ABD’nin sert ekonomik yaptırımlar uyguladığı İran taviz vermiyor. İran’ın yarı resmi haber ajansı Fars’ın haberine nazaran, Tahran idaresi yüzde 3.67 zenginleştirilmiş uranyum düzeyini nükleer mutabakatta belirlenen 300 kilogram stok limitinin üstüne çıkardı. Memleketler arası Atom Gücü Kurumu (UAEK) denetçilerinin geçen çarşambadan bu yana İran’ın zenginleştirilmiş uranyum ölçüsünü ölçtüğünü ve stokların 300 kilogramın üstüne çıktığını tespit ettiklerini açıkladı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Şık, İran’ın nükleer muahedede belirtilen sonları aştığını, İran basınında çıkan haberlerin akabinde teyit etti. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musavi ise Avrupa’nın nükleer muahedeyi kurtarmak için tez hareket etmesi gerektiğini söyledi.
ÖNCEDEN DUYURMUŞTU
İran Atom Gücü Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, 26 Haziran’da yaptığı açıklamada, Avrupalı taraflara verilen mühletin dolmasının akabinde zenginleştirilmiş uranyum ölçüsünü artıracaklarını duyurmuştu. Zenginleştirilmiş uranyum reaktör yakıtı ve nükleer silahların imalinde kullanılıyor. Avrupalı ülkeler şayet mutabakat ihlal edilirse İran’a yaptırımların tekrar başlatılacağını açıklamıştı. ABD’nin yaptırımlarına karşı 8 Mayıs’ta mutabakata taraf ülkelere 60 gün müddet veren İran, zenginleştirilmiş uranyum kapasitesini artıracağını bildirmişti. İran ile 2015’te imzalanan nükleer mutabakata ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, Çin ve Rusya taraf olmuştu. İran Dışişleri Bakanı Şık, dün yaptığı açıklamada, ABD, İran’a hürmet gösterene dek iki ülke ortasında bir görüşme olmayacağını tabir etti. İran’ın asla ABD’nin baskılarına boyun eğmeyeceğini belirten Şık, “ABD, İran ile görüşmek istiyorsa, İran’a hürmet göstermeyi denemeli” dedi.
BU NOKTAYA NASIL GELİNDİ
Trump idaresi, 2015’te imzalanan nükleer mutabakattan 8 Mayıs 2018’de çekildiğini açıkladı. Sonrasında Tahran idaresinin petrol ihracatını gaye alan yaptırımları uygulamaya koyan ABD, nisan ayında İran İhtilal Muhafızları Ordusu’nu ‘yabancı terör örgütleri’
listesine aldı. ABD’nin sert yaptırımlarıyla iktisadı ziyan görmeye başlayan İran, mayıs ayında nükleer faaliyetlerinin bir kısmını tekrar uygulamaya başladığını ve muahedenin taraflarına İran’ın çıkarlarını koruyacak tedbirler alması için 60 gün müddet verdiklerini duyurdu.