SAVUNMA sanayii projelerinin üretim sürecinde mühendisler kadar teknisyenler de büyük rol oynuyor. Hürriyet, hava araçlarında en ufak ayrıntılara kadar parmak izlerini bırakan TUSAŞ’ın bâtın kahramanları, teknisyenleri dinledi. Yaptıkları işin her an büyük bir dikkat gerektirdiğini belirten teknisyenler, “En ufak bir kusur, uçağın aviyonik istikrarını bozabilir. Büyük bir özveriyle çalışıyoruz lakin, bir ATAK helikopterini uçarken gördüğümüzde çok gururlanıyoruz” diyor.
TORNAVİDA BİLE SERTİFİKALI
9 yıldır TUSAŞ’ta vazife yapan Gökhan Şahin, iki yıllık endüstriyel elektronik kısmı yüksek okul mezunu. Birinci olarak F-16 modernizasyon projesinde elektriksel montaj elemanı olarak misyona başlayan Şahin, şu anda kalite kontrolör olarak çalışıyor.
Tüm teknisyenlerin TUSAŞ Akademi’de eğitim aldıktan sonra işe başlayabildiğini belirten Şahin, her yıl yenilemeli sertifika dersleri aldıklarını söyledi. “Sertifikanız olmadan hiçbir şey yapamazsınız. Uçağa takacağım vidanın da, kullanacağım tornavidanın da sertifikalı olması gerekiyor” diyen Şahin, şöyle devam etti:
ROBOT TAMAM LAKİN…
“Havacılık çok tehlikeli, birçok bilgiyi ve tecrübeyi gerektiren bir iş. Aşikâr eğitimlerden sonra işe başlayabiliyorsunuz. TUSAŞ’ta birinci işe başladığımda, kurallar gereği 2 ay boyunca elimi uçağa değememiştim, dokunamamıştım. Yaptığınız her iş yönergelere uygun olmak zorunda. Birinci olarak F-16 modernizasyon projesinde çalışmıştım. Daha sonra Pakistan Hava Kuvvetleri’nin modernizasyon işlerinde vazife aldım. Ardından Hürkuş, C-130 ve Atak projelerinde çalışma fırsatı buldum. Daha sonrasında da yapısalcı olarak A-400M projesinde makine operatörü olarak çalıştım. Tüm süreçlerin ne kadar güç olduğuna şahit oldum. Bugün fabrikamızda çok kaliteli, üst seviye makinalar var, birçok işi robot makinalar yapıyor olabilir fakat insan dikkati çok değerli. Yapılan işten gözünü ayırdığınız anda, makinalar şimdi yapay zekaya sahip olmadığı için insan gözü üzere oradaki rastgele bir yanılgıyı algılayamaz, seçemez.”
KIZIM ATAK’I GÖSTERDİ, BEN DE ‘BİZ YAPTIK’ DEDİM
TUSAŞ’ın teknisyenleri, yerli ve ulusal üretim hava araçlarını gökyüzünde gördüklerinde gururlandıklarını söyledi. ATAK helikopterinin birinci uçtuğu anı unutamadığını belirten Fatma Kemiksizoğlu, “Havada gördüğüm anda, ‘hepsinde benim de emeğim var’ dedim, çok büyük bir gururdu benim için” sözünü kullandı. Gökhan Şahin de, “4 yaşındaki kızım, ATAK helikopteri havadan geçerken, ‘Baba bak, helikopter geçiyor’ dedi ve ben de ‘Kızım onu biz yaptık’ dedim. Ne kadar memnunluk verici bir an” kelamlarıyla hislerini lisana getirdi. TUSAŞ olarak büyük bir aile olduklarını belirten Semih Özsoy da, “Biz burada bir bisikletin zinciri üzereyiz. Hepimiz zincirin halkasıyız, orada bir halka eksik olsa o çark dönmez” dedi.
ÖRGÜ ÖRER ÜZERE KABLO İŞLİYORUZ
TUSAŞ’ın en eski çalışanlarından Fatma Kemiksizoğlu da 26 yıldır kablo donanım, montaj kısmında çalışıyor. Teknik Lise mezunu olan Kemiksizoğlu, şubat ayından bu yana da başteknisyen olarak vazife yapıyor. Başta ATAK helikopteri ve İHA’lar olmak üzere Hürkuş, Hürjet, GÖKBEY üzere tüm projelerin kablo tesisatlarının kendi ünitelerinde üretildiğini belirten Kemiksizoğlu, “Burada kabloları her birinin sınırını farklı başka çalışarak hazırlıyoruz, testleri yapıp montaja gönderiyoruz” dedi.
Kemiksizoğlu, şunları söyledi: “Bir helikopterin kablolarını uç uca eklediğinizde 40 kilometreyi bulabilir. Yaptığımız iş örgü örmek üzere. İnce ince çalışmanız gerekiyor. Yüzlerce kablodan birinde bile kaçak olsa bu riskli bir durum ortaya çıkartır.”
