AVRUPA Birliği Komitesi, 1998’den bu yana 21’incisini yayımladığı Türkiye Raporu’nda (eski İlerleme Raporu) tenkit seviyesini en üst düzeye taşıdı. Türkiye’nin, üyelik sürecine bağlılığını yinelemesine karşın bunu uygulamalarla desteklememesinden yakınılan dokümanda, ‘temel haklar, hukukun üstünlüğü ve iktisat alanlarında gerileme’ iletileri öne çıkıyor. Bu iletilere karşın Türkiye’nin değerinin altını çizen ve kimi çevrelerin beklentisine karşın köprüleri atma yaklaşımına girmeyen Komite, Türkiye’ye mevcut olumsuz eğilimi bilakis çevirme daveti yaptı.
TÜRK HALKININ FAYDASINA OLUR
AB Dışişleri ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Türkiye’nin aday ülke, kıymetli bir ortak ve stratejik ehemmiyete sahip bir komşu olduğunu belirterek, “Türk hükümeti, AB üyeliğine bağlılığını beyan ediyor fakat ülkenin AB’den daha da uzaklaştığını görüyoruz. Bu eğilimin ivedilikle bilakis çevrilmesi herkesin, her şeyden evvel de Türk halkının faydasına olur” dedi. AB’nin Türkiye konusunda pasif bir tavır içinde olmadığını vurgulayan Mogherini, “AB’ye yaklaşıp üye olmak ya da olmamak özgür bir seçim” sözlerini kullandı. Raporun öne çıkan kimi ögeleri ise şu biçimde:
MÜZAKERE SÜRECİ: Müzakere sürecinin durma noktasına geldiğine yönelik 2018’deki AB kararına atıf yapılan dokümanda durumda rastgele bir değişiklik olmadığı için yeni fasılların açılmasının ya da kapanmasının kelam konusu olmadığı kaydediliyor.
İSTANBUL SEÇİMLERİ: Tekrarlama kararının seçim sürecinin yasallığı ve bütünlüğü ile Yüksek Seçim Kurumu’nun siyasi baskı karşısında bağımsızlığı konusunda önemli tasaya neden olduğu belirtiliyor.
TEMEL HAKLAR: Başta söz özgürlüğü olmak üzere insan haklarının tümünde önemli gerileme bildirisi verilirken geçen yılki raporda yapılan tespit ve tenkitlerin neredeyse tamamına yakını yinelendi. Evrakta, yargı üzerinde siyasi baskı ve yıldırmaya yönelik faaliyetler olduğu vurgusu yapıldı.
EKONOMİ: Evrakta birinci defa, “Türkiye iktisadında önemli gerileme yaşandığı ve bunun piyasa iktisadının işleyişiyle ilgili daha derin kaygıya yol açtığı” söz edildi. Kıymetli ekonomik kurumların bağımsızlığı konusunda derin tasa de AB’nin vurguları ortasında yer aldı.
TERÖRLE ÇABA: Terörle gayretin hükümetin legal hakkı olduğu vurgulanarak PKK’nın, AB’nin terör örgütleri listesinde olmayı sürdürdüğü hatırlatılıyor. AB yeniden ‘FETÖ’ tabirini kullanmamayı tercih ederek ‘Gülen hareketi’ dedi.
TÜRKİYE’YE ÖVGÜ: Raporda Türkiye’nin övüldüğü en kıymetli alan göç ve mülteciler konusundaki siyasetler oldu. Türkiye’nin bu mevzularda harika gayret sarf ettiği bildirisi verildi. AB, ortak çıkarların bulunduğu alanlarda diyalog ve işbirliğinin en üst seviyede sürmesinden de mutlu.