Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un iştirakiyle Yükseköğretim Heyeti (YÖK) Başkanlığı’nda düzenlenen ‘Yükseköğretimde Manisiz Ufuklar Çalıştayı ve 2019 Yılı Manisiz Üniversite Ödül Töreni’nde konuşan Saraç, YÖK’ün yürüttüğü çalışmalarla ilgili bilgi verdi. Saraç, sayıları bugün 206’yı bulan yükseköğretim kurumlarıyla birlikte Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma süreçlerine çok önemli katkılar sağlayan çalışmalar yürüttüklerini belirtti.
Türk yükseköğretim tarihi açısından birçoğu birinci olan değerli pek çok projeyi uygulamaya koyduklarını anlatan Saraç, bu düzenlemelerin bir kısmının, yeni YÖK’ün teşebbüsüyle başlayan süreçlerde yasal desteklere kavuşturulduğunu, bir kısmının ise iç düzenleme ve mevzuatı ile hayata geçirildiğine söyledi.
Yükseköğretime erişimde ve okullaşmada bilhassa 2000’li yıllardan bu yana çok değerli ve önemli bir sıçrama yaşandığını belirten Saraç, “Nicelik tarafından faal seviyede bir büyüme gerçekleşti. Bugün prestijiyle öğrenci sayımız açısından Avrupa Yükseköğretim Alanı’nın önde gelen ülkesi pozisyonundayız. Yükseköğretim sisteminde 129’u devlet, 72’si vakıf üniversitesi ve beşi vakıf meslek yüksekokulu olmak üzere toplam 206 yükseköğretim kurumu var. Öğrenci sayımız, 7 milyon 730 bine ulaşmış durumda. Yükseköğretim sistemimizde 81 bin 627’si öğretim üyesi olmak üzere toplam 166 bin 801 öğretim elemanı bulunuyor. Yeni YÖK olarak nicel bir büyümeyi gerçekleştirdik, artık kalite odaklı büyümeyi önemsiyoruz” dedi.
‘KALİTE EKSENLİ BÜYÜME ÖNCELİĞİMİZ’
Saraç, yeni YÖK olarak kalite çıtasının yükseltilmesinin ve kalite eksenli büyümenin öncelikleri olduğunu söyledi. Yükseköğretimde yapısal değişim niteliğindeki en değerli projelerden birinin Yükseköğretim Kalite Konseyi’nin kurulması olduğunu belirten Saraç, 2016’dan bu yana 160 yükseköğretim kurumunun dış kıymetlendirme sürecinden geçtiğini anlattı. Türk yükseköğretimine kazandırdıkları bir öbür açılımın da misyon farklılaşması ve ihtisaslaşma olduğuna dikkati çeken Saraç, bu kapsamdaki araştırma üniversitelerinden eğitim öğretimin yanı sıra bilginin üretimini, transferini ve paylaşımını da gerçekleştirmelerini beklediklerini söyledi. Saraç, bu sene seçilen beş üniversiteyle bölgesel kalkınmada ihtisaslaşan üniversitelerin sayısının 10’a yükseldiğini belirtti.
‘YABANCI ASILLI ÖĞRENCİ SAYISI 148 BİNE ULAŞTI’
Hedef odaklı uluslararasılaşmaya da büyük değer verdiklerini söyleyen YÖK Lideri Saraç, “2014 yılında yabancı asıllı öğrenci sayımız 48 binlerdeyken bugün 148 bine ulaştı. Yabancı asıllı öğrenci sayımızdaki artış, son yıllarda Avrupa’daki yabancı öğrenci sayısı artış oranlarının en uygunu ve bizim için gurur verici” dedi.
Saraç, doktoralı insan kaynağının nitelik ve nicelik olarak artırılmasına yönelik çalışmaların öteki büyük projeleri ortasında bulunduğunu belirterek, bu kapsamda başlattıkları YÖK 100/2000 doktora bursunun sıradan bir program olmadığını söyledi. 100/2000 projesini bir Türkiye projesi, bir itibar projesi olarak gördüklerini anlatan Saraç, “Bu proje kurgusu, gayesi ve süreçleri prestijiyle ülkemiz için bir birinci. Bu burs programında 2018-2019 eğitim öğretim yılı bahar periyodu prestijiyle beşinci sefer davete çıkılmış olup bu beş davet periyodu sonucunda hali hazırda yaklaşık 3 bin 700 öğrenci burslandırıldı. Programla ilgili farkındalık ve talep günden güne artıyor ve her yeni davete daha fazla üniversite başvuruyor. Ana gayemiz geleceğe güçlü jenerasyonlar yetiştirmek” diye konuştu.
