Türkiye’nin en kıymetli teknoloji buluşmalarından biri haline gelen TEKNOFEST İSTANBUL Havacılık, Uzay ve Teknoloji Şenliği (TEKNOFEST 2019) için geri sayım sürerken yarışlarda uzunluk gösterecek araçlar da ortaya çıkmaya başladı.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ)-Bursa Uludağ Üniversitesi Ar-Ge Merkezi’nde çalışan stajyer mühendisler, şenlik kapsamında gelecek ay gerçekleştirilecek TEKNOFEST 2019 Savaşan İnsansız Hava Aracı (İHA) Müsabakası için Cevheri İHA’yı geliştirdi.
Ar-Ge Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kemal Fidanboylu’nun mentorluğunu ve Bursa Uludağ Üniversitesi Makine Mühendisliği Kısım Lider Yardımcısı Prof. Dr. Necmettin Kaya’nın danışmanlığını yaptığı grupta, Elektrik Elektronik Mühendisliği, Sanayi Mühendisliği ve Makine Mühendisliği kısmından 23 öğrenci yer aldı.
Türkiye’nin havacılık ve savunma endüstrisinde rol alabilecek genç mühendislerin kendilerini geliştirmesi, yetiştirmesi ve onlara yetkinlik kazandırılması amaçlanan proje kapsamında yapılan çalışmaların değerlendirilebilmesi amacıyla Savaşan İHA Yarışı’na katılınması kararlaştırıldı.
Çalışmalarını ocak ayından bu yana Ulutek Teknopark’ta sürdüren Cevheri İHA Grubu, bu süreçte 20 sponsordan ve Bursa Uludağ ve Bursa Teknik üniversitelerinden dayanak aldı.
Mühendis adayları, proje kapsamında Cevheri’nin üretimi, uçuş denetimi ve algoritması, otonom kilitlenme üzere vazifeleri üstlendi.
Yapılan ön tasarım ve tahlillerin akabinde İHA’nın üretimi gerçekleştirildi. 2,4 metre kanat açıklığı ve 1,8 metre uzunluğa sahip Cevheri’nin azamî kalkış yükü 9,5 kilograma karşılık geliyor.
Sabit iniş kadroları, kompozit gövde ve hafif iskelet yapısıyla Cevheri, model uçaklar için üst düzey bir yapıyı bünyesinde barındırıyor. İHA, uçuş öncesinde düzenlenen yer testlerini ve simülasyonlarını başarılı bir halde geçmesinin akabinde Bursa Yunuseli Havalimanı’nda birinci uçuşunu gerçekleştirdi. Birinci uçuş gününde gerekli bilgileri toplayan takım, uçak üzerinde optimizasyon çalışmalarına devam ediyor.
Cevheri, yer istasyonuyla haberleşme ve imaj transferi, yer denetim istasyon yazılımında uçağın parametrelerinin denetimi ve değiştirilmesi, manuel uçuş ve otonom uçuş için gerekli olan tüm parametrelerinin hakimiyeti ve uçuşun büsbütün özgün yazılımla gerçekleştirilmesi, İHA’nın içinde bulunan grafik geliştirme kartıyla gerçekleştirilen gaye uçağa kilitlenme ve motora, başka elektronik donanımlara gücün aktarılması için gerekli güç sistemlerinin yönetilmesi üzere misyonları tamamladı.
Cevheri’nin yetenekleri
Araç, geniş kanat açıklığı ve aerodinamik açıdan kusursuz hava temas yüzeyleriyle stabil uçuşu başarılı halde gerçekleştiriyor. Fiziki olarak model uçaklara kıyasla büyüklüğünün yanında ultra güçlü motoru ve kusursuz hareket yüzeyleri sayesinde asgarî dönme yarıçapı 15 metreyi bulan aktif bir hareket kabiliyetine sahip bulunuyor.
Bünyesinde yer alan yüksek kapasiteli bataryalarla 40 dakika ve yaklaşık 38 kilometre kesintisiz yüksek performans uçuş şartlarına güçlü olan Cevheri, 3 bin 500 fit servis irtifasıyla vazife yapabiliyor.
Ayrıca araç, üzerinde bulunan GPS ve süratli data transfer radyosuyla uçağa ilişkin pozisyon ve çeşitli sensör datalarını (pitot-statik sensör, IMU, entegre GPS, hareket, sıcaklık, basınç algılayıcıları vesaire) epey süratli biçimde yer istasyonuna aktarıyor.
Cevheri’nin kabiliyetleri ortasında otonom uçuş ve kilitlenme yeteneği bulunuyor. Araç, yüksek sürate sahip ekran kartıyla alınan imaj üzerinden rakip uçağı algılayarak kilitlenebiliyor.
