Yasemin Kuruca (35) seyahate çıkmadan evvel bir üniversitede akademisyen olarak çalışıyordu. Eşi Murat Üstüner (34) ise reklamcıydı. Bir kaçış olarak seyahate çıkan gezgin çift “Biz bisikletin seyahat etmek için en yeterli araç olduğunu düşünüyoruz. Ne hızlısınız ne de yavaş… Kat ettiğiniz her kilometreyi büsbütün yaşıyorsunuz. Lokal halkla irtibat kurmayı, onların hayatına şahit olmayı ve mümkünse kısa müddetli de olsa hayatlarına ortak olmayı seviyoruz. Bisiklet bunu sağlayan en değerli ulaşım aracı” diyor. Beyaz yakalarını bir müddetliğine kenara bırakan ve ‘seyyah’ olmayı seçen çiftle maceralarını konuşmaya en başından başlıyoruz…
Gezgin olma fikri nasıl ortaya çıktı?
Yasemin Kuruca: Aslında ‘gezgin’ olma fikriyle çıkmadık yola. Bu seyahat bizim için bir kaçıştı. İstanbul’dan, ağır iş hayatından, gerilimden ve artık kendimiz için üretememekten bir kaçıştı. 13 yıldır beraberiz, son 6 yılında evliyiz. Bağımız de bir seyahatle mana kazanmıştı. 2011’de üniversite öğrencisiyken sırt çantamızla Viyana’dan İstanbul’a otostop, tren ve otobüsle geze geze gelmiştik.
Murat Üstüner: O seyahatte kendi kendime birinci sefer “Sanırım evleneceğim kadınlayım” demiştim. Ondan sonra da Türkiye’de birçok yere seyahat ettik. Seyahatlerimizde her vakit konfor beklentimiz düşüktü. Otostop, tren, çadır, kamp… Bu halde gittiğimiz yerdeki beşerlerle daha âlâ irtibat kurabiliyorduk. Yıllar boyunca tüm bu süreçler bizi hazırladı.
Japonya’nın Kyushu Adası çok sessizdi.
‘Dağ aşarken zorlandık’
7 aydır yollardasınız, zorluk oldu mu?
Murat Üstüner: Geçtiğimiz ülkelerde İran ve Kırgızistan coğrafik olarak biraz zorladı. İran’da sıcak ve Tahtı Süleyman’a giderken izlediğimiz dağ yolu zorluydu. Kırgızistan’ın kusursuz coğrafyasında dağları aşarken zorlandık. Lakin bunlar yolun bir kesimi ve bu zorluklarla yüzleşmekten keyif alıyoruz. Pandemi koşulları devam ettiği için kimi ülkelerde zorluk yaşadık. Örneğin Azerbaycan kara sonu hâlâ kapalı, mecburen İran’dan Türkiye’ye dönüp Gürcistan’a sürdük. Bilhassa Güney Kore ve Japonya vizesiz olmasına karşın Türkiye Cumhuriyeti pasaportu sahipleri için girişler çok sıkıntı. Saatlerce sorguda kalıyorsunuz. Bu ruhsal olarak bizi çok zorladı. Göçmenlik polisini, göçmen olmadığınıza dair ikna ediyorsunuz.
‘Çayınızı içebilmek için’
Neden bisikletle geziyorsunuz?
Yasemin Kuruca: Azerbaycan hududu kapalı olduğu için Türkiye üzerinden Gürcistan’a yanlışsız sürerken Kars çıkışında bizi karayolları emekçilerimiz durdurdu. YouTube videomuzda var. Birinci sordukları soru “Neden bisiklet, mesela motor değil” oldu. O esnada da tıp motorcuları yanımızda süratle geçti. “İşte tam olarak nedeni bu. Şayet motor ya da araçla seyahat etseydik, yanınızdan yalnızca bu türlü geçerdik. Bisiklet sayesinde sizlerle tanışıp, çayınızı içip sohbet edebiliyoruz” dedik. Bizce bu en hoş örnek.
Murat Üstüner: Burada Gürkan Genç’i de anmadan geçmek istemiyoruz. Gürkan Abi, Türkiye’de çeşit bisikletçiliğinin doruğudur bizim için. O da son 10 yıldır dünya turunda… Bize bisikletle bu yola çıkma cüreti ve ilhamını o verdi. Bir başka sebebiyse olağan ki bisikleti ve pedal çevirmeyi seviyoruz. Kendi gücümüz ve emeğimizle bir yere ulaşmak, zorlukları aşmak bizi her vakit memnun ediyor.
Seyahatlerinizi nasıl planlıyorsunuz, rotalarınızı neye nazaran belirliyorsunuz?
Murat Üstüner: Bu yola çıkarken başımızda geçeceğimiz ülkelerle ilgili taslak bir rota vardı. Fakat yola çıkınca her şey değişti. Kapalı hudutlar, coğrafik kaideler ve savaşlar rotamızı yine ele almamızı gerektirdi. Kazakistan Almatı’ya kadar aklımızda muhakkak bir rota vardı. Yalnızca Tacikistan’ı elemek zorunda kaldık. Güney Kore ve Japonya ise büsbütün spontane şekillendi. Güneydoğu Asya’da gideceğimiz ülkeler çabucak hemen belirli. Seçimde UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki yerler, şenlikler belirleyici oluyor.
