Tarihi yarımadada bilhassa sıcak çatışmaların yaşandığı Seddülbahir, Alçıtepe, Kocadere, Behramlı, Büyükanafarta, Bigalı üzere köylerde muhtarlık ve şahıslarca oluşturulan, kimileri stant ve koleksiyon statüsünde olan müzelerde top mermisi, kurşun, para, tulumba, silah kesimi, bomba, tarihi doküman, mermi kovanı, askerlerin kullandığı kaşık ve çatal üzere birçok materyal bulunuyor. Türklerin yanı sıra İngiliz, Fransız, Avustralya ve Yeni Zelanda askerlerine ilişkin gereçlerle oluşturulan müzeler, yerli ve yabancı turistlerden ilgi görüyor.
Tarihin en kanlı çarpışmalarının yaşandığı Çanakkale Savaşlarına ışık tutan bu özel oluşumlar, bölgeyi ziyaret edenlerin karşısına birçok noktada çıkabiliyor. Köy müzelerinin dışında Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığınca oluşturulan 5 müze de her yıl binlerce kişi tarafından ziyaret ediliyor.
“Burası açık hava müzesi gibi”
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Lideri İsmail Kaşdemir, tarihi yarımadanın açık hava müzesi üzere olduğunu belirterek toprak altından hala savaş gereçlerinin çıktığını anlattı. Daha evvelki periyotlarda de savaşa ilişkin birçok kalıntı toplandığını ve bunların müzelerde sergilendiğini belirten Kaşdemir, şöyle konuştu: “Alan Başkanlığı dışında da köylerde muhtarlıklar ve şahıslar tarafından oluşturulmuş müzeler var. Burası adeta açık hava müzesi üzere. Çanakkale Savaşlarının yaşandığı topraklarda, gelen ziyaretçilerimiz Çanakkale ruhunu yaşıyor. Esasen her adım başında savaş yeri, tabya, siper, top mermisi ziyaretçilerin karşısına çıkıyor.”
“Önemli olan bu tarihi insanlara anlatabilmek”
Behramlı Köyü Muhtarı Tahir Kuşgöz de tarihe tanıklık eden Behramlı’nın Gelibolu Yarımadası’nda kıymetli bir noktada yer aldığını söyledi. Köyde 1956’da yapılan okulun 2008 yılına kadar hizmet verdiğini belirten Kuşgöz, 2010 yılında restore edilen binada 9 yıldır savaş gereçlerinin sergilendiğini anlattı. Kuşgöz, köylülerden toplanılan savaş gereçlerini tüm insanlığa göstermek istediklerini vurgulayarak, şunları söyledi: “Savaşta kullanılan tüm materyaller burada buluyor. Savaş materyallerinin dışında askerlerin şahsî eşyaları da yer alıyor. Ziyaretçilerimize köyün genel bilgisini, burada yaşananları anlatmaya çalışıyoruz. Müzedeki gereçleri görünce etkileniyorlar.”
“Ziyaretçiler tarihi yakından tanıma fırsatı buluyor”
Tarihi yarımadadaki özel “1915 Seddülbahir Ahmet Uslu Müzesi”nin sorumlusu İsmail Eker de müzede 104 yıl evvelki savaşa tanıklık eden tüfek, tabanca, kasatura, top mermileri ve şarapnel kesimleri üzere malzemeler ile askerlerin ferdî eşyalarının sergilendiğini belirtti.
Eker, tarihi yarımadanın köylerinde çok sayıda müze ve savaş materyali stantlarının yer aldığına dikkat çekerek, “Gelibolu Yarımadası’nı ziyaret edenler köy müzelerinde tarihi yakından tanıma fırsatı buluyor. Bizim müzemiz de yaklaşık 15 yıldır bu maksat doğrultusunda hizmet veriyor. Gelen ziyaretçilerimize elimizden geldiği kadar Çanakkale Zaferi’ni anlatıyoruz” dedi.
