Dışişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen 11’inci Büyükelçiler Konferansı’nda bir konuşma yapmak üzere Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun davetlisi olarak Türkiye’ye gelen Avusturya’nın eski Dışişleri, AB ve Entegrasyon Bakanı Karin Kneissl, modacı Atıl Kutoğlu’nun daveti üzerine bir günlüğüne geldiği İstanbul’daki Le Meridien Otel’de Hürriyet’in sorularını yanıtladı:
Siz Dışişleri Bakanlığı misyonuna gelene kadar, Avusturya’daki Türkiye tersi telaffuzlardan ötürü Avusturya ile Türkiye’nin bağlantıları çok gergin bir yerdeydi. Lakin siz vazifedeyken Türkiye’nin AB için ehemmiyetini vurguladınız, size nazaran Türkiye’nin AB açısından kıymeti nedir?
– Türkiye AB için stratejik ortaktır ve tıpkı vakitte kendi başına bölgede çok merkezi bir ülke pozisyonundadır. Geçmişte üniversite hocasıyken sık sık Orta Asya Cumhuriyetleri’nde ve Ortadoğu’da ders vermeye gittiğimden ötürü daima İstanbul’dan geçtim ve İstanbul’u çok sık ziyaret ettim. Bilhassa Türkiye’nin Orta Asya ülkelerinde çok büyük bir rolü var. Sovyetler Birliği dağıldığından bu yana Türk girişimcilerin, işadamlarının, inşaat ve hizmet kesiminin rolü olmasaydı bu ülkeler bugün oldukları hale gelemezdi.
Karin Kneissl İpek YEZDANİ’ye konuştu.
‘2021 KÜLTÜR YILI OLACAK’
Peki 2017’da siz vazifeye geldikten sonra Avusturya- Türkiye ortasındaki ikili münasebetlerde ne değişti?
– Ben vazifeye gelmeden evvel birbirimiz hakkında konuşuyorduk lakin birbirimizle konuşmuyorduk. Dışişleri Bakanı olduktan sonra birinci aradığım bireylerden biri Mevlüt Çavuşoğlu oldu. Bu telefon konuşmasında da kendisine Türkiye’ye derin bir hürmet duyduğumu söyledim. Ona “İlişkilerimizde yeni bir sayfa açalım” dedim. 1968’de ailemle Büyükada’da kaldığımı anlattım. Türkiye benim için sahiden değerli bir ülke. Mevlüt Çavuşoğlu’yla da 2021’in Türkiye-Avusturya Karşılıklı Kültür Yılı olmasına karar verdik. Her ne kadar artık dışişleri bakanı olmasam da yeniden de bu aktiflikte kesinlikle yer almak istiyorum.
Anladığım kadarıyla Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’yla yakın bir diyaloğunuz var…
– İkili alakaların gelişmesinde Mevlüt Çavuşoğlu’nun da rolü büyük, o olmasaydı bu mümkün olamazdı. İki ay evvel Avusturya’da hükümet düştükten sonra dışişleri ofisindeki son günümde, tam bir belirsizliğin içindeyken ansızın beni Çavuşoğlu aradı ve Ankara’daki büyükelçiler konferansına davet etti, bu sahiden çok hoş bir davetti! Buraya gelip Türk diplomatlarla birlikte olmaktan büyük memnuniyet duydum.
Tecrübeli bir diplomat olarak Türk diplomatlarla ilgili izleniminiz nedir?
– Türk diplomatların kalitesi nitekim muazzam. Örneğin bundan 20-30 yıl evvel ben daha deneyimsiz bir diplomatken, Türk Dışişleri’nden bizde olduğundan çok daha fazla sayıda bayan diplomat yer alıyordu. Esasen Atatürk tarafından o periyot bayanlara verilen haklara baktığınızda, Türkiye’nin o yıllarda bayan haklarına ait Avrupa’dan çok daha ileride olduğunu görüyorsunuz. Türkiye’de bayanlara 1934 yılında seçme ve seçilme hakkı verildi, lakin örneğin Fransa’da bu lakin 2. Dünya Savaşı’ndan sonra gerçekleşti.
‘BALODA GİYECEĞİM ELBİSE İÇİN KUTOĞLU’NU ARATTIM’
Karin Kneissl, “Her iki ülkenin de maaş ödenmeyen eksiksiz bir büyükelçisi üzere çalışıyor” diye tanımladığı modacı Atıl Kutoğlu’nun hem yakın dostu hem de müşterisi. Kneissl, Avusturya Cumhuriyeti Devlet Altın Nişanı Ödülü’ne sahip olan Atıl Kutoğlu ile arkadaşlıklarının nasıl başladığını şöyle anlattı: “Geçen sene Viyana’nın en kıymetli kültür-sanat olaylarından biri olan, Tarihi Viyana Devlet Operası’nda gerçekleşen Viyana Opera Balosu’ndan bir hafta önceydi, ben de kendime o gece için hoş bir elbise arıyordum. Kabinedeki bir arkadaşım Atıl Kutoğlu’nu önerdi, ben esasen kendisini takip ediyordum, çabucak mağazasını arattım. Birinci giydiğim elbiseyi de aldım.” Kutoğlu ise o günü şöyle anlattı: “New York’ta iş seyahatindeydim, bir gün Viyana’da butikte çalışan arkadaşlar beni aradı ve ‘Avusturya Dışişleri Bakanı geldi’ dediler! Ona uygun elbise bulunamayacak diye korktum ancak Allah’tan kendisi beğendiği bir elbiseyi bulup almıştı bile.”
‘PUTİN’İN DÜĞÜN İKRAMI KAZAK KOROSU OLDU
Geçtiğimiz yaz evlenen Kneissl’ın Avusturya’daki düğününe Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin de özel konuk olarak katılmıştı. Halbuki Putin, kendisine armağan olarak Kazak Korosu’nu da yanında getirmiş! Kneissl, Putin’in düğününe gelişinin öyküsünü şöyle anlatıyor: “Putin’le birinci sefer 2001’de tanışmıştım, eski ABD Lideri Bush’la görüşmek için Slovenya’ya gelmişti. Geçen sene Avusturya Cumhurbaşkanı’nın davetlisi olarak Viyana’ya geldiğinde Dışişleri Bakanı olarak gündüz ona ben eşlik etmiştim. O sırada da düğün hazırlıkları yapıyordum ve davetiyeler elime yeni geçmişti. Eşime ‘Rusya Devlet Lideri Putin’i de düğünümüze davet edelim mi?’ diye sordum zira ikimiz de 50 yaşından sonra birinci sefer evleniyorduk ve mutluluğumuzu herkesle paylaşmak istedik. Putin’e davetiyesini verdiğimizde yüzümüze baktı ve kocama ‘Sen çok gözü pek bir adamsın!’ dedi. Zira beni az-çok tanımıştı.”
BİLGİ NOTU
Arapça dahil yedi lisan konuşan Avusturya eski Dışişleri Bakanı Karin Kneissl, birebir vakitte bir milletlerarası bağlar ve güç analisti.
