– BES’te yaşa nazaran devlet desteği
– Özel birikim hesaplarına teşvik
– 2. konutta krediye yeni düzen
– Lüks ve ithal eserler için yeni vergi
– Hibe yerine faizsiz kredi
– Çiftçiye özel prim ödeme dönemi
– Anlık değil ortalama sürat denetimi
TÜRKİYE’NİN 2023 yılına kadar başta iktisat olmak üzere birçok alanda izleyeceği siyasetler, 11. Kalkınma Planı’yla netleştirildi. Evvelki gün TBMM’ye sunulan plan ile 2023 yılında gayri safi yurtiçi hasıla 1 trilyon 80 milyar dolara çıkarken, kişi başına gelir 12 bin 484 dolara yükseltilecek. Plana nazaran önümüzdeki periyotta sermaye hareketlerinin hürlüğü unsuruna devam edilecek. Ferdi Emeklilik Sistemi’ndeki (BES) devlet dayanakları yaşa nazaran farklılaştırılacak. Önümüzdeki devirde dijital merkez bankası parası uygulamaya konulacak. Lüks ve ithal yoğunluğu yüksek eserlerden ÖTV’ye tabi olmayanlar için vergi düzenlemesi yapılacak. Otoyol ve köprülerde dinamik fiyatlandırma yapılacak.
Plana nazaran atılacak adımlar ortasında, tasarrufların artırılması kıymetli bir yer tutuyor. Buna nazaran BES’te sıhhat, evlilik, eğitim, mülk sahibi olma üzere durumlarda, sistemden çıkmadan, birikimlerin bir kısmını çekme imkanı tanınacak. Ayrıyeten sistem, kişisel hesaplara dayalı kıdem tazminatı fonuyla entegre edilecek. Sağlam tüketim malları, eğitim, tatil üzere harcama kalemleri için bankalarda özel birikim hesapları oluşturulacak ve bu birikimlerle yapılan harcamalarda vergisel teşvik uygulanacak. İkinci ve sonraki konut alımlarında vergileme ve kredi kullanımı gözden geçirilecek. İmar değişikliklerinden kaynaklanan paha artışlarının vergilendirilmesi güçlendirilecek. Gayrimenkul sahipliği üzerinden alınan vergiler tekrar pahalandırılacak. Gayrimenkullerin vergilendirilmesinde temel alınan alım satım pahasının belirlenmesi ve beyanına ait yeni bir sistem kurulacak. Ödeme gücüne nazaran artan oranda vergilendirme yapılacak.
HİBE YERİNE FAİZSİZ KREDİ
Cumhurbaşkanı başkanlığında “Sanayileşme İcra Kurulu” oluşturulacak. Öncelikli bölümler kimya, ilaç-tıbbi aygıt, makine-elektrikli teçhizat, otomotiv, elektronik, raylı sistem araçları olacak. Türkiye Varlık Fonu (TVF) büyük ölçekli yatırımlara finansman sağlayacak yahut ortak olacak. KOSGEB dayanaklarında hibe yerine faizsiz, uzun vadeli, geri ödemeli takviye modellerine geçilecek. Özel yatırımlara ait çerçeve bir türel düzenleme yapılacak. Kamu yönetimleriyle olan yatırım uyuşmazlıklarında yatırım ombudsmanlığı devreye girecek. Sanal icra dairesi uygulamasına başlanacak, haczedilen malın gerçek bedelinde satılması sağlanacak. Çok kapasite olan eserlerde yatırım teşviki verilmeyecek.
ÇİFTÇİYE ÖZEL PRİM ÖDEMESİ
Takas ticaretinde kullanılacak Avrupa Ödeme Sistemi gibisi bir yapı kurulacak. Blokzincir tabanlı dijital merkez bankası parası uygulamaya konulacak. Faizsiz finans sisteminin yeri güçlendirilecek. Çiftçiler üzere yılın makul aylarında gelir elde edenlere yönelik özel prim ödeme devirleri belirlenecek.
