Gezilecek yerler, yeme-içme, konaklama, ulaşım hususlarını yazacağım lakin öncelikle New York hakkında kısa kısa bilgiler paylaşmak istiyorum. Yaklaşık 19 milyon nüfusa sahip New York, Amerika’nın en yüksek nüfuslu kenti ve dünyanın en kalabalık metropolleri ortasında. Amerika’nın doğu kıyısında yer alıp; Los Angeles ile birlikte ikinci büyük iktisat olarak kabul ediliyor. Tarihte birinci kere 16. Yüzyılda bir Fransız kaşif ayak basmış New York’a. Sonrasında birinci yerleşim Hollandalılar ile başlamış ve kent süratli bir halde büyüyerek, dünyanın her yerinden insanlara konut sahipliği yapmış; en değerli kozmopolit kentlerinden. 100 yılı devirmiş binalar ve gökyüzüne uzanan gökdelenlerin ortasında kayboluyorsunuz sokaklarda gezerken. Dayanılmaz bir mimari nizam var New York’ta.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu binasının da bulunduğu New York yalnızca Amerika’nın değil dünyanın en değerli ticaret ve finans merkezlerinden. Toplamda beş bölgeden oluşuyor. Manhattan, Brooklyn, The Bronx, Queens ve Staten Island. Kentte 150 farklı lisan konuşulduğu da farklı özelliklerinden biri. Bilinler bilir; New York için ‘hiç uyumayan şehir’ derler. Muhakkak bu cümlenin hakkını veriyor New York. Times Meydanı’na gece yarısı gidip sabahlayın. Ne demek istediğimi anlayacaksınız.
GEZİLECEK YERLER
Anlatmam gereken o kadar çok yer var ki bu başlık için. Lakin yazıyı uzatmamak için kısa kısa bahsedeceğim.
CENTRAL PARK, gönlümüzde taht kuran, damakta en hoş tadı bırakan yerlerin başında geliyor New York’ta. Park Manhattan’da bulunuyor. Yıllık ortalama ziyaretçi sayısı 25 milyon olarak geçiyor kayıtlarda. Muazzam değil mi? İki haftalık maceramızın içinde sık sık soluğu Central Park’ta aldık. Dinlendik, yürüdük, insanları izledik.
Bir öbür değerli durak TIMES SQUARE (MEYDANI). Burası için ‘Hiç uyumayan şehrin’ kalbi desek yanlış olmaz herhalde. İsmini New York Times gazetesinden almış. Bilhassa meydandaki merdivenlere oturup dünyanın her yerinden gelen insanları, çeşitli sokak gösterilerini ve tabi ki rengarenk bilbordları izlemek çok keyifli. Bize en heyecan veren aktiviteyi seyahatin son gününe bırakıp; Rockefeller Plaza’nın doruğunda yer alan TOP OF THE ROCK’a çıktık. Katiyetle yapın dediğimiz cinsten bir tecrübeydi bu. 42 saniyelik bir asansör seyahati ve 70. kattasınız. New York’u bir de bu türlü izlemek inanılmaz bir his. Kişi başı 41 Dolar verdik lakin buna kıymetti. Biz gün batımına yakın bir vakitte çıktık. Katiyen öğlen vakti vs değil de gün batımında çıkın. New York’a aşık olabilirsiniz.
Amerikan tarihi çok çok eskilere dayanmasa da dünyanın en kıymetli müzelerinden birkaçı New York’ta kurulmuş. Metropolitan Museum of Arka ve American Museum of Natural History bizim ziyaret ettiğimiz iki müze. Bu iki müzede de giriş fiyatı için bağış sistemi oluşturulmuş. Önerilen bir fiyat var lakin siz dilediğiniz kadar fiyat verebiliyorsunuz.
