Tarih 24 Ocak 2020. Saat: 20.55. Elazığ 6.8 büyüklüğünde zelzeleyle sarsıldı, acısı tüm Türkiye’de hissedildi. Merkez üssü Sivrice olan, Malatya’da da yıkıma yol açan afet, sarsıntı neslinde yer aldığımız gerçeğini bir kere daha hatırlattı. Zelzeleden çabucak sonra yaraların sarılması için kapsamlı bir çalışma başlatıldı. Riskli konutlar bir bir tespit edildi, Cumhuriyet tarihinin en büyük ve en süratli kentsel dönüşüm projesinde düğmeye basıldı. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından, zelzelenin 3. yıl dönümünde yapılan açıklamada, Elazığ ve Malatya’da toplam 40 milyar lira yatırım yapıldığı belirtildi. İki vilayette, 36 bin 38 konut ve 1.636 işyeri olmak üzere toplam 37 bin 674 bağımsız ünite planlandı. Bunun 31 bin 944’ü vatandaşa teslim edildi.
‘DEVLET MİLLET EL ELE VERDİ’
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, sarsıntının 3’ncü yıl dönümü nedeniyle yaptığı açıklamada şunları söyledi: “24 Ocak 2020’de Elazığ ve Malatya ile sarsıldık, canlarımızı yitirdik. Kaybettiğimiz vatandaşlarımızı rahmetle anıyorum. Hamdolsun onların emanetlerine sahip çıktık, sıcak yuvalarına kısa vakitte kavuşturduk. İki kentimizi de devlet-millet el ele ayağa kaldırdık.”
Murat Kurum
Ülke genelinde yürütülen dönüşüm projelerine değinen Bakan Kurum, ‘yerinde’, ‘hızlı’ ve ‘gönüllü’ olmak üzere 3 temel kriterle bugüne kadar 3.2 milyon konutun yenilendiğini lisana getirdi. Bakan Kurum, “13 milyon vatandaşımızı inançlı, sağlıklı, iklim dostu konutlara yerleştirdik. Şu anda halihazırda zelzele dönüşümüne girmesi gereken konutlarımızla ilgili çalışmalarımızı yürütüyoruz. 2035 yılına kadar dönüşüme girmemiş hiçbir alan kalmasın istiyoruz” diye konuştu.
Bakan Murat Kurum ve ilgili kamu kurumlarının temsilcileri bir ay boyunca alanda kaldı, çalışmaları yerinde inceledi.
ELAZIĞ’DA NELER YAPILDI
Elazığ’da farklı lokasyonlarda üretim yapılarak vatandaşın tek bir alana sıkışması engellendi. Böylelikle toplumsal donatılara ve yeşile de daha fazla yer ayrıldı. Kentte sarsıntı sonrası inşaat çalışmaları 15 farklı merkez mahallede, merkeze bağlı beldelerde ve 7 farklı ilçede toplam 71 noktada başlatıldı. 57 noktada inşaat çalışmaları tamamlandı. Vilayet genelinde inşa hacmi yüzde 90 düzeyinin üzerine ulaştı. Bu yıl içerisinde geriye kalan tüm işlerin tamamlanacağı açıklandı. Sarsıntının merkez üssü Sivrice’de ise yeni hayat başladı. İlçede 307 konut, 3 fırın, 88 dükkân, 2 cami, 1 PTT hizmet binası yapıdı.
İl genelinde ise sayılar şöyle;
– 27 bin 633 konut imali planlandı. 25 bin 722 konut ihalesi yapıldı.
– Konutlardan 22 bin 441’i tamamlandı ve 22 Ocak 2023 tarihi itibariyle hak sahiplerine teslim süreçleri başladı.
– Bu konutlardan 6 bin 966 adeti kentsel dönüşüm konutu, 18 bin 836’sı afet konutu (3.575’i köy evi), 1.831’i ise toplumsal konut olarak planlandı.
– Ayrıyeten dönüşüm kapsamında planlanan 1.352 işyerinden 1.178’i tamamlandı ve teslimleri başladı.
MALATYA HANGİ AŞAMADA
Bakanlık yetkililerinin verdiği bilgiye nazaran Malatya’da vilayet merkezi ile 8 ilçede çalışma yürütülüyor. Detaylar ise şöyle;
– Kentte 3.5 milyar TL bedelle toplam 8 bin 405 konut üretiliyor.
– Bunlardan 4 bin 891’i afet konutu, 2 bin 922’si kentsel dönüşüm konutu, 592’si toplumsal konut.
– Şimdiye kadar 5 bin 174 konut da teslim edildi.
– Yatay ve yöresel mimari kriterlerinin ön planda olduğu projeler kapsamında 1.592 köy konutu yapıldı, 1.173 köy konutu teslim edildi.
– Kentte 284 ticari ünite yapılırken, 144 adeti de hak sahiplerine verildi.
OKUL VE YURTLAR DA YENİLENDİ
deprem dönüşümü çalışmaları kapsamında yalnızca konut ve işyeri yapılmadı. Elazığ’da 16 okulun inşa edilmesi için çalışmalar başladı, 15 okul tamamlandı. Zafran Mahallesi’ndeki 220 öğrenci kapasiteli öğrenci yurdunun inşasında sona gelindi. Baskil ilçesindeki 100 öğrenci kapasiteli pansiyonunun inşası tamamlandı ve teslim edildi. Kentte 12 caminin tamamı tamamlanıp Vilayet Müftülüğüne teslim edilirken, Mustafapaşa Mahallesi’nde Aile Sıhhati Merkezi’nin inşası da bitti. Vilayet genelinde park, bahçe ve bisiklet yolları da unutulmadı. Malatya’da 8’i hasar görmüş okulların yerine, 1 tanesi ise yeni planlanan olmak üzere 9 okul yapıldı ve teslim edildi. Planlanan 8 mescitten 5’i bitirildi. 1 millet bahçesi tamamlanarak hizmete girdi, başkasının de imali devam ediyor.
