Van’ın Saray ilçesine bağlı Koçbaşı köyündeki ortaokulda hem bilişim teknolojileri öğretmeni hem de okul müdürü olan 31 yaşındaki Doğanay Yıldız hayatını renklendiren pratik buluşların yanı sıra sese hassas fonksiyonel robotlar da tasarlıyor. Bunların başında konuşan insansı robot Pinok-io ve ona muhtaçlığı olan bilgileri veren Iron Man kaskı geliyor. Yaptığı icatları köy okulundaki sınıfına da götüren okul müdürü öğrencilerine ilham kaynağı olmak istediğini söyleyerek şöyle devam ediyor:
AMAN PİNOK-İO İSPİYONLAMASIN!
“Köyümüz İran sonuna 4 kilometre, ilçe merkezine ise 55 km uzaklıkta. Öğrenciler teknolojiyle cep telefonları ve sınıfa götürdüğümüz malzemeler aracılığıyla tanışabiliyor. Pinok-io’yu okula götürdüğümde çok ilgilerini çekti. Ders sırasında başarılı olan öğrenciler benden değil robottan ‘aferin’ aldı. Pinok-io insan başı formunda olduğu için ona gerçek biriymiş üzere davranan öğrenciler oldu. Ön sırada oturan bir öğrencim bana duyurmak istemediği konuşmasını, robot ispiyonlar diye düşünerek arkadaşının kulağına söyledi ve ‘sessiz ol duyacak’ diyerek robotu gösterdi. Robotun ispiyonculuk yapabileceğini düşündüler.
Buradaki çocukların gündemi, dünyası çok farklı. Hayatında hiç teknolojiyle tanışmamış çocuklar var. Bu çocuklar robotu görünce birinci kere denize girecek biri üzere takılıp kalıyor. Ben de tanımaları incelemeleri için onları özgür bırakıyorum. Sonrasında merak edip sormaya başlıyorlar. Bu stil icatlarla öğrencilerimin ilgisini çekmek ve bilişim alanında hayatlarında bir kıvılcım olmak istiyorum.”
MERAK DEDEMDEN GELİYOR
Elektroniğe ilgisinin çocuk yaşta başladığını söyleyen Doğanay öğretmen; “Rahmetli dedem elektrikçiydi. Onun yanında dura dura temel şeyleri öğrendim, el hünerimi geliştirdim. Hatay’da üniversite öğrencisiyken, birçok elektronik aygıtın içinde bulunan mikro denetleyicileri kodlamayı öğrendim ve çok sevdim. Öğrencilik yıllarımda yazılım ve oyun geliştiriciliği üzerine çalışmayı düşünürken, yaptığım projelerde daha elle tutulur sonuçlar elde etmek isteyerek icatlar yapmaya karar verdim. İnsanın konuşabilen bir robot üretmesi çok keyif verici.
IRON MAN KASKI ŞAHSÎ ASİSTANI
Bir led ışığı yakmak, kolay bir motoru çevirmek üzere kolay şeylerle başladım. Daha sonra hayal etmeye başladım ve 3 boyutlu yazıcı edinerek açık kaynak kodlu projeler üzerine çalıştım. Pinok-io isimli bir robot ve bir Iron Man kaskı yaptım. Geliştirdiğim sesli asistanla Iron-Man kaskına Tony Stark üzere istediğimi yaptırabiliyorum. İnternetten arama yaptırıp anlık bilgi alabiliyorum, Youtube’dan müzik çaldırabiliyorum. Robot Pinok-io ise çenesini hareket ettirip gözlerini oynatabiliyor. Bilgisayara yazdığım metinleri senkronize bir biçimde okuyabiliyor. Bunlar geliştirilebilir projeler.”
KAHVEMİ TELEFONUM HAZIRLIYOR
İcatlarını evvel eğlenmek, kendini geliştirmek sonra ilgilisine yararlı olmak için yaptığını söyleyen Doğanay müdür şöyle devam etti. “Tweet atan kahve makinesini, elektrik kesildiğinde tweet atan bir çalışmadan esinlenerek, kahveyi çok sevdiğim için yaptım. Kahve makinesini söktüm, içindeki butonla mikro denetleyiciyi hareket ettirebileceğimi düşündüm ve Twitter’a bağladım. Eğlenmek için yaptığım bu çalışma en çok dikkat çekenlerden biri oldu. Akıllı telefona sesli komut vererek çalışan kahve makinesi ise daha orjinal bir fikir. Nerede olursam olayım kahve yap dediğimde telefon, kahve makinesine yerleştirdiğim karta bağlanıyor. Bu altyapıyı kullanarak pek çok şey yapılabilir.
TEKNOLOJİYİ SATIN ALMAK EN KOLAYI
Sosyal medyadan gelen iletiler ortasında ‘ne gerek var’ diyenler var. Bunları yaparken insanlık ismine değerli katkılar sağlamak üzere bir hedefim yok. Benim birinci gayem eğlenmek, hayal ettiğimi gerçekleştirmek ve kendimi geliştirmek. Tahminen de ileride kıymetli bir buluşun temelini atacağım. Teknolojiyi iktisat el verdiği ölçüde satın almak kolay, küçük de olsa kusurlu da çalışsa bir şeyler üretmek beşere çok haz veriyor.
HEM EĞLENİYOR HEM ÖĞRETİYOR
Çektiğim kısa görüntülerin hiç bilmeyenler için ilham verici, meraklısı içinse öğretici olmasını istiyorum. Temel robotik bilgisi olanlar bu görüntüleri izleyerek misal icatları ya da kendi fikirlerini hayata geçirebilir. Bilmeyenlerse mesela farklı gelen bir icadın anlatımında duyduğu bir kelimeyi arama motoruna yazdığı andan itibaren farklı ve alternatif bir dünyanın kapısından içeri adım atmış olur.”
