Kelimenin ismi; ‘Flygsam’. Başında, İngilizcede ‘uçmak’ manasına gelen ‘fly’ var. İsveççe bir söz olan flygsam’ın manası ‘Utanç verici uçuş’. Flygsam takipçileri, kısa uçuşlarda gökyüzünün daha da kirlenmemesi için trenle seyahat ediyor. Her uçuşun karbon salınımını hesaplıyor. Bu eğilim yeni değil lakin 16 yaşındaki iklim aktivisti Greta Thunberg’in geçen nisan ayındaki Londra seyahati ile tekrar gündeme geldi. Okulda yaptığı iklim değişikliği hareketleriyle dikkat çeken Thunberg, Stockholm’deki konutundan çıkıp tüm seyahati boyunca sadece trenleri kullandı. 2015’ten bu yana uçağa binmeyen Thunberg’in bu yaklaşımı Avrupa’da giderek daha fazla taraftar buluyor.
Geçmişte kesim, havayollarının gökyüzünde oluşan kirliliğin yalnızca yüzde 2.5’lik kısmını oluşturduğunu söyler, hatası tedbir almayan ülkelere atardı. Lakin son Memleketler arası Havayolu Taşıyıcıları Birliği’nin (IATA) Seul’deki genel şurasında bahis bir defa daha masaya yatırıldı. Sunumların yarısı etraf üzerineydi. Bu mevzuda önemli maksatları var. 1990’daki emisyon oranı, geçen 30 yılda yarı yarıya indirildi. 2050’de ise havayolları bugünün yarısı kadar hava kirletmeyi hedefliyor.Yeni jenerasyon uçaklar, havayı yüzde 25 oranında daha az kirletiyor. Şirketler, önemli oranda bioyakıt kullanıyor. Avrupa’nın birinci biyoyakıt üretim ‘çiftliği’ gelecek yıl açılacak. Havacılık ise geleceğini elektrik motorlarında arıyor. 2021 yılında havayolu uçağı için üretilmiş birinci elektrik motoru, RJ100 uçaklarında denenmeye başlayacak. 2020’lerin sonunda elektrik motorlu uçaklar göklerdeki yerini alacak. Uçak biletlerine yeni vergilerin eklenmesi bekleniyor. Ek vergiler çevreci teknolojiler geliştiren şirketlere aktarılacak.
Hangisi daha çevreci?
Avrupa içinde iki saatlik uçak seyahatlerinde 1.3 ton emisyon oluşurken, bu oran trende 123 kilogram. Tıpkı yolu aracınızla gittiğinizde ise 362 kilogramlık emisyon ortaya çıkıyor. Fakat iki saatlik uçak seyahatini trenle 9 saat 42 dakikada, aracınızla ise 14 saatte alıyorsunuz. Fiyat olaraksa tren, uçağın yüzde 25-30 aşağısında.