Amerikan Michigan Üniversitesi Makine Mühendisliği kısmından Dr.Eliott Rouse’un liderliğini yaptığı takım, ampute bireylerin hayatlarını kolaylaştırmayı hedefleyen akıllı biyonik protez bacak geliştirdi. Protez bacağın yazılımı ve hangi kesimler kullanılarak yapılabileceği internette açık kaynaklı olarak paylaşılıyor. Sitenin üretimi ve yeni teknolojinin dizaynında rol alan Enis Habib, birebir üniversiteden bu yıl mezun olmuş. Gayesi, ilerleyen yıllarda araştırmalarını bu alanda sürdürmek.
Genç araştırmacı, Hürriyet’e proje ve kendi çalışmalarıyla ilgili şunları anlattı:
BABAANNEM YÜRÜYEMİYORDU
“Liseyi, Üsküdar Amerikan Lisesi’nde onur derecesi ile bitirdikten sonra 2015’te Michigan Üniversitesi Makine Mühendisliği programına kabul aldım. Bu yıl mezun oldum. Çocukluğumda babaannem dizlerinden zorluk çekiyordu, yürüyemiyordu. Ona yardımcı olmak istiyordum. O yıllardan beri hayalim protez bacak üzere giyilebilir robot teknolojileri üzerine çalışmak ve yürüme pürüzünü ortadan kaldırmaktı. Makinelere ve robotlara kendimi bildim bileli ilgim var. Konutta boş vakitlerimde babamın şirketinden getirdiği mekanik sandalyeleri söküp söküp birleştirirdim. Birden fazla vakit da legolarla oynayıp küçük robotlar yapardım. Üniversitelere kabul için başvurularımda da hayalimin ABD’de robot ve protez bacak üzerine çalışmak olduğunu yazmıştım.
Projeye üniversitedeki üçüncü yıl dahil oldum.
17 ADIMDA BİRLEŞİYOR
Bir gün derse, giyilebilir robot teknolojilerinin geliştirilmesinde öncü olan, Michigan Üniversitesi Neurobionics Laboratuvarı Lideri, tıpkı vakitte hocam Dr. Elliott Rouse, elinde üzerinde çalıştığı biyonik bir bacakla girdi. O an gözlerim parıldadı, çok heyecanlandım. Hocam bacağın nasıl çalıştığını tahtaya formüller yazarak açıklamaya başladı. Bunun daima hayalini kurduğum fırsat olduğunu biliyordum. Ders sonrası yanına koştum. Projesine katılmak istediğimi belirttim. Dördüncü yılıma başlarken, yani Eylül 2018’de akıllı protez bacak üzerine çalışmaya başlamıştım. Projeye katıldığımda biyonik ayağın tüm evraklarının yayımlanacağı açık kaynaklı bir internet sitesinin tasarlanması gerekiyordu. ABD’li bir arkadaşımla, 300’den fazla modülden oluşan bacağın internet sitesini hayata geçirdik. Alanda çalışan araştırmacılara yönelik kurguladığım görüntülerle, toplam 17 adımda bacağın bütün modüllerini kolaylıkla bir ortaya getirebiliyorsunuz. Ayrıyeten yazılım da herkese açık olarak fiyatsız. Projemiz, tüm dünyanın dikkatini açık kaynaklı olması nedeniyle de çekiyor.
BİR SONRAKİ ADIMI KENDİ ATIYOR
Geliştirdiğimiz akıllı protez bacak, yapay zekâ ile bir sonraki adımınızı kestirim edip ona nazaran hareket edebiliyor. Yani bacak merdiven inerken, çıkarken ya da olağan bir yürüyüş esnasında bedeninizin hareketini algılayarak, ona nazaran reaksiyon veriyor. Doğal bir halde bir sonraki adımı sizin yerinize atıyor.
Robot teknolojilerinde dünya çapında öncü olan Carnegie Mellon üzere üniversitelerde tasarlayıp ürettiğimiz bu protez bacağın sunumunu gerçekleştireceğim. Bunun yani sıra protez ayak üzere giyilebilir robot teknolojileri için çalışmaya devam ediyorum. İlerleyen yıllarda bu alanda çalışan önder şirketlerde eser dizayncısı olarak çalışmak istiyorum.”
‘AÇIK KAYNAK’TA
Akıllı protez bacağın hangi modüller kullanılarak nasıl bir ortaya getirileceğiyle ilgili tüm içeriklere ‘opensourceleg.com’ adresinden ulaşılabiliyor.