FAİZ ENFLASYONA NEDEN OLUR
– PROGRAMDA faiz-enflasyon bağlantısı de yer aldı. Raporda, “Yüksek faiz, direkt doğruya mal ve hizmetlerin üretim maliyetini artırarak enflasyona neden olmakta; artan enflasyon ise, faizlerin daha da artmasına yol açarak kısır döngüyü tetiklemekte; bir taraftan yüksek enflasyon öteki taraftan yüksek faiz ve bunun sonucunda ertelenen yatırımlar iktisadın potansiyelinin gerisinde kalmasına neden olmaktadır. Hasebiyle, faizin düşürülmesine yönelik atılacak adımlar, enflasyonun düşmesine ve yatırımların artmasına neden olacak ve böylelikle daha fazla üretime imkân sağlayacak; artan üretim, enflasyonu aşağıya çekecektir” denildi.
6 KESİM ÖNCELİKLİ OLACAK
CUMHURBAŞKANI Yardımcısı Fuat Oktay, 11. Kalkınma Planıyla ilgili olarak TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunum yaptı. Oktay, “kimya, ilaç-tıbbi aygıt, makine-elektrikli teçhizat, otomotiv, elektronik ve raylı sistem araçlarının öncelikli dallar olarak belirlendiğini” belirtti.
Plan devrinde yerli üretimin ve teknolojik kabiliyetlerin geliştirilmesi için kurulacak olan Endüstrileşme İcra Kurulu’nun bağlayıcı ve yönlendirci kararlar alacağını kaydeden Oktay, “Bu şura kamu alımları ve yerli üretime ait temel ve yöntemleri belirleyecek, kamu yönetimlerinin ortak alım yapmalarını sağlayacak, endüstrileşmeye ait bütçe kaynağının kullanılmasına karar verecek.” dedi. Önümüzdeki devirde Kredi Garanti Fonu’nun yüzde 50’sinin de imalat sanayiine tahsis edileceğini vurgulayan Oktay şöyle devam etti:
“KOSGEB takviyelerinden imalat sanayiine ayrılan hisse yüzde 75’e çıkarılacak. Bu kapsamda savunma sanayii ihracatının 2 milyar dolardan 10 milyar dolara çıkartılması sağlanacak, savunma sanayii yerlilik oranı yüzde 65’ten 75’e yükseltilecek, Yerli marka araba projesinde seri üretim etabına geçileceğini belirten Oktay, “Ankara-Sivas ve Ankara-İzmir Yüksek Süratli Tren Çizgileri açılacak. Plan periyodunda toplamda 4 bin 382 km Yüksek Süratli Tren ve Süratli Tren sınırı tamamlanacak. Otoyol dâhil 2 bin 872 kilometre bölünmüş yol ve toplam 6 bin 263 kilometre BSK kaplama yapılacak. Liman altyapısındaki dağınıklık ve verimsizliğin giderilmesi sağlanacak” dedi.Plan periyodunda geniş ve büyük aile modellerinin özendirileceğini vurgulayan Oktay, “Aile dostu ve aile bağlarını güçlendirici yayınların artmasına yönelik çalışmalar yürütülecek…İşgücü piyasasının değişen muhtaçlıkları çerçevesinde kız çocuklarının fen, teknoloji, mühendislik, matematik alanlarındaki mesleklere yönlendirilmesi için çalışmalar yürütülecek” sözlerini kullandı.
TOPLUMSAL SORUNLAR İÇİN DİNİ İÇERİKLİ YAYINLAR
– ULUSAL ve manevi pahalarla, sağlıklı kuşakların devamını ve aile kurumunu tehdit eden yönelimleri özendirecek faaliyetlere karşı gayret edilecek. Yaygın din eğitimi toplumun tüm kısımlarına ulaştırılacak. Toplumsal sorunlara yönelik dini içerikli yayınlar toplumun daha geniş kısmına ulaştırılacak. Manevi takviye hizmeti ile ulaşılan kişi sayısı artırılacak. Japonya örneği incelenerek yalnızca bayan öğrencilerin kabul edildiği bayan üniversiteleri kurulacak.
DENETİMLERDE ANLIK YERİNE ORTALAMA HIZ
– TOPLU taşıma sistemleri kullanımları için tek kart ödeme sistemi hayata geçirilecek. Büyükşehirlerde otopark alanlarının yanı sıra köprü, tünel üzere yerlerin fiyatları dinamik fiyatlandırılacak, kentlerde park-et-bin ve tercihli yollar getirilecek. Turistik tren seferleri uygulamaya alınacak. Elektronik Kontrol Sistemlerinde (EDS) anlık sürat kontrolü yerine ortalama sürat temel alınacak.
