BÜYÜKŞEHİRŞERDE yaşayanlar için aidat epey kıymetli bir masraf kalemi oldu. Apartman tipi yapılarda yalnızca paklık ve ortak elektrik masrafı ile süreci yönetmek mümkünken sitede oturanların faturası arttıkça artıyor. Pekala en yüksek aidatları hangi ilçelerde yaşayanlar ödüyor. Türkiye Data Sürece Merkezi (TUVİMER) Ar-Ge takımı tarafından geliştirilen Tapusor.com isimli platform, İstanbul, Ankara ve İzmir’deki sitelerin ortalama konut aidat pahaları incelendi.
İSTANBUL birinci SIRADA
Yapılan araştırmaya nazaran en yüksek aidat 3 büyük vilayette İstanbul’da. İstanbul’da Beşiktaş’ta ortalama aidat bedeli 1200 lirayken onu Beykoz, Şişli, Sarıyer ve Bakırköy takip ediyor. İzmir’deki sitelere baktığımızda ise Güzelbahçe 400 lira ortalama ile birinci sırada. Onu Urla, Narlıdere, Karşıyaka ve Bornova izliyor. Başkentte ise aidatlar İzmir ve İstanbul’un altında. Ankara’da Çankaya 330 lira ile birinci sırada. Onu Gölbaşı, Beypazarı, Etimesgut ve Altındağ takip ediyor.
Son 1 yıldaki konut aidat bedellerine baktığımız vakit önemli artışlar da dikkat çekiyor. Silivri’de aidatlar 1 yılda yüzde 64, Şişli’de yüzde 53, Şile’de yüzde 38, Beşiktaş’ta yüzde 37, Beykoz’da yüzde 36, Zeytinburnu, Kağıthane ve Büyükçekmece’de yüzde 29, Üsküdar’da yüzde 27, Sarıyer’de yüzde 26 arttı. İzmir’de de yüzde 17 ile yüzde 46 ortasında değişen oranda aidat artışları oldu.
AİDATLARA İTİRAZ HAKKIMIZ VAR MI?
PEKİ aidatlar konusunda haklarınızı biliyor musunuz? Mesken sahibi ve kiracı olmanın farkları neler? Aidatları ödemezsek neler olur? Bu soruların cevaplarını ve aidat konusunda bilmemiz gerekenleri Gayrimenkul Hukuku Derneği Lideri Avukat Ali Güvenç Kiraz’a sorduk, şunları anlattı:
Apartman yahut site aidatlarına itiraz fakat kat malikleri genel konseyine iştirak ile mümkün. Konseye konut sahipleri katılırken kiracılar yalnızca mesken sahibinin vekaleti olması halinde katılabiliyor. Heyette kararlar (yönetici seçimi hariç) yüzde 51 oy ile alınıyor. Kararlar alındığında toplantıya katılmayan kat malikinin karara itiraz edebilmesi için 6 ay içerisinde Sulh Hukuk Mahkemesi’nde dava açması dışında bir yol bulunmuyor. Toplantıya katılıp olumsuz oy verenler için de toplantı tarihinden itibaren 1 ay içerisinde bu davanın açılması gerekiyor.
Sitenizde yapılması istenen yenilik ve ek çok masraflı yahut lüks ise yahut yalnızca birtakım kat maliklerinin kullanımına ait ise öteki kat maliklerinin bu masrafa katılması zaruriliği yok. Örneğin site içerisinde bebek bakım odası yapılmak istenmesi halinde çocuğu olmayan kat maliklerinin bu masrafa katılması zarurî değil.
Aidatını ödemeyen yahut boş olan dairelerin aidatları öbür kat maliklerine paylaştırılamaz. Boş olan dairelerin aidat ödeme sorumluluğu müteahhite aittir.
Kiracı ve mal sahibinin aidatları ne halde ödeyeceği konusunda iki temel kriter var; İşletme bütçesi ve yatırım bütçesi. İşletme bütçesi çalışanların maaşı, ortak alan sarfiyatı üzere ögeleri içeriyor ve bu masraf kiracıya ilişkin. Yatırım bütçesinden gelen masrafları kiracı değil konut sahibi ödüyor. Asansörün değiştirilmesi, binanın boyanması, demirbaş alımı üzere kalemler yatırım bütçesine giriyor. Kiracıların Kontrol Kurulu’ndan bu bütçeleri isteme hakkı var. Bir de kiracının aidat yükümlülüğü en fazla ödediği aylık kira bedeli kadardır. Bu ölçüsü aşarsa sorumluluk mal sahibinde.
Aidatını ödemeyenler hakkında yönetici yahut öteki maliklerden her biri dava açabileceği üzere icra takibi de yapabilir. Aidat ödememe halinde özel bir gecikme tazminatı hesabı da işler ve ödenmeyen aidatlar için aylık yüzde 5 gecikme tazminatı da alınır.