‘ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN GERÇEK SAYILARINI ORTAYA ÇIKARMAK ÖNEMLİ’
Saraç konuşmasına şöyle devam etti:
“Yükseköğretim sistemimizde bugün prestijiyle yaklaşık 7 milyon 730 bin öğrencimiz var. YÖKSİS bilgilerine nazaran, bu öğrencilerin 39 bin 243’ünü engelli öğrencilerimiz oluşturuyor. Bu sayı, yükseköğretim sistemimizdeki öğrencilerin yaklaşık yüzde 0.5’ini teşkil ediyor. Dünya genelinde toplumun yüzde 10-15’i engelli bireylerden oluşuyor. Münasebetiyle eğitimdeki bu oran tam da gerçeği yansıtmıyor olabilir.
Engelli öğrencilerle ilgili gerçek sayıların ortaya çıkarılması çok değerli. Bu mevzuda hassasiyet göstermeniz konusunu tekrar hatırlatmak isterim. Hatta engelli olduğunu açıklamak istemeyen öğrencilerimizin sizler tarafından tespit edilerek gereksinimlerini belirlemenizi bekliyoruz. Engelli öğrencilerimize manisiz bir eğitim öğretim ortamı sağlamak, toplumsal ve kültürel faaliyetlere daha fazla iştirakleri için teşvik edici çalışmalar ve projeler geliştiriyoruz.”
Saraç, özel yetenek sınavıyla öğrenci alan programlarda, engelli öğrenciler için Temel Yeterlilik Testi puanı 100 ve üzerinde olanların, özel yetenek imtihanlarına kabul edilmesini ve bu puanları değerlendirmeye katılmadan kendi ortalarında yapılacak farklı bir yetenek imtihanı sonucuna nazaran kıymetlendirilmesi kararının uygulandığını hatırlattı. Ayrıyeten, özel yetenek imtihanında geçerli olmak üzere kullanılacak baraj puanın imtihanın yapıldığı yıl dahil olmak üzere iki yıl mühletle geçerli olmasına karar verdiklerini, bu uygulamanın da sürdüğüne değinen Saraç, özel yetenek sınavıyla öğrenci alan programların kontenjanının yüzde 10’unun engelli öğrenciler için ayrıldığını belirtti.
ÜNİVERSİTELERE ÜÇ ALANDA BAYRAK VERİLİYOR
Engelli öğrencilerin problemlerine tahlil üretebilmek, daha faal bir eğitim-öğretim ortamının oluşturulmasına katkıda bulunabilmek için çalışmalara devam ettiklerini anlatan Saraç, “Öğrenci Dostu yeni YÖK olarak, engelli öğrencilerin eğitim öğretim faaliyetlerine, ayrıyeten toplumsal ve kültürel faaliyetlere iştirakine takviye olmak, gerekli uyarlamaların, alt yapının ve donanımların sağlanması ve üniversitelerde manisiz bir ekosistemin oluşturulmasını teşvik etmek üzere Manisiz Üniversite Mükafatları veriliyor. Manisiz Üniversite Mükafatları için geçen yıl 44 üniversiteden farklı kategorilerden 399 müracaat yapılmışken bu yıl 81 yükseköğretim kurumu tarafından yapılan müracaat sayısı 653’e ulaştı. Bu sonuç, yükseköğretimde manisiz ufuklar için çok ümit verici. Pürüzleri kaldırmayı hedefleyen çalışmalarımızın sizlerle birlikte daha hoş olacağına ve manisiz sonuçlar ortaya koyacağına inancımızla yolumuza devam edeceğiz” dedi.
28 ÜNİVERSİTEYE 126 BAYRAK
Törende 28 farklı üniversiteye toplamda 126 bayrak mükafatı verildi. Bu çerçevede 26 üniversite 92 turuncu bayrak alırken; altı üniversite 14 yeşil bayrak; yedi üniversite ise 20 mavi bayrak mükafatı kazandı. En çok sayıda bayrak mükafatı alan üniversitelerin sıralamasında ise Mersin Üniversitesi birinci; Siirt Üniversitesi ikinci; Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi de üçüncü sırada yer aldı.