Sıradaki rotanız neresi?
Yasemin Kuruca: Şu anda Tayland’dayız, buradan Laos, Kamboçya, Malezya ve Singapur’da çeşit yapmayı hedefliyoruz. Vize meselesini aşabilirsek tahminen Vietnam’ı da ekleyebiliriz. Sonra Türkiye’ye mi döneriz, yoksa devam mı ederiz, onu vakit gösterecek. ‘
‘Kore’nin yeri farklı’
Türk bayrağını Kore Savaşı’nda hayatlarını kaybeden Türk askerleri anısına, anıtmezara bırakmışsınız. Ne hissettiniz o anda?
Murat Üstüner: Güney Kore planlarımıza dahil olur olmaz aklımızda şehitlerimizi ziyaret etmek vardı. Ailemizden Kore Savaşı’na katılan yoktu. Lakin binlerce kilometre ötede hayatını kaybeden Mehmetçik’in anılarını çok okumuştuk. Güney Kore’de Türkiye’ye ve Türklere karşı öylesine büyük bir sevgi ve hürmet var ki… Bayrağı bisikletlerimizde gören Korelilerin gelip onu okşamasına tekraren şahit olduk. Korelilerin bizi görünce dedikleri birinci şey ‘brother country’, yani kardeş ülke oldu. Busan’da BM Anıtmezarlığı’na gittiğimizde esasen ziyadesiyle his doluyduk. Neden geldiğimizi açıklayınca çabucak vazifeliler geldi. Bizim için açıklaması çok sıkıntı hisler… Askerlerimizin karşısında uzun mühlet hürmetle bekledik. Bisikletimizde taşıdığımız bayrağımızı da görevlilere teslim ettik. Onlar da çok duygulandılar. Kore ve Kore halkının gönlümüzdeki yeri her vakit farklı olacak.
Etrafınızdan ve toplumsal medyadan nasıl yansılar aldınız?
Yasemin Kuruca: Yakın etrafımız başta inanamadı. Akabinde itirazlarını ve kaygılarını lisana getirdiler. Ancak biz çok kararlıydık. Sonra kabullendiler. Şu anda yakın etrafımız en büyük manevi destekçimiz. Toplumsal medyada da ‘Dünyaperestiz’ ismiyle bir hesap oluşturduk. Kısa müddette bilhassa bisiklet turculuğuna ve seyahate ilgisi olan bir kitle oluşmaya başladı. Çok olumlu yansılar alıyoruz. Takip edenlerin iletileri bizi çok motive ediyor.
Özbekistan çöl geçişi de kolay olmadı lakin geceleri etkileyiciydi.
Seyahatleriniz esnasında yaşadığınız, aklınızda kalan, en enteresan anı neydi?
Murat Üstüner: Değişik diyemeyiz lakin anılarımızda özel yeri olan bir meslek kümesi var. Türk TIR şoförleri… Bilhassa Özbekistan, Kırgızistan ve Kazakistan’da taşıdığımız bayrağı görüp yolda duran, çaylarını ve yemeklerini bizimle paylaşan, bize ağabeylik yapan, her gün arayıp muhtaçlığımız var mı diye soran Türkiyeli TIR sürücülerini unutmak mümkün değil.
Yasemin Kuruca: Bisikletle gezdiğimiz için bizimle çok ilgileniyorlar. Geçtiğimiz her ülkede ilgi gördük. Yiyecek ve içecek ikram eden, yemek ısmarlayan, konutuna kalmaya davet eden… Sayısız hoş şey yaşadık. Evvelce bunu beklemiyorduk, dünyanın her yerinde âlâ insanların olduğuna şahit olduk.
Kırgızistan kamplarımızdan biri
‘Gittiğimiz meskende menemen yapıyoruz’
Şimdiye kadar kaç kilometre yaptınız? Kaç ülke gezdiniz?
Murat Üstüner: İran, Gürcistan, Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan, Güney Kore ve Japonya. Maalesef, kara sonları kapalı olduğu için Azerbaycan’a ve Çin’e gidemedik. Tacikistan’da Pamir Yolu hayalimizdi lakin Tacikistan-Kırgızistan ortasındaki hudut çatışmalarından ötürü Tacikistan’a da gidemedik. Tacikistan’da Pamir Yolu’nu bisikletle geçmek ileriki amaçlarımız ortasında.
Nerelerde konaklıyorsunuz?
Murat Üstüner: Çoğunlukla çadırda lakin büyük kentlere gittiğimizde önceliğimiz lokal halkın konutuna konuk olmak. Bu sayede o ülkenin kültürünü, insanını, yemeklerini çok daha düzgün tanıyabiliyoruz. Bizim de bir geleneğimiz var. Konuk olduğumuz meskenlerde kesinlikle menemen yapıyoruz. Bayılıyorlar… WarmShowers ya da CouchSurfing (çevrimiçi, fiyatsız konaklama servisleri) kullanarak kalıyoruz. Bazen de beşerler kendileri bizi konutlarına davet ediyor. Ayrıyeten hostel ve otellerde de kalıyoruz.