Brooklyn Köprüsü ve Parkı, Manhattan High Line, Bryant Park, New York Public Library, Grand Central, Özgürlük Adası ve Heykeli, 9/11 Anıtı ve Müzesi, Broadway, Flat Iron Binası, Aziz Patrik Katedrali, Staten Adası ve feribotu, Washington Meydanı, Bronx Hayvanat Bahçesi, Chelsea Market, China Town, Little Italy, Madison Meydanı, Columbus Circle, Astoria ve Empire State planlarınız içinde olacak başka kıymetli yer ve aktiviteler. Yazıyı kısa tutabilmek ismini ayrıntılara girmiyorum.
YEME İÇME
Bu bahiste çok fazla seçenek sunuyor size New York. Bunun en büyük sebebi kentin, dünyanın birçok yerinden beşere mesken sahipliği yapması ve dünyanın en kıymetli turistik noktalarından biri olması. Hint, Çin, İtalyan, Türk, Meksika ve onlarca mutfak kültürüne ilişkin restorantı rahatlıkla deneyebilir; dünyaca ünlü Amerikan markalarını yerinde deneyimleyebilirsiniz.
Bunların en başında Shake&Shack geliyor. Türkiye’de de yer alan ünlü markanın kendine has hamburgerleri, özel birasını tatmanızı tavsiye ederim. İki kişi, hamburger-içeceğe yaklaşık 27 Dolar ödedik. Tadına bakıp damakta iz bırakan öbür lezzetlerden biri Five Guys Burgers and Fries. New York’ta birçok noktada bulabilirsiniz. Ayrıyeten içeri girdiğinizde kabuklu yer fıstığı dolu sepetler göreceksiniz. Siparişinizi beklerken dilediğiniz kadar alıp; tadına bakmayı unutmayın Yeniden gelmişken denememek olmaz dediğimiz, Amerikan kültürünün en meşhur lezzetlerinden biri donutu da test ettik, onayladık efendim. Adres tabi ki Dunkin’ Donuts. Kahvaltı için de ülkü seçeneklerden.
Bu başlığın girişinde bahsettiğim başka ülkelere mahsus mutfak-restorantların ise en başında bence Meksika mutfağına ilişkin Chipotle Mexican Grill geliyor. Kişi başı yaklaşık 10-12 dolara karnınızı doyurabileceğiniz ünlü restorant zincirini New York’a gittiğinizde denemelisiniz. Ziyadesiyle lezzetli; benden söylemesi. Ayrıyeten Applebees ve American Cheescake Factory’de şad kaldığımız öteki markalar oldu.
Aklınızda olsun; Amerika’daki oturarak yemek yediğiniz restorantlarda hesabın %10-20’si kadar bahşiş bırakmalısınız. Bu yazılı olmayan bir kural haline gelmiş. Hatta birtakım yerlerde çalışan garson-komiler yalnızca toplanan bahşişler ile geçinip rastgele bir maaş almıyorlarmış. Bahşiş vermeyi unutur ya da atlarsanız da; sizinle ilgilenen garson; rastgele bir memnuniyetsizliğin olup olmadığını sorabiliyor. Bahşiş değerli.
Tüm bunların dışında tabi ki Starbucks’dan bahsetmezsek olmaz. New York’u ayrıntılı gezince şu soruyu sorduk kendimize ‘’acaba burada kaç tane Starbucks şubesi var’’ Hakikaten çok fazla Starbucks göreceksiniz; bilhassa Manhattan’da. Biz her sabah konuttan çıkıp, akşama kadar sokaklarda gezdik. Haliyle tekraren Starbuck’da aldık soluğu. En değerli sebep kahvaltı olayı oldu. İki kişi günlük 13-17 Dolar’a kahvaltıyı hallettik. Ayrıyeten tuvalet ve wifi konusunda da imdadımıza yetişti. Dolar-TL paritesini düşünmediğimizi varsayarsak; fiyatlar Türkiye’ye nazaran daha ucuz.
