Çanakkale’nin Gökçeada Devlet Hastanesinde 15 yıldır vazife yapan Uzman Dr. Hakan Eyi, birkaç sene evvel lavanta konusunda araştırma yapmaya başladı. Adanın özgün şartlarına uygun tarım arayışındayken, lavanta tarımının daha uygun olduğunu belirleyen Eyi, Şirinköy’deki 20 dekarlık toprakta üretime geçti.
Lavantaları çiçeklenip işlenmeye hazır hale geldikten sonra birinci hasadını bu yıl yapan Eyi, 100 kilogram İngiliz çeşidi lavantadan 1 litre yağ çıkardı. Eyi’nin akabinde adada topraklarını tesis eden iki teşebbüsçü daha lavanta üretiyor. Hakan Eyi, bu sene prestijiyle randıman almaya başladıkları lavantaların hasadını yaptıklarını söyledi.
“Amacımız 100 dekar lavantaya ulaşmak”
Lavantanın olağanda denize bu kadar yakın ve düşük rakımda yetişmeyen bir bitki olduğunu belirten Eyi, şöyle konuştu: “Uzun mühlet cinslerini araştırdık. Türkiye’de ekonomik olarak daha pahalı, daha kaliteli yağ veren İngiliz lavantasının üretimi noktasında birinci adımı atanlardan biri olduk. Isparta’da lavanta üretildiği zati birden fazla kişi tarafından biliniyor ancak oradaki üretilen lavanta melez lavantadır. Mali kıymeti daha düşük. Münasebetiyle her şeyden evvel gerçek bir ziraî yaklaşım benimsemek istedik. Gerçek cinsi bulduk, bunun burada yetişip yetişemeyeceğini saptamak için deneme üretimi yaptık. En son etapta artık yeni tarlanın fidelerini kendimiz ürettik. Şu anda 30 dekar lavantamız var, bunların 20 dekarı çiçeklenecek yaşta. Gayemiz bu alanda 100 dekar lavantaya ulaşmak.”
“Yıllık 80-100 bin lira kazanabilirsiniz”
Adada kendisinden öteki iki kişinin daha lavanta ürettiğini anlatan Eyi, bunun bir kere tesis edilen, tarlasının güzel bakılması halinde de 20 yıl eser alınabilen, hasat ve bakım maliyetleri düşük bir bitki olduğunu söyledi. Lavantanın bir hastalığının olmadığını, gübre gereksiniminin bulunmadığını vurgulayan Hakan Eyi, yalnızca hasat edilmesinin kâfi olduğunu anlattı.
Eyi, 1 dekardan hasat edilen 500 kilogram lavantadan 5 ila 7,5 litre yağ çıktığı bilgisini vererek, “1 dekardan 4-5 bin lira kazanırsınız. 20 dekar toprakta lavantanız varsa bir çiftçi olarak kazanacağınız para yıllık 80-100 bin lirayı bulur hatta geçebilir. Bu da hiçbir tarım eserinin bu kadar az emekle getirmesi mümkün olmayan bir rakamdır” dedi.
“Gökçeada farklı bir unvana daha kavuşuyor”
Gökçeada Belediye Lideri Ünal Çetin de yıllardır Kuzey Ege’nin en kıymetli turizm destinasyonlarından biri olan adanın, lavanta üretiminin yaygınlaştırılmasıyla farklı bir unvana kavuşacağını belirtti.
Çetin, “Bu da adamız için yeni bir unvan demek. Önümüzdeki süreçte Gökçeada’yı tahminen de ‘lavanta adası’ olarak anacağız. Burada üretilen lavantaların yağlarını dünyanın dört bir yanına göndereceğiz. Türkiye’nin en batısında, bu güzide kara kesiminde yeni bir marka yaratmış olacağız” dedi.
Gökçeada’da tarım ve turizmi birlikte yürütmenin yanı sıra yerinde tüketimi destekleyen tesislerin bulunmasını istediklerini anlatan Çetin, şöyle konuştu: “Burada yapılan lavanta üretiminin artarak devam etmesini istiyoruz. Endemik ve aromatik bitkiler konusunda Gökçeada tahminen de kıymetli bir merkez olacak gelecek süreçte. Bu manada adayı savlı bir noktaya ulaştırmak için mahallî idare olarak bu tıp üretimi ve üreticileri destekliyoruz. Şu anda üreticilerimizi en çok zora sokan nokta, lavanta fidelerinin yüksek fiyatı. Bunun da kısa vadede aşılacağını düşünüyorum. Bu üretim Gökçeada’nın turizmine de büyük katkı sağlayacak.”
