NANTONG
Kalkınmanın açık hava müzesi
Dünyanın en büyük kentlerinden Şanghay’ı dünyanın en yeni sanayi kentlerinden biri olan Nantong’a bağlayan köprünün üzerindeyiz… Yangtze Nehri’nin iki yakasını birleştiren, 8 bin 200 metre uzunluğundaki bu dev yapı, köprüden daha çok ‘nehir otobanı’ argümanıyla önümüzde uzuyor.
İstanbul’dan Şanghay’a geleli şimdi birkaç saat oldu. Çin Halk Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği’nin Basın Dairesi Lideri Xie Xinxing ile ışıltılı Şanghay’ın tadını çıkaramadan Nantong’a hareket ettiğimize üzülüyorduk ki Çin’in megayapıları tüm dikkatimizi çekmeyi başardı. Bu ‘nehir otobanı’ da aslında sonraki sabah güne merhaba diyeceğimiz liman kenti Nantong’un ön habercisiydi.
Nantong, memleketler arası ileri teknoloji firmaları ve gelişmiş altyapısıyla dev bir şantiyeyi andırıyor. Sokaklarında dolaşırken her an baretli işçileri görmek mümkün. Çin’in nasıl dünyanın en güzel 2’nci iktisadı olduğunu anlamak için bu açık hava müzesinde dolaşmak kâfi.
SUZHOU
Kartpostallardaki Çin
‘Cennetin yeryüzündeki yansıması’ olarak kabul edilen kent, Nantong’taki üst üste dizili dev yolların, ileri teknoloji parklarının akabinde Çin’in binlerce yıllık tarihini gözler önüne seriyor. Meğer Nantong’a arabayla yalnızca 1 saat 15 dakika arada. Çin İmparatorluğu’nun 2 bin yıllık hanedanlık periyoduna ilişkin yapıtları ile göz kamaştıran Suzhou, ‘Gelenekten geleceğe’ sloganıyla geçmişi yaşatırken geleceği yakalamayı başarmış bir kültür ve inovasyon kenti.
Bugünkü Suzhou’nun geçmişle ortasındaki en kıymetli bağı, UNESCO tarafından müdafaa altına alınmış 500 yıllık hanedanlık bahçeleri kuruyor. Memleketler arası Çin Radyosu Türkçe Servisi Yönetici Yardımcısı Tang Jiankun, bu bahçelerin kendileri için ehemmiyetini şöyle anlatırken “Burası yalnızca bir bahçe değil. Çin sanatını, ideolojisini ve kültürünü yansıtan değerli bir yer. Çinlilerin en çok vurguladığı ‘uyum’ kavramını burada görmek mümkün” diyor.
Suzhou’nın geceleri ise başka bir hoş. Kanallarla çevrili kent içi kalabalığı, vitrinleri, sokak lezzetleri ile tam bir turizm kenti. Lakin Çin’in genelinde gözlemlediğim İngilizce sorunu en değerli turizm noktalarından biri olan Suzhou’da eksiğini daha fazla hissettiriyor.
PEKİN
Tiananmen Meydanı ve Yasak Şehir
Suzhou’dan sonraki durağımız Pekin. 2008’de Olimpiyatlara mesken sahipliği de yapan bu dünya başşehrine ulaşmak için yüksek süratli trenle seyahat ediyoruz. Suratı saatte ortalama 310 kilometre olan trenle yaklaşık Edirne-Kars ortası bir arayı (1200 kilometre) 5 saatte aşıyoruz.
Kente indiğimiz andan itibaren yüksek güvenlik göze çarpıyor. 1417’de inşa edilen, ‘Ulusun Kapısı’ olarak anılan ünlü Tiananmen Meydanı’na hakikat yola çıkıyorum.
Hava kararmış fakat beşerler hâlâ sokakta. Genişlikleri 5-6 şeridi bulan bulvarları geçtikçe, denetimler sıklaşıyor. Her sokak başında evvel ikişer polis görüyorum. İlerledikçe polis sayısı artıyor ve sokak başları ‘kontrol noktası’ haline geliyor. Tiananmen’e çıkan son sokak ise büsbütün kapalı. Bir röntgen aygıtı var. Çin vatandaşları sırayla bu aygıttan geçmeyi bekliyor. Bu sırada dikkatimi yüz tarama aygıtı çekiyor. Evet, kentin meydanına girmek isteyen Çinliler evvel yüz taramasından geçiriliyor. Cep telefonumla bu anı görüntülemeye çalışırken fark ediliyorum. Küçük çaplı bir sorgudan sonra bırakıyorlar. Artık 1989’da aydınların, öğrencilerin ve emekçilerin demokratikleşme için tankların önünde durduğu o sembol meydandayım.
Tiananmen, Çin İmparatorluğu’nun 1911’deki Xinhai Devrimi’ne kadar idare yeri olan Yasak Şehir’in kapısı pozisyonunda. İmparatorluk sarayına ‘Yasak Şehir’ denilmesinin nedeni, o vakitler bu bölgeye imparatorluk ailesi ve çalışanlar dışında kimsenin girip çıkamaması. Dev komplekste 9999 oda var. Çin inancına nazaran 10 sayısı Tanrı’ya ilişkin, 9 ise Tanrı’nın yeryüzündeki temsilcisi pozisyonundaki imparatora.
Yasak Şehir’in kapısında Çin’in devrimci önderi Mao Zedung’un dev fotoğrafı bulunuyor. Fotoğrafın çabucak karşısında, Tiananmen’in ortasında ise anıt mezarı.
Meydandan ayrılma vakti geliyor. Gelirken geçtiğim polis, dönüşte yolu büsbütün kapatmış. Artık sokaktaki beşerler yok denecek kadar az. Meydandan çıkıp yaklaşık beş metre genişliğindeki kaldırımdan otele yanlışsız ilerlerken polis yeraltı geçidinden yolun karşısına geçmemi istiyor. Yolun öteki tarafına geçince, ana caddeden değil orta sokaklardan ilerlemem gerektiğini bariyerlerin çizdiği yoldan anlıyorum.
BUNLARA DİKKAT EDİN
* Neredeyse hiç döviz ofisi görmedim. Dolarla alışverişi pek çok yer kabul etmiyor. Bunun da ötesinde ülke genelinde online (QR kod ile) ödeme hâkim. Yuan’ı hazır edip gitmekte yarar var.
* Ülke genelinde birçok internet sitesi, arama motoru ve toplumsal medya uygulamasına erişim manisi var. Gitmeden ‘VPN nedir, nasıl kullanılır’ görüntülerini izleyin.
Çin vizesine en az 5’er kişilik kümeler halinde ya da tıp şirketleri üzerinden başvurmak gerekiyor. Ferdi müracaatlara olumlu cevap almak mümkün görünmüyor.