Son olarak genelde Arapların işlettiği ‘Helal Büfe’ler göreceksiniz köşe başlarında. Bu noktalardan çeşitli fastfood yiyecekler alıp en ucuz biçimde karnınızı doyurabilirsiniz. Genel olarak New York Amerika’nın, hatta dünyanın en kıymetli kentlerinden lakin her keseye uygun seçenekler mevcut yeme-içme konusunda.
ALIŞVERİŞ
Tatilimizin birinci günü Amerika’nın özel günlerinden biri olan ‘Memorial Day’e denk geldik. Şanslıydık ve çılgın indirimler yakaladık. Alışveriş için gittiğimiz en değerli yerlerin başında Woodbury Common Premium Outlets geliyor. Büyük bir alana kurulmuş, onlarca markanın bir ortada olduğu bir outlet konsept açık hava alışveriş merkezi burası. Bahsettiğim bu özel günde soluğu ayağımızın tozuyla Woodbury’de aldık. Dolar kuruna karşın indirimlerden ötürü alışverişi abartıp aklımızdaki birçok şeyi birinci günden almış olduk.
Ayrıca TJMaxx, Macys, Century 21 alışveriş için gittiğimiz öbür yerler oldu. Genel olarak ülkemizde değerli olan birçok markayı Amerika’da -hem dokumacılık hem elektronik- çok ucuza bulabiliyorsunuz.
ULAŞIM
Şehir içi ulaşımdan evvel New York’a nasıl geldik; o hususla ilgili bilgi verelim. Türk Hava Yolları’nın günlük direk seferleri mevcut lakin daha ucuza uçabilmek için bizim tercihimiz aktarmalı uçuş oldu. Varşova aktarmalı, Polonya Hava Yolları LOT’u tercih ettik. Çok de mutlu kaldık. LOT, Star Alliance sınıfında yer alan havayollarından biri. Hasebiyle gönül rahatlığıyla uçabilirsiniz. Direk-aktarmalı uçuş ile ortasında neredeyse yarı yarıya maliyet farkı var. Aklınızda olsun.
Gelelim kent içi ulaşımına. New York için hayatı son derece kolaylaştıran metro ağı, turistlerin de kenti rahatlıkla gezmesine imkan sunuyor. Metronun geçmişi 1904 yılına kadar gidiyor. 1850’lerden sonra birinci metro Londra’da açılırken; New York metrosu da en eski ikinci metro olarak geçmiş kayıtlara. Bu ortada 24 saat hizmet veriyor ve dünyadaki en çok istasyona sahip. Öyküleri eskilere dayanan grafitileri, müzisyenleri ve tabi ki fareleriyle iz bırakıyor.
New York’u hakkını vererek gezmek isterseniz tabi ki en keyifli olan gökdelenlerin ortasında yürümek. Biz her gün ortalama 20.000 adım attık. Tüm yorgunluğa karşın harikulade keyifliydi. Fakat metro ve otobüs ağını da ziyadesiyle kullandık. İki hafta kalmamıza karşın; kusur yaparak her gün akbil doldurur üzere karta para yükledik. Metro/otobüs her biniş için 2,75 dolar ödüyorsunuz. Şayet 7 günden fazla kalacaksanız günlük kartlar var, onlara bir bakın derim. Bir de New York Pass var. Bunu aldığınızda ulaşımın yanı sıra kimi aktiviteleri fiyatsız yapıyorsunuz.
KONAKLAMA
New York’ta 2 hafta kaldık fakat arkadaşlarımızın meskeninde kaldığımız için sizlere bu mevzuyla ilgili ayrıntılı bilgi veremiyorum. Yedi yıl öncesinde bir hayal kurup; peşinden gittik ve nihayet Avrupa seyahatlerine orta verip; Amerika kıtasına adım attık. Yapılacaklar listesine bir tik daha atarken; artık San Francisco tatilini planlıyoruz. Unutmayın; konutta oturan erken ölür.