İran devlet televizyonunun haberine nazaran, İran Atom Gücü Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, yarın nükleer muahedenin Avrupalı taraflarına verilen mühletin dolmasının akabinde zenginleştirilmiş uranyum ölçüsünü artıracaklarını duyurdu.
Kemalvendi, “Atom Gücü Kurumu’nun zenginleştirilmiş uranyum üretiminde 300 kilogram sonunun aşılması için verdiği 10 günlük müddet yarın doluyor.” dedi.
Yarından itibaren uranyum zenginleştirme süreçlerini hızlandıracaklarını söz eden Kemalvendi, İran’ın attığı adımların nükleer muahede çerçevesinde atıldığını kelamlarına ekledi.
Kemalvendi, 17 Haziran’da yaptığı açıklamada, Avrupa ülkelerinin muahedeyi muhafazaya güç yetiremediğini belirterek, “İran daha fazla beklemeyecek. Bugünden itibaren 10 gün sonra 300 kilogramdan fazla zenginleştirilmiş uranyum üretilecektir.” tabirlerini kullanmıştı.
İRAN MUTABAKATIN 26 VE 36’NCI UNSURLARINA DAYANIYOR
Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun 5 daimi üyesi ve Almanya ile İran ortasında 2015’te imzalanan Kapsamlı Ortak Hareket Planı (KOEP) olarak isimlendirilen nükleer mutabakat,Tahran’a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme hakkı veriyor. Muahede çerçevesinde İran, en çok 300 kilogram uranyumu elinde tutabiliyor.
Anlaşma İran’a 300 kilogramın üzerindeki uranyumu milletlerarası piyasada satarak karşılığında doğal uranyum alabilme imkanı tanıyor.
İran, nükleer muahede metninde, “Yaptırımların geri getirilmesi halinde ya da taraflardan birinin mutabakattaki sorumluluklarını yerine getirmediği durumda İran’ın nükleer mutabakattaki yükümlülüklerini büsbütün ya da kısmen durdurabileceğini” tabir eden 26 ve 36’ncı maddeyi temel aldığını belirtiyor.Trump idaresi, 8 Mayıs 2018’de, 2015’te imzalanan nükleer mutabakattan çekilerek, İran’a yönelik yaptırımları yine uygulamaya başlamıştı.İran Cumhurbaşkanı Hasan Manevî de ABD’nin yaptırımlarına karşılık 8 Mayıs’ta ülkesinin nükleer mutabakattaki taahhütlerini azalttığını ve mutabakatın taraflarına İran’ın çıkarlarını koruyacak tedbirler alması için 60 gün mühlet verdiklerini duyurmuştu. İran’ın Avrupa ülkelerine verdiği 60 günlük müddet 7 Temmuz’da sona erecek. Bu tarihten sonra İran’ın nükleer mutabakattaki taahhütlerini azaltma sürecinde ikinci evreye geçeceği öngörülüyor.
