Çin Devlet Kurulu, “Çin-ABD Ticaret Sürtüşmesi Hakkında Çin’in Tutumu” başlığıyla “Beyaz Kitap” isimli rapor yayımladı.
Raporda, “ABD’nin Çin’e karşı provoke ettiği ticari sürtüşme iki ülke ve global çıkarlara ziyan veriyor”, “ABD, Çin-ABD ticaret müzakerelerinde kendisiyle çelişiyor, samimi konuşmuyor”, “Çin, öteden beri eşitlik, karşılıklı fayda ve samimi ticari müzakereler tavrını sürdürüyor.” değerlendirmesi ön plana çıktı.
ABD Lideri Donald Trump’ın misyona gelmesinden bu yana ticari ve ekonomik münasebetlerde yaşanan tansiyon, ek gümrük tarifeleri ve müzakerelerin ele alındığı raporda, Beyaz Saray, ticaret müzakerelerinde iki tarafın vardığı konsensüse uymamakla suçlandı.
“Bir ticaret savaşı istemiyoruz lakin bir savaştan da korkmuyoruz.” tabirinin yer aldığı raporda, Pekin idaresi, ticaret muahedesinin eşit kaidelerde karşılıklı çıkarlara uygun olması gerektiğinin altını çizdi.
Trump idaresinin, konsensüsü bozmak, kendisiyle çelişmek, samimiyet göstermemek ve Çin’i sorumsuzca eleştirmekle itham edildiği raporda, “Çin hükümeti, öteden beri ticaret savaşı tehditleriyle daima gümrük vergileri artırma formüllerinin, ticari ve ekonomik meseleleri çözmeye yararının olmadığına inanıyor.” sözüne yer verildi.
Raporda ayrıyeten, ABD hükümetinin taleplerinin daima arttığı, zorba haller ve baskı araçlarıyla makul olmayan biçimde ısrarla daha fazlasını istediği, durmadan gümrük tarifelerini artırdığı ve muahede metnine Çin’in egemenliğine müdahale edecek zorlayıcı talepler yazdığına dikkati çekilerek, bu taleplerin iki taraf ortasında vakitle çözülemeyecek ihtilaflara neden olabileceği ihtarında bulunuldu.
“Müzakerelerde bir ülkenin egemenliğine ve onuruna hürmet duyulmalı, iki tarafın vardığı mutabakat eşit ve karşılıklı çıkarlara uygun olmalı.” değerlendirmesine yer verilen raporda, Çin’in ticaret müzakerelerinde asla teslim olmayacağı vurgulandı.
Raporda “İş birliği Çin-ABD için tek yanlışsız seçenek, kazan-kazan ile fakat daha âlâ bir geleceğe ilerlenir. Pekin idaresi, Çin-ABD ticaret müzakereleri genel manada geriye değil, ileriye bakıyor.” görüşü aktarılarak, Trump idaresine orta yolda buluşma, diyalog ve müzakere ile sıkıntıları çözme davetinde bulunuldu.
Çin, 11 Mayıs’ta 60 milyar dolar meblağında ABD menşeili eserlere yüzde 5’den yüzde 25’e kadar ek gümrük tarifesi uygulanması kararını açıklamıştı. Karar, dün yürürlüğe girdi.
Çin-ABD ticaret tansiyonları geçen yıl mart ayında Trump idaresinin Çin’e yönelik ek gümrük tarifeleri uygulamasıyla başlamış, son olarak 8 Mayıs’ta 200 milyar dolar bedelindeki Çin mallarına uygulanan ek vergi yüzde 25’e çıkarılmıştı. İki ülkeden üst seviye diplomatların yürüttüğü 13 ticaret müzakeresinde somut mutabakata ulaşılamazken geçen müddet zarfında ticaret savaşı teknoloji alanına da sıçradı.
Trump, 16 Mayıs’ta imzaladığı “Bilgi ve İrtibat Teknolojileri ve Hizmetleri Tedarik Zincirini Koruma” başlıklı kararnamesini takiben ABD’li teknoloji devi Google, Huawei’nin ürettiği aygıtlardan taşınabilir uygulama merkezi “Google Play” hizmetine erişilebileceğini lakin Çin dışındaki Huawei akıllı telefonlarda Google Play Store, Haritalar ve Gmail üzere değerli uygulamalara erişimin engelleneceğini açıklamıştı.
