Kısaca Tekfur Sarayı
İstanbul’un fethinden sonra Osmanlı İmparatorluğu’nun Tekfur Sarayı’nı kullanmak yerine tarihi yarımadada yeni bir saray inşa ettirmesi üzerine git gide ehemmiyetini yitiren Tekfur Sarayı aslında Doğu Roma İmparatorluğu’nun en kıymetli idari yapılarından biriydi. İnşa tarihi her ne kadar kesin olarak bilinmese de sarayın eski isminin ‘Porfirogenitus’ olmasından dolayı bu isimle anılan Bizans İmparatoru 7. Konstantin tarafından yapıldığını düşünenler mevcut. Sarayda görülen mimarı üslup hasebiyle sarayın 12. Yüzyılda Blaherna Saray Kompleksi’nin bir kısmı olarak eklendiğini düşünenler de var.
Ne vakit inşa edildiği kesin olarak bilinmese de 12. Yüzyıldan sonra daima kullanılan bir saray olduğunu bilmekteyiz. Lakin bir sonraki yüzyılda Latin istilasında kentin talan edilmesinden sonra büyük yara alan saray git gide kıymetini yitirdi. Latinlerin elinden tekrar Bizans’a geçen Tekfur Sarayı daha sonrasında İstanbul’un fethi esnasında Türklerin İstanbul’da Bizans’tan aldığı birinci değerli yapı olduğunu da hatırlatalım.
Osmanlı İmparatorluğu hakimiyetindeki birinci yıllarında atıl durumda olup ahır olarak kullanılan sarayda sonraki yüzyıllarda çini üretimi başladı. Lakin daima bir biçimde kullanılmaması sonucu tekrar atıl hale gelen saray geçtiğimiz yüzyılda tamirat gördükten sonra günümüzde de mükemmel bir müze olarak karşımıza çıkıyor.
Kaşıkçı Elması efsanesi
Tekfur Sarayı’nı içinde bulunduran Blaherna Sarayı Kompleksi geniş bir alanı kapsamaktaydı. Günümüzde Topkapı Sarayı’nda sergilenen 86 karatlık Kaşıkçı Elması da sarayın çöplüğü olan Eğrikapı çöplüğünde bulunduğu sav edilir.
Porfirogenitus
Sarayın eski isimlerinden biri olan Porfirogenitus sözünün tam karşılığı ‘mor odaya doğan’ demek. Doğal yollarla elde edilmesi en sıkıntı renklerden olan mor rengini kıyafetlerinde ve yakın etraflarında lakin imparatorlar ve aileleri bulundurabiliyordu. Münasebetiyle mor odaya doğanlar fakat babası imparatorluk görevindeyken dünyaya gelen prenslerdi. Ne kadar hoş bir manası var değil mi? Yalnızca Kariye Müzesi ve Tekfur Sarayı’yla kalmayıp bölgeyi daha ayrıntılı gezmek isteyenleri daha evvel yeniden Hürriyet Seyahat için kaleme aldığım Sulukule, Ayvansaray ve Karagümrük yazıma davet ediyorum.
Müze ziyareti
Tekfur Sarayı’nın haftanın her günü sabah 09.00 ile akşam 18.00 ortasında fiyatsız olarak gezebilirsiniz. Şayet Kariye Müzesi’ni de gezmek istiyorsanız orada MüzeKart ile giriş yapabilirsiniz. Belirtmeliyim ki Tekfur Sarayı inanılmaz pak ve tertipli, bilhassa yurt dışından gelen konuklarınızı göze çok hoş hitap eden bu yeni müzemize götürebilirsiniz.