Sanayi ve Teknoloji Vilayet Müdürlüğünce ketin farklı noktalarındaki maden yatakları ile mevcut madenlerin potansiyelinin ayrıntılı araştırılması ve çıkarılan madenlerden daha fazla katma paha elde etmek için “Maden Zenginleştirmesine Yönelik Altyapı İnceleme Fizibilite Projesi” hazırlandı.
Proje kapsamında kente gelen Türkiye Kurşun, Çinko Çalışma Kümesi Lideri Prof. Dr. Hüseyin Öztürk ile İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Jeoloji Mühendisliği Kısmı Maden Yatakları Jeokimya Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nurullah Hanilçi, Üzümcü köyü yakınında bulunan özel şirkete ilişkin maden tesisini inceledi.
“İZABE TESİSİ YAPILMASI GEREKİYOR”
Hakkari Valisi İdris Akbıyık, AA muhabirine, kentin maden yatakları bakımından varlıklı bir yapıya sahip olduğunu söyledi.
Kentte bir maden firmasının faaliyet gösterdiğini anlatan Akbıyık, şöyle konuştu:
“Buradan çıkarılan madenler İran’a ihraç ediliyor. İran’da işlendikten sonra ülkemize satılıyor. Burada çıkarılan ham maddeyi ucuza satıyoruz. Hem ülkemize artı kıymet ve maddi yarar sağlaması açısından hem de Hakkari’nin iktisadına katkı sağlaması ve işsizliği azaltması açısından burada çıkan madenler için Türkiye’de bulunmayan izabe tesisi yapılması gerekiyor. Bu manada gerek özel dal gerekse de kamu kurumlarıyla görüşmeler yapıyoruz. Bu alanda çeşitli üniversitelerden hocalarımız alanda araştırmalar yapıyor.”
Prof. Dr. Öztürk ise Hakkari bölgesinin Türkiye’de kurşun ve çinko üretiminde farklı bir yeri olduğunu söyledi.
Kayseri, Konya ve Adana’da da kurşun ve çinko maden yataklarının bulunduğunu belirten Öztürk, “Türkiye’de bugün yaklaşık 900 bin ton çinko üretimi var. Bunun 100 bin tonu buradan çıkıyor. Demek ki her 9 ton çinkonun 1 tonu Hakkari’den çıkıyor. Bu bölgedeki madenler öbür bölgelerdekine nazaran daha büyük gözüküyor. Bunların devamlılıkları çok daha uzun. Buradan Şırnak’a kadar yaklaşık 110 kilometre atlaya atlaya devam eden yataklar görüyoruz.” sözünü kullandı.
“BURAYI 15 YILDIR ARAŞTIRIYORUZ”
“Bu cevherleri bu bölgede kurulacak bir izabe tesisinde işleyip metal haline dönüştürebilir miyiz, doğal ki bu mümkün.” diyen Öztürk, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Ne var, ne kadar var, bunu belirleyeceğiz. Bunların hepsinin cevher özelliğini sondajlarla net olarak saptayıp özelliklerini, ekonomikliğini saptayıp burada buna nazaran fabrika kurmamız lazım. Bu bölgedeki cevherleri biz memleketler arası toplulukta tanıttık. Burayı 15 yıldır araştırıyoruz. Eylül ayında burada bir çalıştay düzenleyeceğiz. Daima bir arada buranın fotoğrafını Türkiye’ye, toplumumuza yaymak istiyoruz. Çok özel bir bölge burası. Yüksek dağlarda pırıl pırıl atmosferde keşfedilmeyi bekleyen bir coğrafya var. Zap Suyu kenarında buradaki şirketin kurduğu laboratuvar var. Kurşun, çinkonun ölçümlerini yapıyorlar. Bu, burası için bir hayaldir aslında. Buradaki madenlerin ve madenciliğin son durumu ile ilgili tespitlerimizi raporlayacağız.”
Sanayi ve Teknoloji Vilayet Müdürü Murat Koca da projenin fizibiliteye yönelik olduğunu bildirerek, “Buradaki tesisleri, ocakların teknolojik altyapısını inceleyeceğiz. Buradaki potansiyeli tespit edip, mevcut potansiyelin bu türlü bir tesisin kurulmasına gereksinim duyup duymadığını bilimsel bilgilerle ortaya koymayı amaçlıyoruz. Bu manada MTA’yı da harekete geçirmek istiyoruz.” tabirini kullandı.
