ASAŞ Sakarya Akyazı’da 800 bin metrekarelik bir alanda alüminyum profil, alüminyum panel, kompozit panel, alüminyum yassı mamuller üreten bir sanayi şirketi. Ar-Ge’ye yaptığı yatırımlarla alanında farklılık yakalayan, üretiminin yüzde 47’sini başta Amerika ve Almanya olmak üzere batılı ülkelere ihraç eden ASAŞ, geçtiğimiz yıl Almanya’da da yatırım yaptı. Almanya’da Neuwied’te mahallî belediyenin talebiyle ASAŞ 600 konutluk bir proje gerçekleştirecek. ASAŞ’ın CEO’su Derya Hatiboğlu’ya ASAŞ’ın yeni gayelerini konuştuk.
ASAŞ bir aile şirketi değil mi?
Evet. 3 kuzen tarafından 1990 yılında kurulmuş. Fakat ailenin 150 yıllık bir ticari geçmişi var. Kuzenlerden biri alüminyum alanında boşluğu görünce bu alanda yatırım kararı alınıyor ve ASAŞ kuruluyor. Büsbütün sıfırdan bir şirket kuruyorlar. Birbirini destekleyen eserlerle dev haline geliyorlar.
Siz profesyonel yöneticisiniz. Farklı alanlarda yurtdışı tecrübeleriniz de var.
Evet. Amerika ve Belçika’da çalıştım.
ASAŞ’la yolunuz nasıl kesişti?
Aileyi tanıyordum. ASAŞ alanında öncü bir şirket. Farklı distribütörlerle çalışıyor. Otomotiv sanayi, inşaat, ambalaj üzere farklı dallara üretim yapıyor. Yabancı şirketlerin değerli bir tedarikçisi. Üretiminin yüzde 75’i sanayi alanında.
KG BAŞINA 3 DOLAR
Hep katma kıymetli eser ihracatını konuşuyoruz. Sizin alanınızda katma kıymetli ihracat ne kadar mümkün olabiliyor?
Ortalama ton başına 3 bin dolar civarı bizim ihracatımız. Yani kilogramı 3 dolar. Biz katma bedelli alanlara odaklanmak istiyoruz. Bunun için çalışıyoruz. Profil göndermek de mümkün biz set haline getirip, müşterilerin istediği formu tutturup göndermek istiyoruz. Bunun için de çalışıyoruz.
En çok hangi ülkeye ihracat yapıyorsunuz?
Kuzey Amerika ve Almanya. Amerika bir müddettir birinci sırada yer alıyor. Alüminyum kullanımı gelişmiş ülkelerde daha çok. Avrupa’da kişi başına düşen 25 kg, Türkiye’de 10-11 civarında.
Kompozit üretimi de yapıyorsunuz. En çok hangi bölümlerden talep var?
Alüminyum ve yanmaz unsur karışımıyla yanmazlık sınıfı çok yüksek olan kompozit gereç elde diyoruz. En çok inşaat alanında kullanılıyor. Bir yüksekliğin üzerindeki her binada kompozit gereç mecburiliği var, son Londra’daki yangında bunun ne kadar kıymetli olduğunu gördük.
Ar-Ge merkezinizde kaç mühendis var? Neler yapılıyor?
80 kişi çalışıyor Ar-Ge’de. Kesimin dinamiklerini gözeterek yenilikçi tahliller peşindeyiz. Alaşım geliştirme, proses geliştirme ve eser geliştirme yapıyoruz.
Patent müracaatlarınız var mı?
Avrupa Birliği tarafından desteklenen Shift to Rail programı kapsamında Türkiye’de birinci kez Mat4Rail projesi ile AB’den hibe alıyoruz. İnovatif çıkış kapısı tasarımı üzerine çalışıyoruz. Milletlerarası patent müracaatlarımız var. ASAŞ birebir vakitte 15 yıldan fazla bir müddettir raylı sistemler için eserler üretiyor. Türkiye’nin birinci IRIS sertifikasına sahip alüminyum üreticisi pozisyonundayız. ASAŞ, Türkiye’deki uzay çalışmaları kapsamında uydulardaki elektronik devrelerin soğutulmasında kullanılan ‘eksenel oluklu ısı borusu’nun geliştirilmesine de dayanak veriyor. Türkiye’de birinci ve tek üretici pozisyonunda.
PARİS’DEN DUBAİ’YE
Hangi şirketlere üretim yapıyorsunuz raylı sistemlerde?
