Türkiye’de tahıl üretiminin en fazla yapıldığı kentlerin başında gelen Şanlıurfa’da, yerli tohumlardan geliştirilen ekmeklik ve makarnalık iki buğday çeşidi, yüzde 40’a varan randımanıyla ambarları dolduracak.
Bölge eserlerinin verimliliği ve çeşitliliğine katkı sunmak gayesiyle faaliyet yürüten Güneydoğu Anadolu Projesi Ziraî Araştırma Enstitüsü (GAPTAEM) mühendisleri, yerli tohumların ıslahı ve geliştirilmesi için çalışmalar yürütüyor.
Çalışmalar kapsamında yüksek ziraat mühendisi Ali İlkhan, yerli tohumları melezleyerek Güneydoğu’nun tüm kuvvetli iklim şartlarında en fazla randıman sağlayan ekmeklik “Polathan” ve makarnalık “İlkhan” ismi verilen buğday çeşitlerini geliştirdi.
Her iki buğday çeşidi de üstün randıman özelliği sayesinde Tarım ve Orman Bakanlığı Tohumluk Tescil Sertifikasyon Müdürlüğü tarafından tescillendi.
Yeni buğday çeşitlerinin un ve makarna endüstrisine büyük katkı sunması bekleniyor.
“YABANCI MENŞELİ TOHUMLARIN YERİNİ YERLİSİ ALACAK”
GAPTAEM Müdürü İbrahim Halil Çetiner, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Şanlıurfa ve Güneydoğu Anadolu’nun Türkiye’nin en değerli tahıl üretim merkezleri ortasında yer aldığını söyledi.
Bölge kurallarına uyumlu, üstün verimli yerli tohumlar üretebilmek için çalıştıklarını anlatan Çetiner, ıslah çalışmalarını çiftçi ve endüstricinin taleplerine nazaran yönlendirdiklerini belirterek, şöyle devam etti:
“Islah çalışmaları uzun yıllar alan çalışmalar. Sonucunda da ıslah edilen çeşidin bir istikametiyle bile olsa farklı olması gerekiyor. Birçok tarafıyla farklı, randımanı yüksek ve bölgemize uygun yeni iki buğday çeşidimiz tescil edildi. Bunlardan biri ekmeklik biri de makarnalık olarak çiftçimizin ve sanayicilerimiz hizmetine girecek. Randımanı ve kalitesi tarafından ümitvar olduğumuz bu çeşitler, umuyoruz ki çiftçilerimiz tarafından ekilen, sanayicimiz tarafından tercih edilen yerli ve ulusal çeşitler ortasında yer alacaktır. Bölgedeki yabancı menşeli tohumların yerini bundan sonra yerli ve ulusal tohumlar almış olacak.”
“İLKHAN” YÜZDE 30-40 DAHA VERİMLİ
Buğday çeşitlerini geliştiren yüksek ziraat mühendisi Ali İlkhan da, 25 yıldan bu yana buğday ve arpa ıslah çalışmaları yürüttüğünü kaydetti.
Güneydoğu’nun buğdayın ana vatanı olduğunu söz eden İlkhan, geliştirdiği her iki tohum çeşidinin de bölgedeki öteki çeşitlere nazaran yüzde 30-40 oranında daha verimli olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
“Yerli tohum çeşitleriyle çiftçilere daha verimli tohumlar kazandırmayı amaçlıyoruz. İlkhan buğday çeşidimiz, yüksek sarı renge sahip olmasıyla bölgedeki en sarı renkli çeşidimiz olmuştur. Hasebiyle bulgur ve makarna endüstrisinde sarı renk istenen bir özelliktir. Misal çeşitlere nazaran daha verimli, dekar başına 900 kilogram randımana ulaşmaktadır.”
“POLATHAN” RANDIMANIYLA DİKKAT ÇEKİYOR
Ali İlkhan, Polathan çeşidinin bölgedeki yaygın hastalıklara karşı sağlam olduğuna işaret ederek, şunları söyledi:
“Başta sarıpas hastalığı olmak üzere hastalıklara sağlam. Randıman potansiyeli çok yüksek, dekar başına yaklaşık bir ton randıman veren bir çeşidimizdir. Protein, gluten, güç oranı bakımından da tatminkar düzeylerin çok üstünde özelliklere sahiptir. Ümit ediyoruz ki bu çeşidimiz de kısa müddet içerisinde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaygın olarak kabul görecektir. İnşallah en kısa vakitte bu buğday çeşitlerimizin tanıtımını yaparak yaygınlaşmasını sağlayacağız.”