Küresel piyasalarda faiz indirimleriyle birlikte sakinliğe yönelik beklentiler artmaya başladı. ABD’nin faiz indirimlerine devam edip etmeyeceği ise en büyük beklentiler ortasında. Çarşamba günü Fed Temmuz ayında yapılan faiz toplantısının tutanaklarını yayımlayacak. Tutanaklarda yer alan bilgiler doğrultusunda geleceğe yönelik değerlendirmeler yapılacak. ABD dışında Avrupa’da da ekonomik sakinliğin sinyallerinin gelmesi global piyasaları huzursuz eden öbür etken ortasında yer alıyor.
1-FED AÇMAZA GİRDİ
ABD Merkez Bankası (Fed) Çarşamba günü son para politikası toplantısının tutanaklarını yayımlayacak. Bu tutanaklar politika yapıcıların ABD Hazine tahvil getiri eğrisinin yatay hale gelmesi hakkındaki görüşlerini ve Temmuz ayında yapılan 25 baz puan faiz indirimine verdikleri takviyesi ortaya koyacak.
Ancak, bu toplantıdan beri tahvil ve pay senedi piyasasında olanlar göz önüne alındığında, Fed’in Cuma günü yapacağı Jackson Hole sempozyumundan çıkacak başlıklar daha fazla ilgi görecek.
Fed Lideri Jerome Powell da Jackson Hole’da konuşma yapacak.
ABD’nin 2-10 yıl vadeli tahvil getiri eğrisinin tersine dönmesiyle birlikte Fed’in eğriyi tekrar dik hale getirmek ve ekonominin resesyona gireceği kanısını silmek için para politikasını gevşetmeye daha fazla tartı verip vermeyeceği de merak konusu.
Fed açmaza girmiş görünüyor. Wall Street son günlerde çalkalandıktan sonra ay başından bu yana %4’ten fazla düşüş kaydetmiş durumda. ABD’nin Hazine tahvillerinin getirileri ilk defa tüm vadelerde %2’nin altına indi.
Tüm bunların üzerine Powell “ne yaptığını bilmiyor” diyen ABD Lideri Donald Trump’ın yürüttüğü ticaret savaşları da iş dünyasının itimadını zedeliyor.
Buna karşılık güçlü Temmuz ayı perakende satış dataları ve perakende devi Walmart’ın şaşırtan kuvvetteki bilançosu ekonomiyi sırtlanan tüketici talebinin güç yitirmediğini gösteriyor. Tüketici tarafı Fed’in para siyasetini daha da gevşetmesine gerek olmadığına işaret ediyor.
Yine de vadeli süreç kontratları Fed’in Eylül ayında faizleri sabit tutacağına ihtimal vermiyor. CME’nin FedWatch verileri 25 baz puan faiz indirimine %67 ve 50 puan faiz indirimine ise %33 mümkünlük veriyor.
Para piyasalarındaki fiyatlamalar yıl sonuna kadar Fed’in şu anda %2-2.25 aralığında siyaset faizini %78 olasılıkla 50-75 baz puan düşüreceğini gösteriyor.
2-SORUNLU PMI VERİLERİ
Dünya genelinden gelen zayıf dataların yalnızca imalat sektörüyle sonlu olması ise ekonomistler için ufak bir teselli olarak görülebilir.
Gelişmiş ülkelerin gayrı safi yurtiçi hasılasının (GSYH) büyük kısmını oluşturan hizmet kesiminin durumu ise oldukça iyi. Lakin, ülke ekonomilerinin uygun bir göstergesi olan satın alma yöneticisi endeksleri (PMI) Temmuz ayında imalat sektöründeki ivme kaybının yayıldığına işaret ederek bu iyimserliği örseledi.
Bu nedenle, bilhassa de tahvil piysalarının ekonomide resesyonu fiyatladığı bu periyotta Perşembe günü açıklanacak Ağustos ayı imalat ve hizmet kesimi öncü PMI dataları yakından izlenecek.
IHS Markit datalarına nazaran ABD imalat PMI, Temmuz ayında daralma ile büyümeyi ayıran 50 düzeyine gerileyerek neredeyse 10 yılın en düşük düzeyine indi. Fakat hizmetler PMI 53’e yükseldi. ISM tarafından yayımlanan hizmet bölümü verisinde yer alan yeni siparişlerde gerileme bulgusu ise hizmet sektörünün Ağustos’ta yavaşlayabileceğine işaret etti.
Euro bölgesinde imalat PMI Temmuz ayında 46.5 üzere zayıf bir değer alırken, hizmetler PMI 53.2 düzeyindeydi. Lakin hizmet sektörü Haziran ayına nazaran güç kaybederken, her iki sektörü harmanlayan bileşik PMI üç ayın en düşük düzeyi olan 51.5 seviyesine geriledi.
Dünya genelinde imalat PMI endeksleri sert bir daralmaya işaret ederken, güçlü seyreden hizmetler bölümü ekonomik büyümeyi tek başına sırtlanıyor.
