPE’nin datalarına nazaran 2018’de yok olan ormanlık alanların toplam büyüklüğü 7,500 kilometrekare. Bu da geçen yıla nazaran yüzde 65’lik bir artış manasına geliyor.
‘BOLSONARO DEVRİNDE ORMANSIZLAŞMA ÜÇ KAT ARTTI’
Aşırı sağcı Devlet Lideri Jair Bolsonaro’nun misyona geldiği Ocak’tan bu yana ormansızlaşmanın daha da artarak üç katına çıkacağı kestirim ediliyor.
Bolsonaro INPE’nin bu datalarının “siyasi” olduğunu ve kurumun lideri Ricardo Galvao’nun hükümete ve Brezilya’ya ziyan vermeye çalıştığını savundu.
Yakın bir vakit evvel Almanya ve Norveç hükümetleri ormansızlaşmayla uğraş için kurulan Brezilya Amazon Fonu’na yardımlarını durdurdu. Norveç son 10 yılda bu fona 1,2 milyar dolar aktardı.
Bolsonaro, bu ülkelerin yardımı durdurma kararına “Parayı nasıl istiyorlarsa o denli kullansınlar. Brezilya’nın bu paraya muhtaçlığı yok. Amazon Brezilya’nındır” diye reaksiyon gösterdi.
‘YÜZBAŞI TESTERE’
Amazon ormanlarının yüzde 60’ı Brezilya’da. Uzmanlar büyük ölçülerde karbon depolayan ormanların korunmasının iklim değişikliğiyle gayrette yaşamsal kıymette olduğunu söylüyor.
Bolsonaro 1988 Anayasası’na muhalif olmasına karşın yerlilere ilişkin müdafaa altındaki alanlar dahil Amazon’daki doğal kaynakların işletmeye açılmasını savunuyor.
Brezilya başkanı seçim kampanyasında bölgede madencilik yapılabilmesi ve tarım işletmelerinin kurulabilmesi için yasa çıkarma kelamı verdi.
Çevreci kümeler, emekli bir subay olan Bolsonaro’ya bu siyasetleri ve etraf müdafaa kurumu Ibama’nın bütçesinde yaptığı kıymetli kesintiler nedeniyle “Yüzbaşı Testere” diyor.