Rodos, Yunan adaları içinde yüzölçümü açısından en büyük dördüncü ada. Nüfusu 115 bin civarında. Vakti vaktinde dünyanın yedi mükemmelinden biri olan Rodos Heykeli’ne konut sahipliği yapmış. 1923’te İtalyan egemenliğinde bulunduğu için mübadele periyodundan etkilenmemiş, bu nedenle de azınlık olarak 3 bin 500 kadar Türk hala adada yaşıyor. MÖ 400 yıl evvel kurulan Rodos kenti 1309 St Jean şövalyelerinin merkezi haline gelmiş. Maksatları kutsal toprakları ziyarete giden hacı adaylarına sıhhat hizmeti vermek olan tarikat vakitle Rodos Şövalyeleri unvanını almış.
Avrupa’nın en asil ailelerinden gelen şövalyeler Rodos’taki yerlerinde yoksulluk ve iffet yemini ederlermiş 7 lisan temsil edilirmiş. Her millet kendinden daha üst mevkideki birinin nezaretinde Han denilen binalarda yaşarmış. Şövalyeler Rodos’tan ayrılınca bir karargahı olmamış. Kutsal Roma imparatoru 5. Karl şövalyelere Malta Adası’nı verinceye kadar. 1530 yılında isimlerini Malta Şövalyeleri olarak değiştirmişler. Napolyon’un adayı işgal edip şövalyelerin adayı terk etmelerini emrettiği 1798 yılına kadar 268 yıl boyunca burada yaşamışlar. İngiltere ve Amerika’da bulunan hayır kurumları ile varlığını sürdürmektelermiş. Osmanlılar 1522 yılında Rodos’u şövalyelerden almış. 400 yıl boyunca Müslüman egemenliği altında yaşamışlar. 1912 yılındaki İtalyan Türk Savaşı’nın akabinde 12 Adalar, Rodos da dâhil olmak üzere İtalyanlara verilmiş.
Eski Kent
Kentin insanı etkileyen birinci özelliği surları. Şövalyeler Bizans’a ilişkin bir dizi savunma sınırını geliştirerek 8 tane sur inşa etmişler. Vaktinde her surun bir kapısı varmış. Ancak yalnızca 7 özgün kapı kalmış. İtalyanlar 1924 yılında araçların geçebilmesi için eski kent duvarlarında değişiklik yapmışlar. Özgürlük kapısından geçerek büyük Üstad Sarayı’nın bulunduğu yeni Şövalyeler sokağına çıkılır. Bundan sonra büyüleyici labirent sokakları olan Türk Mahallesi ile Yahudi Mahallesi’nin yer aldığı kent merkezi başlar. Cephaneliğin sağ tarafında dekoratif sanatlar Müzesi yer alıyor. Meryem Ana Kilisesi Osmanlı periyodunda mescide dönüştürülmüş. Rodoslular büyük kuşatmada ölen Hristiyanların anısına buraya kızıl kilise demişler.
Meydanın köşesinde İngiltere hanı bulunmakta, meydanın batı kanadında en kıymetli binalarından biri olan Rodos Arkeoloji Müzesi yer alıyor. Birebir vakitte ‘Şövalyeler Hastanesi’ de burada bulunmakta. Osmanlıların ve günümüzün en işlek merkezlerinden biri olan ‘Sokrates Sokağı’ da burada bulunmakta. Sokağın köşesindeki Osmanlı Kitaplığı değer biçilemez koleksiyonlara mesken sahipliği yapmakta. Büyük Üstadlar Sarayı Şövalyeler Sokağı’nın en değerli binası. 1856 yılındaki patlamaya dek burayı hapishane olarak kullanmış Osmanlı. Sonra İtalyanlar tarafından bugünkü haline getirilmiş. Büyük Üstadlar Sarayı’ndaki incelikli mozaiklerin büyük kısmı komşu ada Kos’tan getirilmiş. 10 Euro karşılığında Üstadlar Sarayı’nı ve başka yapıları gezebiliyorsunuz.
Eski kentte gül pembesi duvarları ve minaresiyle dikkat çeken Yasal Sultan Süleyman Mescidi görülmeye kıymet. Osmanlı devrinde 1523 yılında yapılmış. Ayrıyeten çabucak caminin yanındaki saat kulesine çıkıp kentin etkileyici görünümünü küçük bir bedel karşılığı seyredebilirsiniz. Yahudi Meydanı, 2. Dünya Savaşı’nda Alman askerlerince öldürülen musevilerin anısını yaşatmak için yapılmış. 1943’te Almanlar buraya geldiklerinde 2 bin museviden 50 tanesi sağ kalmış.