Önümüzdeki günlerde açıklanacak öncü PMI dataları imalat sektöründeki daralmanın hizmetler bölümüne bulaştığını gösterecek olursa, tahvil piyasalarının ekonomik büyüme görünümü hakkındaki fiyatlamaları gerçek olabilir.
3-İTALYA’DA İNANÇ OYLAMASI
Küresel tahvil piyasasında son günlerdeki çalkantılar İtalya’daki siyasi gelişmeleri gölgede bıraktı, fakat bu durum yakında değişebilir.
İtalya’da iktidardaki Kuzey Birliği partisi önderi Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini, aylar süren tartışmaların akabinde 9 Ağustos’ta artık koalisyon hükümetinin işlemediğini söyleyerek tek yolun tekrar seçimlere gidilmesi olduğunu belirtmişti.
İtalya’da senato, Başbakan Giuseppe Conte hakkında yapılması teklif edilen itimat oylaması için bir tarih belirlemedi. Conte yarın Senato’ya hitaben konuşma yapacak.
Bu ortada 5 Yıldız Hareketi siyasetçileri muhalefetteki Demokrat Parti ile koalisyon kurmayı görüşüyorlar.
Seçim meçhullüğü, İtalya ile Almanya’nın 10 yıllık tahvilleri ortasındaki getiri farkını geçen hafta 239 baz puana yükseltti. Getiri farkı o vakitten beri yaklaşık 200 baz puana geriledi.
Ancak Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella, istikrarlı bir hükümet oluşturmanın mümkün olmadığına karar verirse, muhtemelen Ekim ayı sonuna hakikat erken seçim yapılacak.
4-YEN KIYMET KAZANIYOR
Yeterince sorunu yokmuş üzere Japonya iktisadının dertleri arasına bir de yendeki bedel artışı katıldı. ABD Hazine tahvil getiri eğrisinin aksine dönerek resesyon kaygılarını köpürtmesi, pay senedi piyasalarındaki zayıf seyir, yükselen oynaklık endeksi ve Trump’ın Çin ile ticaret savaşındaki tutarsız açıklamaları yatırımcıları yen ve altın üzere inançlı liman varlıklara yöneltti.
Japonya’da ekonomik büyüme çok yavaş halde ivme kazanırken, hem tüketim hem de ticaretin yılın ikinci yarısında zayıf seyrini sürdürmesi bekleniyor. Bunun münasebetleri arasında tüketim vergisinde yapılacak olan artış, Güney Kore’yle ticaret gerginliği ve ABD’nin ithal arabalardan aldığı gümrük
vergisini artırma tehdidi yer alıyor.
Gelecek hafta açıklanacak Temmuz ayı ticaret bilgilerinde ihracatın arka arda sekizinci kere düşüş göstereceği tahmin ediliyor.
Öte yandan, dünya çapındaki tahvil getirilerinin düşmesi nedeniyle Japonya’nın 10 yıl vadeli tahvilinin getirisi, tahvil getiri eğrisini kontrol altında tutma siyaseti uygulayan merkez bankasının taban olarak belirlediği %-0.2’nin altına geriledi. Yenin yalnızca birkaç gün içinde %3 kıymet kazanması dolayısıyla Japonya Merkez Bankası (BOJ) piyasalardaki bu hareketlere karşı çaresiz kalmış durumda.
Eğer BOJ hakikaten yenin bedel kazanmasını sınırlamak ve getirilerin daha da düşmesini önlemek istiyorsa, gevşeme politikası kapsamında tahvil satın almayı bırakması gerekiyor. Ancak bunu yaparsa kredibilitesini ve ülke iktisadını zedelemiş olacak.
5-DİĞER TEHLİKE BELİRTİLERİ
Yatırımcılar ABD’de aykırı getiri eğrisinin zıt dönerek gelecek birkaç yılda resesyona ihtimaline işaret etmesinden dolayı kaygılı olsalar da dünyanın diğer yerlerinden daha anlık tehlike sinyalleri geliyor.
Çin’de sanayi üretimi Temmuz’da ABD-Çin ticaret anlaşmazlığı nedeniyle 17 yıldan uzun mühletin en düşük düzeyine indi. Ekonomik daralmadan müzdarip Avrupalı şirketlerin ikinci çeyrek bilançoları, işletmelerin kârlarının arka arda ikinci defa azalacağını gösteriyor. Almanya’dan gelen bilgiler ise ülke ekonomisinin ikinci çeyrekte bilakis döndüğünü gösterdi ve Avrupa’nın hem iktisadının ve şirketlerinin sıhhati ile ilgili endişeleri güçlendirdi.
Euro bölgesinde derinleşen gerilimin bir öbür işareti olarak, büyük banka payları endeksi 2012’den bu yana en düşük seviyeye geriledi.
Tahvil getirilerinin yakın vakitte güçlü bir toparlanma belirtisi göstermemesi nedeniyle yatırımcılar, büyük olasılıkla hırpalanmış bankacılık bölümüne temkinli yaklaşacaklar.