Alstom, Siemens, Bombardier, Caf, Hyundai Rotem üzere firmaların onaylı üreticisi pozisyonundayız. Şimdiye kadar seti 5-7 vagondan oluşan 1000’den fazla tramway seti ihracatı gerçekleştirdik. ASAŞ’ın profillerinden üretilmiş tramvaylar, Paris, Lyon, Kaç, Tours, Dijon, Sidi Bel Abbel, Casablanca, Dubai vb kentlerde kullanılmaya devam ediyor.
Almanya’da yeni bir yatırım yaptınız. Üretim mi yapacaksınız Almanya’da?
Almanya Neuwied kentinde 70 bin m2’lik kapalı alana sahip 880 bin m2’lik bölgeyi satın aldık. Oradan Orta ve Batı Avrupa ülkelerine de direkt hizmet sunabileceğiz. Bizim için çok değerli bir bölge lojistik açıdan. Neuwied Belediyesi araziyi aldığımız yerde 600 konutluk bir proje de yapmamızı istedi.
Sizin olmadığınız bir alan…
Aynen. Lakin orada o işi yaptığımızda bölge büsbütün değişiyor. Tabanlıoğlu Mimarlık’la çalışıyoruz. Mimari olarak da dikkat cazibeli bir proje olacak.
ELEKTRİKLİ ARAÇ İÇİN ÜRETİM
İşiniz
otomotiv ve inşaat dalıyla irtibatlı. Son periyottaki daralmadan ne kadar etkilendiniz?
ASAŞ sanayide ambalaj ve otomotiv çok tartıda. Alüminyumda büyüme amacımız inşaat ve otomotivde kesiminde başa baş gidiyor. Otomotiv bölümündeki değişim bizi etkiliyor.
Olumlu mu olumsuz mu?
Olumlu. Zira artık daha hafif gereçler çelik yerine alüminyum tercih ediliyor. Şimdi çok yeni E.GO Alman şirketine hafif ticari araçlar için 150 set alüminyum verdik.
Nasıl bir araç bu?
Uluslararası E.GO’nun elektrikli araç projesi. Proje kapsamında 2019 yılı için E.GO Move için de elektrikli otobüste batarya taşıyıcısı ve kaynaklı alüminyum tavanların dizaynını yaparak birinci prototip üretimlerini gerçekleştiriyoruz. Büsbütün alüminyum kullanıyorlar. Alüminyumun tüketimi her yıl yüzde 5-6 artıyor.
DERYA HATİBOĞLU KİMDİR?
TRABZON’da 1966’da dünyaya gelen Hatipoğlu liseyi doğduğu vilayette bitirdikten sonra, Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü’nde okudu. Ernst Young’ta 5.5 yıl çalıştı, bu müddetin 1.5 yılı Amerika’da geçti. Akabinde 1995 yılında Alcatel Teletaş şirketinde çalışmaya başladı ve 4,5 yıl boyunca şirket merkezi Belçika’da yurtdışı vazifesinde bulundu. 2002 yılında Türkiye’ye finanstan sorumlu icra heyeti lider yardımcısı olarak dönerek, 2005 – 2009 yılları ortasında genel müdür olarak vazife yaptı. Hatiboğlu, 2009 yılından itibaren çalıştığı Vodafone’da son olarak finanstan sorumlu icra şurası lider yardımcısıydı. 2018’de de ASAŞ’ın İcra Şurası Lideri oldu.
CERN’E DE ÜRETİM YAPIYOR
ASAŞ’ın Türkiye’den CERN’e üretim yapan tek alüminyum şirketi olduğunu anlatan Derya Hatiboğlu, “Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nin (CERN) yürütülen bir proje kapsamında açılan iki ihaleyi kazanan ASAŞ, CERN’in alüminyum bölümündeki birinci ve tek Türk şirketi. CERN’in ikinci büyük hızlandırıcısı olan Harika Proton Senkrotonunda (SPS) yer alan radyo frekans koaksiyal kablo ekipleri ile güç yükselteçleri ortasındaki sınırlarda kullanılacak olan özel imalat alüminyum borularını ASAŞ üretiyor. CERN’in yürüttüğü kozmik ve ender yeraltı sinyallerinin görüntülenmesi projesi (ICARUS) kapsamında kullanılacak alüminyum paneller de tekrar ASAŞ tarafından üretilerek CERN’e teslim edildi” dedi.