Marmara Üniversitesi (MÜ) Bağlantı Fakültesi Öğretim Üyesi ve Dijital Bağlantı Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, “Karnelerin verilmesiyle başlayan üç aylık yaz tatili ‘3T’ olarak tabir edilen telefon, tablet, televizyon bağımlılığını ne yazık ki tetikliyor. Bu irtibat araçlarının kullanılmasını sağlayan en temel etmen ebeveynlerin tavrıdır. Bilhassa yaz periyodunda çocukların ödüllendirilmesi maksadıyla itinasız biçimde kullandırılan akıllı telefon ve tabletler birçok riski de beraberinde getiriyor.” dedi.
Kırık, yaptığı açıklamada, teknolojinin süratle geliştiğini belirterek, bu durumun irtibat sürecini hızlandırmakla birlikte bağımlılık meselesini da beraberinde getirdiğini söyledi.
Teknolojinin bilhassa çocuklar ve gençler için hem çok süratli tahlil üretimi sağladığını hem de bağımlılık riskini ortaya koyduğunu aktaran Kırık, “Karnelerin verilmesiyle başlayan 3 aylık yaz tatili ‘3T’ olarak tabir edilen telefon, tablet, televizyon bağımlılığını ne yazık ki tetikliyor. Bu irtibat araçlarının kullanılmasını sağlayan en temel etmen ebeveynlerin tavrıdır. Bilhassa yaz periyodunda çocukların ödüllendirilmesi gayesiyle ölçüsüz biçimde kullandırılan akıllı telefon ve tabletler birçok riski de beraberinde getiriyor.” diye konuştu.
Kırık, televizyonun da yeni medyaya entegre olmasıyla çocukların zihinsel ve fizikî gelişimini olumsuz istikamette etkilediğini belirterek, Türkiye’de yapılan birçok araştırmada dijital bağımlılığın yaş oranının her geçen gün düştüğünün ortaya konduğunu vurguladı.
“Çocukları yanlış formda ödüllendirmeyin”
Bebeklikte başlayan akıllı telefon, tablet ve televizyon sevgisinin ilerleyen yıllarda bağımlılığa dönüştüğünü tabir eden Kırık, bu durumun çocukların okul muvaffakiyetini ve yaptıkları işe motivasyonlarını da düşürdüğünü söyledi.
Kırık, yurt dışında yapılan araştırmada 13-17 yaş ortası çocukların ve gençlerin yüzde 73’ünün kendilerine ilişkin akıllı telefonlara sahip olduğu, yüzde 24’ünün ise daima çevrimiçi biçimde internet ortamında kaldığını gösterdiğini anlatarak, şöyle devam etti:
“Bu istatistikler hayli dikkat caziptir. Bilhassa bebeklikte emzik yerine tablet, telefon verilmesi, mama yerken televizyonun açılması ve ağlama esnasında teknolojik aygıtlarla bebeklerin susturulması ‘3T’ bağımlılığının yaygınlaşmasına sebebiyet vermektedir. Akıllı telefonsuz yaşayamama ve toplumsal medyadaki gelişmeleri kaçırma korkusu ismi verilen ‘nomofobi’ çocuklarda yaygın halde görülmektedir. Yaz aylarında imtihanların ve derslerin olmayışı da bu biçim ruhsal hastalıkları tetiklemektedir. Ebeveynlerin yanlış formda çocukları ödüllendirme yoluna gitmesi de ruhsal sıkıntıları beraberinde getirmektedir. “
Bebeklikte başlayan çocukluk ve ergenlik periyotlarında devam eden “3T” bağımlılığının irtibatı bozuk jenerasyonların yetişmesine de yol açtığına işaret eden Kırık, bu durumun meramını yanlışsız düzgün anlatamayan, asosyal nesillerin oluşumuna yer hazırladığına vurgu yaptı.
Ebeveynlere uyarılar
Sanal dünya aracılığıyla oluşan lisana mecbur kalan çocukların imtihanlarda kendisini gerçek yansıtamadığını ve muvaffakiyet oranlarının düştüğünü lisana getiren Kırık, şu değerlendirmede bulundu:
“3T bağımlılığı tedavi edilemediği surece gelecek ismine büyük aksilikler yaşanabilmektedir. Bilhassa yaz periyotlarında ebeveynlerin çocuklarıyla daha fazla ilgilenmesi, toplumsal aktivite planlarının yapılması, bir çizelge kullanılarak televizyon, tablet ve telefon kullanımının sonlandırılması, yaz periyodunda çocukların çeşitli sanatsal ve sportif faaliyetlere yönlendirilmesi bir sonraki devir için epey yararlı olacaktır. Bilhassa belli günlerde uygulanacak akıllı telefon orucu ve dijital detoks da son derece kıymetlidir. Bu sayede çocuk kitap okumaya, toplumsallaşmaya teşvik edilmektedir.”
Kırık, çocuklardaki teknoloji bağımlılığına vurgu yaparak, “Çocuklar gereğinden fazla internette vakit geçiriyorsa, tabletleri, akıllı telefonları ellerinden alındığında ağır reaksiyon veriyorsa, devamlı televizyon karşısında vakit geçirmeyi arzuluyorsa teknoloji bağımlısı olması kuvvetle olasıdır. Bu biçim durumda olan çocuk ve gençler için ruhsal takviye alınması ve teknoloji bağımlılığı tedavisi uygulanması çok değerlidir.” diye konuştu.
