İşte uzmanların yorumları:
İSTİHDAM İMKANI KALKIYOR
Prof. Dr. Ş. Halil Turan (ODTÜ Edebiyat Fakültesi İdeoloji Kısmı Başkanı): Kontenjanlardaki daralmada birinci etken gelecek korkusu, ikincisi de ideoloji hakkında bilgi sahibi olunmaması. İdeoloji dersleri, lisede azaldıkça bunun hakkındaki bilgi de yaygınlaşamıyor. Öğrencilerin bu alanı seçmeleri de buna bağlı olarak zorlaşıyor. İdeoloji öğretmeni istihdamı imkanı da ortadan kalkıyor. Bu, iş bulma konusunda ideolojiyi tercih edecek adayların önünde değerli bir mani. Yani okuyup mezun olsalar bile ideoloji öğretmeni olamayacaklar. Ayrıyeten süratle açılmış çok fazla ideoloji kısmının boş kalması da düşüşte etken.
ÖNCELİK ÂLÂ FİZİKÇİ YETİŞTİRMEK
Prof. Dr. Mehmet Burçin Ünlü (Boğaziçi Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Kısmı Başkanı): Güzel fizikçi yetiştirmek, çok yetiştirmekten öncelikli olmalı. Bunu daha nitelikli öğretim üyesi takımı, finansal ve altyapısal dayanakla yapabiliriz. Çağdaş fizik kısımları, mühendislikle hatta tıp fakülteleriyle ortak çalışabilecek öğrenciler yetiştirmeyi hedefliyor. Fizik kısımları, bilhassa kodlamayla ilgi çok sayıda seçenek sunmalı. Örneğin, kuantum teknolojileri; savunmayı, inançlı haberleşmeyi direkt ilgilendiriyor. Burada geri kalırsak kendi teknolojimizi üretemeyeceğiz, satın alamayacağız, güvenlikte zayıf düşeceğiz.
KALİTEYİ ARTTIRACAK BİR ADIM
Prof. Dr. Feriştah Alanyalı (Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü): Arkeoloji kontenjanının azaltılması, kaliteye giden yolda en kıymetli adımlardan biri. Arkeoloji kısım sayısının çoğalmasıyla öğrenci ve mezun sayısı rekor seviyeye ulaştı. Mezunların istihdam edilememesi, işsiz ordusunun oluşmasına sebep oldu. Kâfi sayıda akademisyen olmadığından eğitimde büyük zorluklar var. Tıpkı bölgedeki kısımları birleştirmek tahlil olabilir. Arkeoloji, toprakta de eğitim gerektiriyor. Fakat öğrencilerin çok olması nedeniyle, büyük kısmı bu eğitimleri alamıyor. Bu da kalitenin önündeki en büyük mani.
İŞ BULMA SORUNU YAŞANDI
Prof. Dr. Funda Keskin Cet (Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Milletlerarası Alakalar Kısım Başkanı): Kontenjanın daralmasında temel etken çok sayıda milletlerarası bağlar kısmı açılması. Vakıf üniversiteleri fazla yatırıma gereksinim duymadan fakülteler kurdu. Bunun sonucunda iş bulma sorunu yaşandı. Bir öbür sebep de bilinçsiz tercih yapılması. Fakat iş hayatında kâfi marifetlerin elde edilemediği görülünce bu türlü olmaması gerektiği anlaşıldı. Adaylar da aldığı diplomanın işe yaramayacağını düşünerek daha az tercih etmeye başladı. Kontenjanlar dolamadı. Bu türlü giderse birkaç yıl sonra bu kısımların kapatılması gündeme gelebilir.
FAKÜLTELER BOŞ KALDI
Prof. Dr. İstek Akkoyunlu Wigley (Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü): 2018’de kontenjanı en çok boş kalan fakültelerden biri iktisadi ve idari bilimlerdi (İİBF). Bu yılki düşüşün temel nedeni bu. Rölâtif olarak daha az altyapı maliyeti içeren iktisat kısımlarının artması mezun sayısını da artırdı. Bu da çalışma şartlarının ağırlaşmasına ve fiyatların düşmesine neden oldu. Bu durum iktisata talebi azalttı. Bir başka etken genç nüfus işsizlik oranının yüksek olması. Kontenjan azaltılması bilhassa devlet üniversitelerinde yapılırsa eğitim kalitesi de artacaktır.