KÜRESEL ısınmanın yol açtığı tehdit büyürken, “dünyanın akciğerleri” olarak bilinen Amazon yağmur ormanlarında meydana gelen yangınlardaki artış da büyük reaksiyonlara yol açıyor. Radikal sağ çizgideki Brezilya Devlet Lideri Jair Bolsonaro, husus ile ilgili yaptığı açıklamalarıyla şimşekleri üzerine çekiyor.
Macron, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Evimiz yanıyor. Oksijenimizin yüzde 20’sini üreten Amazon yağmur ormanları yanıyor. Bu milletlerarası bir kriz” sözlerini kullanarak, bahsin bugün başlayacak G-7 Doruğunda ele alınabileceğini belirtti. Macron’a Almanya Başbakanı Angela Merkel, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve AB Komisyonu’ndan güçlü takviye geldi. Merkel, Amazonlar’daki yangınların yol açtığı acil durumun G-7 gündeminde olması gerektiğini vurguladı. Johnson da Twitter’dan “Yağmur ormanlarındaki yangın memleketler arası bir kriz. Denetim altına almak ve bu Dünya olağanüstüsünü korumak için gerekeni yapmaya hazırız” bildirisini paylaştı. AB Kurulu Sözcüsü Mina Andreeva ise yaptığı açıklamada, “Komisyon, derin tasa duyuyor. Amazonlar, dünyanın en büyük yağmur ormanı ve dünyadaki canlı cinslerinin onda birine konut sahipliği yapıyor” dedi.
TİCARET HAMLESİ
Andreeva, AB’nin Brezilya’ya ormanların tahrip edilmemesi için baskı uygulayıp uygulamayacağının sorulması üzerine ise, “AB ile Güney Amerika Ortak Pazarı (Mercosur) ortasındaki mutabakat uyarınca Paris İklim Anlaşması’nın yükümlülükleri bağlayıcılık taşıyor. Tüm tarafların bu muahedenin yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekiyor” diye konuştu. AB üyeleri İrlanda ve Finlandiya’dan da Bolsonaro hükümetine yönelik yansılar geldi. Dublin idaresi, Brezilya hükümetinin yağmur ormanları ile ilgili adım atmaması halinde AB ile Güney Amerika Mercosur bloku ortasındaki özgür ticaret mutabakatını bloke etmeye çalışacağını açıkladı. AB’nin Devir Lideri Finlandiya da Brezilya bifteğinin ithalatının AB genelinde yasaklanması davetinde bulundu.
‘YALAN SÖYLEDİ’
Öte yandan Macron’un, bu yıl yapılan G-20 Zirvesi’nde Bolsonaro’nun iklim değişikliği konusundaki tavrıyla ilgili kendisine palavra söylediğine inandığı belirtildi. Macron’un ofisinden bir yetkili, “Son haftalarda Brezilya hükümetinin eğilimine bakıldığında, Fransa Cumhurbaşkanı, Osaka’daki G-20 Zirvesi’nde Bolsonaro’nun kendisine palavra söylediği sonucuna varıyor” dedi.
Bolsonaro ise Twitter paylaşımında, Macron’un G-7 teklifinin ‘siyasi rantla’ ilgili olduğunu tez ederek, “Fransa Cumhurbaşkanı’nın bölge ülkelerinin iştiraki olmadan ‘Amazon yangını dorukta tartışılsın’ önerisi, 21’nci yüzyıla uymayan sömürgeci zihniyeti anımsatıyor” dedi.
SOSYAL MEDYADA YANLIŞ FOTOĞRAF PAYLAŞTILAR
Ünlü isimler yağmur ormanlarındaki duruma dikkat çekmek için toplumsal medyayı yaygın olarak kullanmaya başlarken, yangınlarla ile ilgili paylaştıkları fotoğrafların şimdiki olmaması tartışma konusu oldu. Fransız AFP ajansı bu kusurları sıraladı:
Fransa başkanı Macron’un paylaştığı tweet’te kullandığı fotoğraf 16 yıl evvel ölen Amerikalı foto muhabiri Loren McIntyre’e ilişkin.
Şili Devlet Lideri Sebastian Pinera, Reuters ajansının foto muhabiri Nacho Doce’nin 2013 yılına ilişkin bir yangın fotoğrafını kullanmış.
Ünlü ABD’li oyuncu Leonardo DiCaprio, Macron’un kullandığı fotoğraf ile Peru’nun Puerto Maldonado kentinde 2016’da çıkan orman yangınına ilişkin bir fotoğrafa yer vermiş.
AMAZONLAR NEDEN ÖNEMLİ
5.5 milyon km2’ye yayılan Amazon yağmur ormanları, Dünya’da oksijenin yüzde 20’sini üretiyor.
Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü (INPE) bilgilerine nazaran, ülkede bu yıl 72 bin 843 yangın çıktı. Yangın sayısında geçen yıla oranla yüzde 83 artış yaşandı. Hala 2500 noktada yangınlar sürüyor.
INPE uzmanı Alberto Setzer’e nazaran yangınların yüzde 99’undan -kasıtlı ya da kazayla- beşerler sorumlu. Kurumun lideri Ricardo Galvao uydu imgelerine dayanan yangın bilgilerini açıkladıktan sonra Bolsonaro tarafından misyondan alınmıştı.
Uzmanlar, orman yangınlarından Amazonlar’da tarım, hayvancılık ve madenciliği teşvik eden Bolsonaro idaresini sorumlu tutuyor.