Mandraki Meydanı
Eski kentten çıktıktan sonra Mandraki Limanı ile karşılarsınız. Eski vakitler kentin can damarıymış. Liman surlarının etrafında üç yel değirmeninden günümüze ulaşan kalıntılar bulunur. Surların ucunda Aziz Nicholas Kalesi bulunmakta. Vakti vaktinde dünyanın yedi mükemmelinden birine mesken sahipliği yapıyormuş Rodos.
Rodos heykeli Mandaraki Limanı’nın önünde bulunmuyormuş. Teorilere nazaran güneş rabbi Heliosu simgeleyen Rodos heykeli Büyük Üstadlar Sarayı’nın yakınlarında bir yerdeymiş. Heykelin dökülmesi 12 yıl sürmüş. 32 Metrelik dev heykel MÖ 209 tamamlanmış. Her bir parmak bir adam uzunluğundaymış. Yapan heykeltraş heykelde hesaplama kusuru olduğunu düşündüğü için intihar etmiş. Yalnızca 70 yıl sonra bir zelzele sonrası dizlerinden çatlayarak yere yıkılmış. Arap korsanlar tarafında modülleri satılıncaya kadar 900 yıl olduğu üzere kalmış. Amerika’daki özgürlük heykelinin Rodos heykelinden etkilendiği söylenmekte… Heykelin yıkılmasından 2 bin 200 yıl sonra heykelin yine yapılmasını amaçlıyorlar. 150 metre uzunluğunda devasa bir müze yapısı inşa etmeyi planlıyorlar. Rodos’taki birçok depoda terk edilmiş halde duran binlerce arkeolojik nesneyi içinde barındıracakmış.
Günümüzde girişin iki yanındaki iki sütün üzerinde biri dişi oburu erkek geyik heykeli olan iki bronz heykel bulunur. Aziz Yuhanna Kilisesi limanın girişinde yer alır. Adanın en değerli kilisesi ve tıpkı vakitte başpiskoposun makamı. Kuzeye yanlışsız devam edersek Murat Reis Mescidi’ni görürüz. 1522 yılında Yasal Sultan Süleyman’ın kuşatması sırasında ölmüş ve caminin yanındaki mozoleye gömülmüş. Camiyi geçince adanın ünlü plajı Elli’yi görebilirsiniz. Birkaç yüz metre ilerde akvaryum yer almakta. Eski kentin surlarından yaklaşık 2 kilometre ötede bulunan Monte Smith 111 metrelik yüksek sayısıyla bütün yerleşim alanlarını görmenizi sağlar. Apollon Tapınağı’nın görkemli kalıntıları ortasında gezebilirsiniz.
Lindos, hoş bir Rodos köyü. Rodos’un Santorini’side diyenler varmış. Ama biz pek benzetemedik. Lindos Akropolis’un görünümünü görmek için 12 Euro’yu gözden çıkarmanız gerekiyor. Lindos’daki Saint Paul’s plajı bizce en hoş plaj adadaki. Lakin eski kente daha yakın bir plaja gitmek istersiniz Elli’yi tercih edebilirsiniz.
Anthony Quinn Koyu, Rodos’un merkezine 17-18 km uzaklıkta yer alan küçük kayalık bir koy. Anthony Quinn, 1961 yılında Rodos’ta çekilen Navaron’un Topları sinemasında oynarken bu plaja birinci görüşte âşık olmuş. Yunan hükümeti de plajı Anthony Quinn’e ikram etmiş. O günden beri plaj ve koy onun ismiyle anılıyor. Lakin 1984 yılında Yunan hükümeti koyu tekrar geri almış kendisinden. Anthony Quinn’in mirasçıları ile Yunan hükümeti ortasında bu husustaki davalar hala devam ediyormuş. Tsambika Beach ve Faliraki Beach’de tercih edilen plajlar ortasında.
Kelebekler Vadisi ismi üzerinde kelebeklerle dolu bir vadi ve yürüyüş yolu. Giriş 5 Euro. Kelebekleri görmek için kesinlikle eylül ayında gitmeniz gerekiyormuş. Vadi içinde, yedi noktadan çıkan sular, daha sonra bir derede birleşip yaklaşık 1 km’lik bir tünelden (Eğer kapalı yer kaygınız yoksa tüneli yürüyerek geçebilirsiniz biraz karanlık) geçerek ileride İtalyan işgali devrinde sulama hedefiyle inşa edilen baraja dökülüyor. Buradan da şelale halini alarak akıp gidiyor.
Filerimos Zirvesi ve Ialyssos Antik kenti, Tsampika Manastırı, Kamirosvaktiniz varsa görmeniz gereken öteki değerli yerler. Mussolini’nin konakladığı Profitis Ilias’da ki ve Elafos ve Elafino otellerini de ziyaret edebilirsiniz.
