Denizli’nin Kale ilçesinde Helenistik periyottan 1960’lı yıllara kadar hayatın kesintisiz sürdüğü Tabae Antik Kenti’nin devam eden hafriyat çalışmasıyla yakın gelecekte değerli ziyaret noktalarından biri olması hedefleniyor. Büyük İskender’den sonra Anadolu’da kurulan birinci kent devletlerinden Tabae, günümüze kalan kayaya oyulmuş binaları, hamamları, su kanalları, cami ve medreseleriyle Anadolu kültür tarihinin eşsiz modüllerinden birisi olarak gösteriliyor.
Dört tarafı sarp kayalıklarla çevrili doğal bir kale görünümündeki Tabae’de Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Beyazıt başkanlığındaki heyet tarafından hafriyat ve onarım çalışmaları sürdürülüyor. Helenistik, Roma, Bizans, Beylikler, Osmanlı ve Cumhuriyet devirlerine ilişkin yapıtların bir ortada olduğu Tabae Antik Kenti’nde hafriyat çalışmalarında, Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde bahsettiği cami ve medreselerin ortaya çıkarılmasına odaklanıldı. Kentte Roma hamamı ve sarnıçların da ortalarında bulunduğu yapıların ayağa kaldırılarak İç Anadolu ile Güney Ege kıyıları ortasındaki bu noktada bir tarih rotası oluşturulması hedefleniyor.
Doğal kale görünümünde
Kazı Lideri Doç. Dr. Beyazıt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “kaya” manasına gelen ve doğal bir kale görünümünde olan Tabae Antik Kenti’nde arkeolog, sanat tarihçisi, jeolog, biyolog, mimar, epigraf, restoratör üzere çeşitli disiplinlerden uzman takımla hafriyat ve onarım çalışmalarını yürüttüklerini belirtti. Tabae’de hayatın tarih öncesi periyoda kadar uzandığının kestirim edildiğini, Helenistik devirden 1960’lı yıllara kadar kesintisiz bir yerleşim bulunduğunu anlatan Beyazıt, kentin Doğu Roma İmparatorluğu’nun akabinde 12. yüzyıldan bu yana bir Türk yerleşimi olarak ön plana çıktığına işaret etti.
Nakışlı Mescit’teki süsleme örnekleri
Bölgedeki heyelan riski nedeniyle 1960 yılında boşaltılan antik kenti ortaya çıkarmak için birinci etapta cami ve mescitlere yönelik çalışma yaptıklarını aktaran Beyazıt, şöyle devam etti: “Hem bu bölgede yürüttüğümüz kelamlı tarih araştırmasındaki görüştüğümüz şahısların verdiği bilgiler hem de Tapu Kadastrodan elde ettiğimiz bilgiler sonucunda mescitlerin her birini ortaya çıkarmayı hedefledik. Şu an Ağalar Mescidi olarak bedellendirilen yerde mescidin hudutlarını, ebatlarını belirlemeye yönelik çalışmalara başladık. Bunun yanı sıra ileriki süreçte Kale’nin taş döşeli yollarını ortaya çıkartıp insanların daha rahat bir halde bu bölgede gezinmelerini sağlamayı hedefliyoruz. Tekkeönü Mescidi’nin kuzeydoğusunda Roma devrine ilişkin kocaman bir hamam olduğunu tespit ettik. İslam periyoduna ilişkin Gevherpaşa Mescidi ise Denizli’de nakışlı mescitler olarak anılan kümenin içerisinde yer alıyor. Mescitte çok hoş süsleme örnekleri bulunuyor. Burası Muğla’ya, Marmaris’e gerçek giden yol üzerinde olduğu için canlı bir turizm güzergahı. Biz de Eski Kale’deki kazılarla birlikte Tabae’yi insanların durak noktalarından, ziyaretgahlarından biri yapmayı hedefliyoruz.”