SAMSUN Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Mühendislik Fakültesi’nde, kenevir bitkisinin saplarından, binalarda kullanılmak üzere yapı materyali üretildi. Kenevir saplarından tuğla, izolasyon ve yalıtım gereci ürettiklerini söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Fahri Birinci, “Tuğlaya nazaran daha hafif olan yapı gereçlerinin kullanılacağı binalarda, yapıların yükünün azaltılmasını hedefliyoruz” dedi.
OMÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Fahri Birinci, kenevir saplarından, binalarda kullanılmak üzere yapı gereci ürettiklerini söyledi. Tuğlanın yarı yükünde hem dış hem de iç duvarlarda kullanıma imkan sunan kenevirli yapı gereçlerinin, ayrıyeten binalarda ısı ve ses yalıtımı ile izolasyon maksadıyla da kullanılması hedefleniyor. Ortaya çıkan kenevirli eserlerin yükünün az olması hasebiyle öbür taşıyıcı sistemlerle birlikte kullanıldığı binalarda zelzeleye karşı dayanımını arttırdığını söyleyen Dr. Birinci, “Ürettiğimiz eserlerde başarılı sonuçlar elde ettik. Bu eser az katlı binalarda yığma tuğla olarak kullanılabilir. Çok katlı yapıdan kelam ediyorsak, o vakit binanın taşıyıcı sistemi aslında vardır. Bu taşıyıcı sisteme dış ve iç duvar yani bölme elemanı halinde kenevirli yapı materyallerinin kullanılabilirliğini söyleyebiliriz. Kullandığımız kenevir gereci, nakdî kıymet olarak en kıymetsiz kümede yer alıyor. Şayet bunu yapı materyaline dönüştürürsek, bariz bir paha elde ederek, katma pahasını yükseltmiş oluyoruz. Bu tarafıyla de ülke iktisadına ve kenevirin Türkiye’de üretilebilir olmasını daha uygun hale getirecektir, diye çalışmalarımızı sürdürüyoruz” diye konuştu.
‘DOĞRUDAN İZOLASYON GERECİ OLARAK KULLANILABİLİYOR’
Kenevirden yapı gereci üretimi için 1,5 yıldır çalışma yürüttüklerini söyleyen Dr. Birinci, “Biz kenevirin çok fazla kullanılmayan yan eser ya da atık diye tabir edilen saplarını, yapı materyali olabilir mi, diye araştırmak için yola çıktık. Kenevirden çeşitli materyaller üretmeyi hedefledik. Zira dünyada az sayıda birleştirici, bağlayıcı olarak kullanılan, Avrupa ve Amerika’da kullanılan kireç asıllı bir materyal var. Biz daha fazla birleştirici bağlayıcı materyal denemek üzere projemizi kapsamlandırdık. Kireç, alçı ve toprak üzere materyalleri birleştirici, bağlayıcı olarak kullandık. Elde ettiğimiz gereçlerden deneysel boyutta 15 santimlik küpler ve 3 santim kalınlıkta plaklar biçiminde hem duvar, hem de izolasyon gereci olabilirliğini araştırdık. Bunlardan uygun sonuçlar elde ettik. Hatta izolasyon gereci olarak düşündüğümüz gereçlerin kimileri Türk standartlarına nazaran, direkt izolasyon gereci olarak etiketlendirilebilir. Yani yüzde 6’dan fazla geçirgenliği olanlar yapı materyalidir, yüzde 6’dan düşük olanlar ise izolasyon gerecidir. İlk üretimde yüzde 6’dan daha küçük geçirgenliği olanlar oldu” dedi.
‘TUĞLANIN YARISI KADAR YÜKE SAHİP’
Dr. Birinci, elde ettikleri eserlerin yüklerini önemsediklerini söyleyerek, “Birim hacim yüklerinin yüzde 3 ile 8 aralığında toplandığını gördük. Bu, tuğla duvar olarak yapılan materyallere nazaran yaklaşık yarısı yükünde. Tuğlanın yarısı kadar yüke sahip materyal, ‘Depreme güçlü yapı imalinde kullanılabilir’ diye bir sonuç elde ettik. Kimi kaynaklarda sarsıntıya güçlü materyal olarak lanse edildiği ile karşılaştık. Biz bunu kastetmiyoruz. Materyalin kendisi sarsıntıya güçlü bir gereç değil, yükü nedeniyle yapının zelzeleye güçlü olmasını sağlıyor. İmalat basamağında, çok ince alüminyum yahut alüminyum kompozit gereç kullanarak, dış cepheyi direkt yapabilmeyi denedik. Bununla ilgili de başarılı bir sonuç aldık” diye konuştu.
